Havacılık tarihinde ikinci devrim

İsviçre’nin Zürih kenti bugün dünya havacılık tarihinin en önemli anlarından birine tanıklık ediyor. “Solar Impulse Projesi” kapsamında yaklaşık 6 yıllık bir çalışmanın ürünü olan ve sadece güneş enerjisi kullanarak çalışabilen “HB-SIA” isimli prototip uçak, ilk deneme uçuşunu bugün yapacak.
70 milyon euro’ya yakın bir bütçeye sahip olan ve Omega, Deutsche Bank ve Solvay gibi dev sponsorları arkasına alan proje ile üretilen uçağın deneme uçuşu, Wright kardeşlerin 1903 yılında ilk uçağı 30 saniye boyunca uçurmayı başardıkları tarihi olaya benzetiliyor ve “dünya havacılık tarihinin yeniden yazılmasına yol açabileceği” yorumları yapılıyor.
Bugünkü ilk deneme uçuşunun başarılı olması halinde projenin bir sonraki aşaması, belirli miktarda enerji depolayabilen ve böylece geceleri de yol alabilen uçağın 2011 yılına kadar inşa edilmesi olacak. 

Projede iki Türk de var
İsviçreli iki bilimadamı Andre Borschberg ve Bernard Piccard’ın başında bulunduğu ve 70’i tam zamanlı 300’ü yarı zamanlı olmak üzere toplam 370 mühendisin çalıştığı projede iki de Türk yer alıyor.
Bunlardan biri Borschberg’in eşi Yasemin, diğeri ise kızı olan Ela Borschberg. Lozan Üniversitesi’nde Ekonomi ve İş İdaresi eğitimi gördüğü sırada eşiyle tanışan ve bir süre sonra da evlenen Yasemin Borschberg projede resmi olarak çalışıyor ve Andre Borschberg’in deyimiyle kendisine “dolaylı” olarak yardımcı oluyor.
Çiftin üç çocuğundan biri olan 27 yaşındaki Ela Borschberg ise “Etkinlik Yönetimi Departmanı”nda Proje Koordinatörü olarak görev yapıyor.

Bu teknolojiler otomobil endüstrisinde kullanılabilir
Projenin iki CEO’sundan biri Andre Borschberg, tüm dünyadan 280 gazetecinin izleyeceği tanıtım öncesinde Milliyet’in sorularını yanıtladı. 
-  Güneş enerjisiyle çalışan otomobillerin bile pek rağbet görmediği günümüzde, güneş enerjili uçak yapmak cesaret isteyen bir iş. Projenizin başarısından hiç şüphe ettiğiniz oldu mu?
-  Aslında bizim bu projeyi gerçekleştirme nedenimiz, zor olması. Projenin iddialı olduğunu söylemekte haklısınız ve iddialı olduğu için insanlar buna bakıp bizden ilham alabilir. Böylece evlerinde daha iyi ısı yalıtımı yaparak, daha az benzin yakan araçlar kullanarak enerji tüketimlerini azaltabilirler.
-  Uçağı inşa ederken önemli teknolojik atılımlar yaptınız. Halihazırdaki güneş panellerinin verimliliğini artırmak ve uçağı inşa etmek için daha hafif materyaller geliştirmek gibi. Bu teknolojiler başka sektörlerde de kullanılabilir mi?
-  Kesinlikle. Bunlar örneğin otomobil endüstrisinde kullanılabilirler. Elektrikli araçlar daha hafif yapıldığında, daha az enerji tüketir hale gelecektir. 
-  Çok güçlü sponsorlarla çalışıyorsunuz. Ancak küresel ısınma ve zararlarının bilimsel gerçek olarak kabul edildiği günümüzde hiçbir hükümetin sizi desteklememiş olmasının nedeni nedir?
-  Projede kamu parası kullanmamamızın, ekonomi dünyasının projenin arkasında olduğunu göstermesi bakımından önemli olduğunu düşünüyorum. Enerji tasarrufu sağlayan teknolojileri iş dünyası için ilginç hale getiremezsek, bunlar hiçbir zaman kullanılmayacaktır. 
-  Bu teknolojiyi ticarileştirmekle ilgili somut çalışmalarınız var mı? 
-  Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) 2050’ye kadar hava taşımacılığının hiç karbon emisyonuna yol açmadan yapılması hedefini koydu. Boeing ve Airbus gibi firmalar bizim projemizi bu hedefi gerçekleştirmek adına ilk aşama olarak görüyorlar.

İlk prototipin özellikleri:
“Ağırlık bakımından ortalama bir otomobile, kanat genişliği bakımından Airbus A340’a, kanat yükü bakımından bir paraglider’a ve harcadığı enerji tüketimi bakımından da iyi ışıklandırılmış bir Noel ağacına” benzetilen HB-SIA’in teknik özellikleri şöyle: 
-  Azami uçuş yüksekliği:   8 bin 500 metre
-  Ağırlık: 1500 kilogram
-  Ortalama hızı: Saatte 70 km
-  Kanat genişliği: 61 metre
-  Kanat yükü: 8 kg/metrekare
-  Motor gücü: 30 kW
-  Üretimde kullanılan madde: Karbon fiber
-  Pil özellikleri: 400 kilo ağırlığında, Lityum polimer