İran, ABD ve İsrail aynı anda zafer ilan etti: Peki gerçekte kim kazandı?
ABD nükleer tesisleri bombaladı, İran kontrollü misilleme yaptı, İsrail hava saldırılarını sürdürdü. Üç taraf da 'kazandık' dedi. Peki, 12 günlük savaşın gerçek kazanını kim? İşte detaylar....
Orta Doğu’da gerilim her geçen gün tırmanırken, yaşanan son gelişmeler "savaşın kazananı kim?" sorusunu daha yüksek sesle gündeme taşıyor. ABD, İran’ın nükleer programına ağır darbeler indirdiğini savunuyor. İran, bölgenin süper güçlerine "boyun eğmediğini" ilan ediyor. İsrail ise İran’ı zayıflattığını öne sürüyor. Ancak tüm bu anlatıların arasında ABD merkezli New York Times'a konuşan politika uzmanlarına gözden kaçmaması gereken bir gerçek var: Ortada net bir kazanan yok.
Geçtiğimiz hafta sonu ABD, İran’ın üç büyük nükleer tesisine B-2 bombardıman uçaklarıyla saldırı düzenledi ve bu saldırının "tarihlerin en başarılı saldırısı" olduğunu öne sürdü. Ardından İran, Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi’ni acil topladı. İran'ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, saldırıya karşılık verilmesi emrini verdi ama bunun "ölçülü" olması talimatını da ekledi.
Ateşkesin ardından ülkeye dönen İsrailliler Ben Gurion Havaalanı'nda görüntülendi.
HEDEF BELLİ, MESAJ NETTİ
İran Devrim Muhafızları, karşılık olarak Katar’daki El Udeid Hava Üssü’nü hedef aldı. Bu üs, hem bölgedeki en büyük Amerikan üssü olmasıyla hem de İran’a yakın bir ülke olan Katar’da yer almasıyla stratejik bir tercihti. İran, saldırıdan saatler önce çeşitli kanallar üzerinden mesajlar gönderdi. Katar hava sahasını kapattı, Amerikan güçleri uyarıldı. Sonuç: Can kaybı yok, minimal hasar. Yani Tahran, hem askeri bir yanıt vermiş oldu hem de çatışmayı daha fazla tırmandırmamayı tercih etti.
İran devlet televizyonları, füzelerin görüntüleri eşliğinde zafer şarkıları yayınladı. Askeri sözcüler, "kaçıp gitme devri bitti" açıklamaları yaptı. Ancak uzmanlara göre perde arkasında, Tahran yönetimi saldırının Trump’ı yatıştırmasını ve yeni bir misillemenin önlenmesini umuyordu.
TRUMP'TAN ŞAŞIRTAN AÇIKLAMA: TEŞEKKÜRLER İRAN
ABD Başkanı Donald Trump, saldırı sonrası yaptığı açıklamada 13 füzenin durdurulduğunu, herhangi bir Amerikan askerinin zarar görmediğini belirtti. Üstelik İran’a “önceden haber verdikleri” için teşekkür ederek "Can kaybı olmadı, kimse yaralanmadı. İran duygularını boşalttı. Umarım bundan sonra nefret olmaz" dedi.
Ardından Trump, İran ve İsrail arasında ateşkesin "çok yakında" sağlanacağını söyledi. Ancak Salı sabahı, bu iyimserlik yerini yeniden belirsizliğe bıraktı. Trump bu kez iki ülkeye de sert uyarılarda bulundu.
HERKES KAZANDIĞINI SÖYLÜYOR
ABD, İran, İsrail… Herkes kendi halkına bir "zafer" hikayesi anlatıyor. Fakat uzmanlara göre savaşın bir kazanını yok ama bölgedeki ekonomik, siyasi ve sosyal koşullar artık eskisi gibi olmaktan çok uzak.
NYT'ye konuşan Uluslararası Kriz Grubu yetkilileri durumu "ABD, İran’ın nükleer kapasitesini gerilettiğini, İsrail bölgesel rakibini zayıflattığını, İran ise süper güçlere karşı ayakta kaldığını söyleyebilir ancak bu savaşta bir kazanan yok. Taraflarda geri dönüşü zor hasarlar oldu. Maddi ve manevi kayıpların yanında itibar kaybı da yaşandı" ifadesiyle özetledi.
NE OLMUŞTU?
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail ve İran arasında 12 gün süren saldırıların ardından ateşkesin uygulamaya girdiğini duyurmuş, İsrail bunu kabul ettiğini açıklamıştı. İsrail, sabah 10.00 sularında füze atıldığını, İran'ın ateşkesi ihlal ettiğini savunmuştu.
Bunun üzerine İsrail'den, İran'a sert karşılık vereceği tehditleri yükselmişti. İsrail basını, daha sonra İsrail ordusunun Tahran'da bir radar istasyonunu hedef aldıktan sonra savaş uçaklarının bölgeden ayrıldığını yazmıştı.
ABD Başkanı Trump, İran ve İsrail'in sağlanan ateşkesi bozduğunu ve bu durumdan memnun olmadığını söylemişti.
Ateşkesin ardından İsrail'in "hiç görülmedik şekilde" saldırıda bulunduğunu belirten Trump, "Onlardan memnun değilim. İran'dan da memnun değilim ancak İsrail'in bu sabah yaptıklarından hiç hoşnut değilim" ifadelerini kullanmıştı.
EN ÇOK OKUNANLAR
KEŞFETYENİ