Suikast her şeyi değiştirebilir

İran’ın nükleer programının mimarı olarak görülen nükleer fizikçi Muhsin Fahrizade’nin, başkent Tahran yakınlarında uğradığı suikast sonucu yaşamını yitirmesinin yankıları sürüyor. İran’da, suikastın sorumlusu olarak İsrail görülürken, bu ülkeye karşı büyük bir tepki var.

İran lideri Ali Hamaney, Muhsin Fahrizade’nin öldürülmesiyle ilgili yazılı bir mesaj yayımladı. Fahrizade’yi öldürenleri “kiralık katiller ve zalimler” şeklinde nitelendiren Hamaney, mesajında, “Yetkililer cinayetin takipçisi olmalıdır. Failler ve azmettiriciler kesin olarak cezalandırılmalıdır. Fahrizade’nin bilimsel ve teknolojik tüm alanlardaki çalışmaları sürdürülmelidir” ifadelerine yer verdi.

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise, Fahrizade’nin öldürülmesinin İsrail’in tuzağı olduğunu ve suikasta yanıtın uygun bir zamanda verileceğini söyledi. Ruhani, Fahrizade’nin, nükleer ve savunma alanındaki çalışmalarının yanında Kovid-19 konusunda da araştırmalar yapan bir bilim insanı olduğunu belirtti. Suikastın ardında İsrail’in olduğunu ve ABD Başkanı Donald Trump’ın  görevden ayrılmadan “kaos” hedeflediğini ifade eden Ruhani, “Birkaç hafta sonra baskı dönemlerinin sona ereceğini hissediyorlar ve dünyadaki şartları değiştirmeye çalışıyorlar. Hem bölgede istikrarsızlık oluşturmak hem de dikkatleri bu günlerde işgal altındaki topraklarda (Filistin) estirdikleri terör ve tehditlerden başka yöne çekmek istiyorlar” diye konuştu. İsrail’in tuzağına düşmeyeceklerini vurgulayan Ruhani, “İran’ın düşmanları İran ulusunun ve yetkililerinin bu cinayeti yanıtsız bırakmayacak kadar cesur ve azimli olduğunu iyi biliyor. İlgili  yetkililer, bu suçun yanıtını uygun bir vakitte verecektir. Halkımız, siyonist rejimin tuzağına düşmeyecek kadar akıllı ve bilgedir” dedi.

Zamanlama manidar

Fahrizade suikastının arkasında İsrail’in olduğu iddialarının ardından dünya genelindeki tüm İsrail büyükelçiliklerinde alarm seviyesinin artırıldığı belirtildi. Saldırıda oklar İsrail’i işaret ediyor. Fahrizade’nin uzun zamandır Mossad’ın hedefinde olduğu biliniyordu. New York Times gazetesi, üç ayrı Amerikalı yetkilinin saldırının arkasında İsrail’in olduğunu söylediğini yazdı. Gazete haberinde, ABD’nin önceden saldırı hakkında ne kadar haberdar olup olmadığının net olmadığını da duyurdu. Bununla birlikte saldırının zamanlaması dikkat çekiyor.

ABD’de başkanlık seçimlerini kazanan Joe Biden döneminde İran ile ABD arasındaki gerginliğin azalacağına dair beklentiler oluşmuştu. Uluslararası medyada, 20 Ocak 2021’de Beyaz Saray’dan ayrılacak olan ABD Başkanı Donald Trump’ın görev süresi sona ermeden İsrail ile İran’ı provoke edecek adımlar atabileceğine ilişkin endişelere yer verilmişti. İran lideri Ayetullah Ali Hamaney’in Irak’taki İran destekli milis gruplara, Trump görevinden ayrılana kadar ABD’ye karşı eylemleri durdurma talimatı verdiği iddia edilmişti. Suikast haberi İran’ın uranyum zenginleştirme programıyla ilgili bölgesel gerginliğin yükseldiği bir sırada geldi.

Saldırının ardından İran’ın nasıl bir tutum takınacağı ve bu durumun ABD ile ilişkilere nasıl yansıyacağı merak konusu. İsrail’in bu suikast nedeniyle ABD’de yeni göreve gelecek yönetimi de zora soktuğu ifade edilirken, bu sayede Biden yönetiminin İran ile yeniden nükleer anlaşmaya dönmesinin İsrail tarafından engellendiği de iddialar arasında.