'Sizi tanımıyorum'

Saddam meydan okudu Mahkeme Başkanı Kürt Rızgar Muhammed Emin ile Saddam arasında uzun bir tartışma yaşandı. İlk oturum sonunda mahkeme başkanı, Saddam'ın avukatlarının erteleme talebini dikkate alarak davaya 28 Kasım'a kadar ara verdi. İktidarda olduğu 23 yıl boyunca işlediği "insanlığa karşı suçlar" ve "savaş suçları" kapsamında açılan ilk davada, Irak özel mahkemesince 1982'de Duceyl kasabasında 143 Şiinin öldürülmesinden sorumlu tutularak dün hesap vermeye çağrılan devrik lider Saddam Hüseyin (68), kendisini yargılayan güçlere meydan okudu. Mahkemeyi tanımayı reddeden ve kimliğini açıklamayan Saddam, mahkemenin Kürt başkanına, "Siz kim oluyorsunuz?" diye sordu. Başkent Bağdat'taki güvenli Yeşil Bölge'de Baas Partisi'nin eski genel merkezinde kurulan özel mahkemenin ilk duruşmasına Saddam ile birlikte 7 yakın adamı 5 kişilik yargıçlar heyetinin karşısına isimleri okunarak getirildi. Başyargıç Rızgar Muhammed Emin, Saddam ve öteki sanıklara cinayet, işkence, zorla göç ettirme ve yasadışı olarak hapse attırma gibi suçlardan yargılandıklarını, suçlu bulunmaları halinde idamla cezalandırılabileceklerini söyledi. Tikrit'te bir çukurda yakalandıktan 2 yıl sonra yargıç karşısına çıkan Saddam Hüseyin, son sanık olarak mahkemeye getirildi. Füme takım elbise ve yakası açık beyaz bir gömlek giyen ve elinde bir Kuran tutan devrik diktatör, mahkemeye getirilişi sırasında çelik yelekli muhafızlara yavaş olmalarını söyledi, bir süre duraklayarak kurşun geçirmez cam bölme ardında duruşmayı izleyen gazetecilere baktı. En ön sıradaki yerine oturan Saddam, öteki sanıklara başını çevirerek, "Selamün aleyküm" dedi. Diğer sanıklar mahkemeden başlarını örtmek için kefiye istedi. Eski Baas merkezi Irak televizyonunca 30 dakikalık bir gecikmeyle yayımlanan duruşmanın başında başyargıç Saddam'ın kimlik tespitini yapmak istedi ve Saddam'a kimliğini, mesleğini açıklamasını söyledi. Ayağa kalkıp besmele çeken Saddam ise Kürt yargıca, "Siz kim oluyorsunuz?" diye seslendi. "Ne istiyorsunuz?" diyen Saddam, "Irak halkına saygımdan dolayı bu sözde mahkemenin sorularını cevaplandırmayacağım. Irak'ın devlet başkanı olarak anayasal haklarım var" ifadesini kullandı. Daha sonra yargıç Rızgar Muhammed Emin'in sözünü kesmesine izin vermeyen Saddam Hüseyin, "Sizi buraya getirip yetkilendirenleri de, işgali de tanımıyorum, çünkü hepsi yalanlar üzerine kuruldu" dedi. Saddam, hâlâ devlet başkanı olduğunu savundu. Sanıklardan Taha Yasin Ramazan da kimliğini açıklamayarak mahkemeyi tanımayı reddetti. Başyargıç Emin, daha sonra savunma için, sanıklara tek tek suçlu olup olmadıkları sorusunu yöneltti. Tüm sanıklar Emin'in sorusuna suçsuz oldukları cevabını verdiler. Bir Arap liderin kendi halkına karşı işlediği suçlardan yargılandığı ilk davada mahkeme heyeti savunmanın süre talebini dikkate alarak duruşmalara 28 Kasım'a kadar ara verdi. Saddam'ın avukatlarından Halil El Duleymi, mahkemenin meşruiyeti bulunmadığını kanıtlayacak bir dosya hazırladığını bildirdi. 'Haklarım var...' Mahkemenin başkanı Rızgar Muhammed Emin, birçok tanık mahkemeye çıkmaktan korktuğu için davanın görülmesinin ileri bir tarihe alındığını söyledi. Emin, açıklamada, 30-40 tanığın duruşma için Bağdat'a gelmediğini bildirdi. Tanıklar korktu Duruşma olağanüstü güvenlik önlemleri altında yapıldı.Duruşma öncesi Bağdat'ta yollar trafiğe kapatıldı. Duruşmayı izleyen gazetecilerin yanlarında kalem ve kâğıt getirmesine bile izin verilmedi. Görevliler, gazetecilere salona girişte kâğıt - kalem dağıttı. Gazetecilere kalem yasağı 'Hepiniz yargıç mısınız?' Irak özel mahkemesince dün yargılanmaya başlanan Saddam Hüseyin, oturumun hemen başında Kürt Başyargıç Rızgar Muhammed Emin ile tartışmaya başladı. Kimliğini açıklamayı reddeden Saddam ile yargıç Emin arasında şu diyalog geçti: Yargıç: Sayın Saddam, kimliğinizi, mesleğinizi ve adresinizi mahkemeye vermeniz gerekiyor, kimlik tespiti için. Sonra konuşmanıza izin verilecek. Saddam: Çok şey söyleyecek değilim. Yargıç: Kimliğinizi, isminizi bilmek istiyoruz. Sonra sizi dinleyeceğiz. Saddam: Her şeyden önce siz kimsiniz ve nesiniz? Yargıç: Irak Ceza Mahkemesi. Saddam: Hepiniz yargıç mısınız? Yargıç: Ayrıntılara girecek zamanımız yok. Ne isterseniz söyleyebilirsiniz. Saddam: Bu askeri binada gecenin 2.30'undan beri tutuluyorum. Sabah 09.00'dan beri de bu elbiseler içindeyim. Birçok defa giyip çıkarmamı istediler. Yargıç: Kimsiniz? Kimliğiniz ne? Neden yerinize oturup öteki sanıkların kimliklerini açıklamalarına izin vermiyorsunuz? Saddam: Beni tanıyorsun. Sen bir Iraklısın ve kim olduğumu biliyorsun. Ve biliyorsun ki beni bezdiremezsin. Yargıç: Bunlar formalite için. Saddam: Bana kâğıt kalem vermediler. Sanıyorum bu günlerde kâğıt çok korkutucu geliyor kimilerine. Hiçbirinize karşı herhangi bir kıskançlık duymuyorum ama adil olmak ve beni devlet başkanı seçen Irak halkına saygılı olmak adına bu mahkemenin sorularını yanıtlamayacağım. Beni tanıyorsunuz. Devrik liderin yandaşları ve karşıtları sokaklardaydı. Saddam'ın doğum yeri Tikrit'te gösteri düzenleyen Saddam taraftarları, "Yaşasın Saddam", "Kahrolsun işgal ve kukla hükümet" sloganları attılar. Duceyl kasabasında düzenlenen gösteride ise, Iraklılar Saddam Hüseyin'in idam edilmesini istedi. 1982 yılında 143 Şiinin hayatını kaybettiği Duceyl katliamında ölen yakınlarının resimlerini taşıyan göstericiler, "Saddam Hüseyin'e ölüm" sloganları attı. Kimi sevindi kimi üzüldü Uluslararası Af Örgütü ile insan hakları grupları, Saddam'ın davasında "adaletin zaferi"ne ilişkin kaygılarını dile getirdi. Irak'ta Amerikan işgali sürdüğü sırada kurulan mahkemenin meşruiyetine ilişkin endişeleri ortaya koyan insan hakları örgütleri, Irak'ın yeni hakim güçleri olan Kürt ve Şiilerin adil bir yargılama yapıp yapmayacağını merak ediyor. Yargılamada devrik diktatör zamanında zulme uğrayan bu iki kesimin intikam duygularıyla hareket etmesi en büyük endişe kaynağı. Adil yargılama mı yapılacak, yoksa intikam mı alınacak?