İhmalin bedeli

İNGİLTERE: Virüsün yayıldığı ülkede hükümet 2019’daki uyarıya aldırmamış

ABD: Çok önceden yapılan uyarılar önemsenmeyince ölenlerin sayısı 50 bini aştı

BREZİLYA: Devlet Başkanı salgını ciddiye almayınca ölü sayısı 4 bine yaklaştı

İSVEÇ: Yeterli önlem alınmayan ülke, İskandinavya’da en yüksek ölüm oranına sahip

İngiliz ‘Guardian’ gazetesi, İngiltere’de bakanların geçen yıl bir bilgilendirme metniyle, bir virüs salgınına hazırlıklı olmaları konusunda uyarıldıklarını yazdı. Gazeteye sızdırılan belgede, hafif seyreden bir salgında bile binlerce kişinin ölebileceği belirtiliyor ve hükümetin alması gereken önlemler ile bu önlemleri almaması halinde olabilecekler sıralanıyor.

‘Hazırlıksız yakalandı’

600 sayfalık belgede yer alan hükümete yönelik öneriler arasında koruyucu ekipman stoklanması, diğer temel araç gereçleri satın alma anlaşmaları yapması, filyasyon prosedürlerini hazır hale getirmesi ve ölüm sayısında aşırı artış yaşanması durumunda atacağı adımlara yönelik bir plan hazırlaması tavsiye ediliyor. İngiltere’de hükümet salgına hazırlıksız yakalandığı, özellikle de sağlık çalışanları için yeterli koruyucu ekipman olmadığı gerekçesiyle yoğun eleştiri altında. Geçmişteki güvenlik ve sağlık riski kayıtlarından yola çıkılan belgede, “Yeni bir virüs salgını hem yüksek oranda bulaşıcı hem de yüksek oranda öldürücü olabilir” deniliyor.

Belge hakkında bilgisi olan bir İngiliz, Guardian’a “İngiltere salgın tehdidine gerektiği gibi odaklanmadı ve gafil avlandı. Oysa halihazırda planlar vardı. Ama hakümet son zamanda Brexit gibi siyasi etmenlere odaklandı ve salgın
uyarısını dikkate almadı” dedi.

Kapatma yok, can kaybı var

İsveç’te restoranlar, kafeler, okullar kapatılmadı ve şimdi uygulanan bu esnek politikanın başarısız olduğu belirtildi. İsveç, İskandinav ülkeleri arasında en yüksek ölüm oranına sahip. 10 milyon 300 binlik nüfusu ile İsveç‘teki ölü sayısının nüfusa oranı, Almanya’nın üç katı. Ülkedeki 2 bin bilim insanı, İsveç hükümetine mektup yazarak stratejisini değiştirmesini istedi.

‘Tedbir alınsaydı daha fazla kişi kurtulurdu’

ABD Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü Müdürü Dr. Anthony Fauci geçtiğimiz günlerde, “Trump yönetimini şubat ayında salgına yönelik keskin önlemler alması için uyardık ama tavsiyelerimiz geri çevrildi. ABD’de daha erken sosyal mesafe uygulamasına geçilseydi, salgında daha fazla insan kurtulabilirdi. Salgın başladığında her yer kapatılsaydı, bugün gelinen nokta farklı olacaktı” demişti.

New York Times gazetesi de Trump’ın salgına karşı çok önceden uyarılmasına rağmen planlama eksikliği ve kafasına göre hareket etmesi nedeniyle gerektiği gibi davranmadığını yazdı.

Sistem çöktü

Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro, koronavirüs salgınına başından beri ciddiyetle yaklaşmadı ve önlem almadı. Hatta kalabalık toplantılarda konuşmalar yaptı, Kovid-19’u da “Küçük bir grip” diyerek küçümsedi. Bu ihmalin sonunda Brezilya’da sağlık sistemi çöktü, Kovid-19’dan ölümler nedeniyle toplu mezarlar kazılmaya başlandı.

‘Antikorun koruduğuna dair kanıt yok’

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Kovid-19’dan iyileşen kişilerin, şu anda virüse karşı antikorları olsa bile ikinci bir enfeksiyondan korunduğuna dair kanıt bulunmadığını açıkladı. Koronavirüs antikorlarına yönelik testlerin doğruluğunun kesin olmadığına dair uyarıda bulunan DSÖ, bazı ülkelerde hastalıktan kurtulanlara ‘risk yok sertifikası’ verilmesinin hata olduğunu bildirdi.

İskoçya’da bilim insanları, koronavirüsün insan ömrünü ortalama 10 yıl azalttığını hesapladı. Uzmanlar, yaptıkları araştırmada Kovid-19’a yakalanan erkeklerin yaşam sürelerinin ortalama 13 yıl, kadınların ise 11 yıl azaldığı sonucuna ulaştı.

Virüsü bir ay sonra tespit edebilmiş

Koronavirüsten en fazla etkilenen ülkelerden olan İtalya’da Bruno Kessler Enstitüsü tarafından yapılan bir araştırmada, ülkede ilk koronavirüs vakalarının ocak ayında görüldüğü, ancak tespit edilemediği için bunun yeni bir salgın türü olduğunun bir ay sonra anlaşılabildiği ortaya çıktı. Bruno Kessler Enstitüsü yetkilisi Stefano Merler, ülkede salgının merkezi olan Lombardiya bölgesinde ilk vakaların bilinenin aksine 20 Şubat’tan çok daha önce görüldüğünü belirterek, “Kanıtlar şunu gösteriyor ki 20 Şubat’tan önce Lombardiya’da birçok kişide Kovid-19 virüsü vardı. Ocak ayında, belki de çok daha önce. Bunu kesin olarak söyleyebiliriz” dedi. Virüsün ülkeye doğrudan Çin kaynaklı değil, Almanya üzerinden gelmiş olabileceğini belirten Kessler, koronavirüsün ülkeye bir kişi üzerinden değil, bir grup insandan yayıldığına inandıklarını söyledi.