Küçük bir ayı, dört alabalık
Sosyal mesafe, Kovid-19 salgınıyla hayatımıza girdi. Evden dışarı adım attığımızda uymamız gereken bir kural. Bulaşıcı hastalıkları durdurmaya, yavaşlatmaya yarayan ilaç dışı bir enfeksiyon kontrol yöntemi. Salgınla savaşta en önemli kurallardan biri olan 2 m’lik sosyal mesafe Sibirya’da ‘bir küçük ayı’, Montana’da ‘dört alabalık’ ölçüsüyle anlatılıyor. BBC ise 2 m boyundaki sağlık editörünü kastederek insanların aralarına ‘bir Hugh Pym’ kadar mesafe bırakmasını öneriyor.
Dünyada Kovid-19 salgınıyla birlikte hayatımıza giren önlemlerden biri de “sosyal mesafe” oldu. Kovid-19’a yakalanma ve hastalığın yayılma ihtimalini azalttığı için insanların diğer insanlarla arasına en az 2 m’lik mesafe koyması büyük önem taşıyor. Bu mesafeyi ayarlamak o kadar da kolay olmuyor. Bunun çaresini bulanlar yok değil. Kendinizden 3 adım ötenizi sosyal mesafeniz olarak beliryebilirsiniz. Ancak dünyanın farklı bölgelerinde farklı hayvanlar sosyal mesafeyi anlatabilmek için örnek olarak kullanıldı. BBC, iki metrelik mesafe için yatak uzunluğundan iki alışveriş sepeti uzunluğuna kadar bir dizi örnek sunuyor. BBC’nin sağlık editörü Hugh Pym de uygun biçimde iki metre boyunda ve güvenli mesafenin neye benzediğini göstermek için pek çok kez örnek olarak kullanıldı. BBC “Bir Hugh Pym’ kadar mesafe bırakılmasını önerdi. Bir bilgi tabelasında bölge sakinlerine “Lütfen aranızda en az bir küçük ayı kadar mesafe bırakın” çağrısı yapılan Sibirya bir diğer popüler örneği teşkil ediyor.
Geyik, fok, kanguru...
Rusya’da bir başka yerde hayvan teması detaylandırıldı. Rusya’daki Kuzey Kutbu Ulusal Parkı, ziyaretçilere aralarında bir ayı, bir fok veya bir ren geyiği kadar mesafe bırakmalarını önerdi. Independent Türkçe’de yer alan derlemeye göre, Kanada’da da Yukon yönetimi bölge sakinlerinden “Bir rengeyiği mesafesi uzakta durmalarını” söylerken, Vancouver’daki bir tabeladay ise iki metreyi “bir pumanın burnundan kuyruğunun ucuna kadar” diye tarif etti. ABD’nin Montana eyaletinin balık, vahşi yaşam ve parklar departmanı, 4 alabalık, bir kaşık ağızlı mersin balığı ve bir balık oltası gibi bir dizi balık bazlı ölçü öneriyor. Avustralya’da ise mesafe tahmin edilebileceği üzere yetişkin bir kanguru büyüklüğünde tasvir edildi.
BBC’nin 2 metre boyundaki sağlık editörü Hugh Pym.
Remdesivir umudu söndü
Kovid-19 tedavisi için kullanılmak üzere yapılan testlerde en iyi içeriğe sahip olduğu tahmin edilen “remdesivir” isimli ilaca yapılan ilk tam deneme sonucu çıktı. Sonuçlar remdesivir’in Kovid-19 tedavisinde etkili olmadığını ortaya koydu. The Guardian’da yer alan habere göre, ABD Başkanı Donald Trump’ın da “Umut verici” olarak nitelendirdiği ve dünya genelinde Kovid-19 tedavisi ihtimali nedeniyle stokları tükenen ilacı yapılan tam denemelerde başarıya ulaşamadı.
237 hastaya test
İlaç deneme raporu Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) kamuya açık klinik denemeler veri tabanında yayımlandı. Örgüt, bir süre sonra yanlışlıkla yayımlandığını söylediği raporu kaldırdı. Testler sırasında 159 hastaya remdesivir, 79 hastaya da plasebo verildi. Bir ay sonra ilacın verildiği hastaların yüzde 13.9’u hayatını kaybetti. Plasebo verilen hastaların ise yüzde 12.8’inin öldüğü belirtildi. Raporda “Remdesivirin klinik ve virolojik bir faydası görülmedi” dendi. Belgelerde 18 hastada yan etkiler nedeniyle denemenin erken sonlandırıldığı belirtiliyor. Gilead ise Afrika’da Ebola salgınında da denenen ve başarısız olan ilaçla ilgili denemenin sonuçlarının yanlış yansıtıldığını, remdesivir’in hafif belirtiler gösteren hastalarda faydalı olabileceğini savundu. Öte yandan, gelecek vaat eden HIV için kullanılan antiviral ilaçların Çin’deki enfekte hastalar üzerinde hiçbir etkisi olmadığı açıklandı.
Havalimanında karantina
İngiltere’nin başkenti Londra’daki Heathrow Havalimanı’da “karantinada” kalmak zorunda olan, aralarında 85 yaşındaki Kanadalı eski bir askerin de bulunduğu 30 evsizin yaşadığı ortaya çıktı. Beş terminale dağılan grup, göçmen ve İngiliz vatandaşlarından oluşuyor. “Mike” adlı eski asker gibi pek çok kişi İngiliz vatandaşlığına başvurdukları için göç durumları, paralarının kalmaması, koronavirüs pandemisi sırasında acil barınma da dahil olmak üzere hükümetten yardım talep edememelerine neden oldu. Ayrıca, pek çok İngiliz evsiz de salgının döneminde sokaklarda yatmak yerine güvenli havalimanında kalıyor.
Amazon’da toplu mezar
Kovid-19 salgınından en çok etkilenen Latin Amerika ülkelerinden Brezilya’da, Amazonas Eyaleti’nin başkenti Manaos’ta toplu mezarlar kazıldı. Manaos Belediyesi’nden yapılan açıklamada, cenazelerin yan yana gömüldüğü “siper” adı verilen toplu mezarlara defnedilen kişilerin kimliğinin korunacağı ve tabutların belirli mesafelerle yerleştirileceği bilgisi verildi. Brezilya’da, 2906 kişinin hayatına mal olan virüs 46 bine yakın kişiye bulaştı.
Servetleri 282 milyar $ arttı
Kovid-19 salgınıyla birlikte gelir ve servet eşitsizliğinde artış devam ediyor. ABD’de salgın dönemi boyunca bazı iş insanlarının servetleri toplam 282 milyar dolar artarken, şirketlerinin toplam değeri 3.2 trilyon dolara ulaştı. Mevcut ekonomik durumdan en çok kâr eden kişi, dünyanın en zengin kişisi olan Amazon’un kurucusu ve CEO’’su Jeff Bezos oldu. Mevzuat Çalışmaları Enstitüsü’nün (IPS) araştırmasına göre, Bezos’un serveti Kovid-19 salgının ilk döneminde düşerken, internet üzerinden yapılan alışveriş oranlarının artmasıyla daha sonraki süreçte 25 milyar dolar artış gösterdi. Bu dönemde Bezos’un sahip olduğu yüzde 15.1’lik Amazon hisseleri yüzde 31 oranında değer kazandı. Tesla’nın CEO’su Elon Musk’ın serveti yüzde 10 artarken, Musk’ın sahip olduğu yüzde 18.5’lik Tesla hisseleri de 2020 başından beri yüzde 73 oranında rekor bir yükseliş gösterdi.
Zoom en kârlı
IPS verilerine göre salgın krizinden en kârlı çıkan isimlerden biri de konferans sistemiyle görüntülü konuşma imkanı sunan Zoom bilgisayar ve akıllı telefon uygulamasının sahibi Eric Yuan oldu. Yuan’ın serveti 1 milyar dolar artarak 2.58 milyar dolara ulaştı. IPS’ye göre virüs salgını döneminde ABD’nin en zengin 34 milyarderinin serveti artış gösterirken, aynı raporda söz konusu kişilerin son 10 yıldaki servetleri ise yüzde 80.6 oranında yükseldi.
ABD’de can kaybı 50 bini geçti
Kovid-19 salgınının merkezi konumunda bulunan ABD’de, ölenlerin sayısı 51 bin 607’ye yükseldi. Ülkede vaka sayısı da son verilere göre 912 bin 838. ABD genelinde New York vaka ve ölü sayısı bakımından salgından en fazla etkilenen eyaletlerin başında gelirken, onu sırasıyla New Jersey ve Massachusetts izliyor. Nüfusu 330 milyon civarında olan ABD’de şimdiye kadar 4 milyon 947 bin 373 kişiye Kovid-19 testi yapıldı, 92 bin 266 hasta da iyileşti. Ülke genelindeki hastanelerde 123 bin 981 kişinin de Kovid-19 tedavisi sürüyor. ABD’yi 219 bin 764 vakayla İspanya, 192 bin 994 vakayla İtalya ve 159 bin 828 vakayla Fransa takip ediyor.
KKTC’de bir haftadır pozitif vaka yok
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) Kovid-19 sebebiyle son bir haftada 2 bin 868 test yapılırken pozitif vakaya rastlanmadı. Sağlık Bakanlı Ali Pilli, yaptığı yazılı açıklamada, dün toplam 546 test yapıldığını ve yeni bir vakaya rastlanmadığını bildirdi. Ülkede en son 17 Nisan’da bir pozitif Kovid-19 vaka tespit edildiği açıklanmıştı. KKTC’de ilk kez 10 Mart’ta bir Alman turistte virüs tespit edilirken bugüne dek 108 vaka görüldü, 4 kişi yaşamını yitirdi. KKTC’de bugüne dek 8 bin 423 test yapıldı.
Beyonce 6 milyon $ bağışladı
Dünyaca ünlü şarkıcı Beyonce Kovid-19 salgını için rekor bir bağış yaptı. Şarkıcının kurduğu “BeyGOOD” yardım kuruluşu UCLA’nın desteğiyle zihin sağlığı hizmetleri sunan çeşitli kuruluşlara 6 milyon dolarlık yardım fonu sağlamak için Twitter’ın üst yöneticisi (CEO) Jack Dorsey’in Start Small şirketiyle ortaklık kurdu.
Kartondan tabut
Orta Amerika ülkesi Ekvador’da yeni tip corona virüs (Kovid-19) salgını kaynaklı ölümlerden dolayı artık morglar yetmiyor. Yaşamını yitirenler soğutuculu konteynerlere konuluyor. Tahta yetmediği için kartondan tabutlar kullanılıyor. Amerikan New York Times’ın haberine göre, ülkede salgında ölenlerin sayısı resmi açıklamalardan 15 kat daha fazla. Ekvador Sağlık Bakanı Juan Carlos Zevallos vaka sayısının da açıklanının 2 katı olduğunu duyurdu. sayısının daha net tespit edilebilmesi için yakınlarını kaybedenlerden yardım isteniyor.
İkinci dalgaya hazırlık
Almanya, yoğun bakım kapasitesini ve ventilatör sayısını artırarak ikinci bir Kovid-19 dalgası için hazırlıklar yapıyor. Berlin’in Charite Hastanesi’nden virolog Christian Drosten, virüsün “tamamen farklı bir güçle” geri dönebileceği konusunda uyardı. Drosten, “Virüs önümüzdeki haftalarda ve aylarda yayılmaya devam edecek. İkinci bir dalga tehlikeli olur çünkü her yerde aynı anda ortaya çıkabilir” dedi. Almanya’da vaka sayısı oranı bu hafta rekor bir seviyeye geriledi ancak uzmanlar karantina kurallarını esnetmek için daha da düşmesi gerektiği uyarısı yaptı. Ülkede salgında 2’nci bir dalgaya hazırlık çalışmaları çerçevesinde askerler, Berlin sergi merkezini 1000 yataklı yeni bir hastaneye dönüştürüyor.
