‘Suriyelilerin entegrasyonu için Uyum Bakanlığı kurulmalı’

Türkiye, Suriye’den göç akınının ciddiyetinin farkında mı?
Olayın büyüklüğünün farkında değiliz. Türkiye, 95 senede Cumhuriyet kurulduktan sonra 2 milyon göç almış. Şu an biz, 2 milyon göçü dört senede aldık. Türkçe bile konuşmuyorlar. Kullandıkları alfabe farklı, eğitim seviyesi oldukça düşük. Bütün bunlar bize entegrasyon sürecinin ne kadar zor olacağını gösteriyor.
Entegrasyon sürecini kolaylaştırmanın yolu ne olabilir?
Kurumsal anlamda yeni yapılanmalara ihtiyaç var. Benim önerim, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın Sosyal Politikalar bölümüyle Uyum Bakanlığı’nın birarada olacağı yeni bir bakanlık yapısı.
Suriyeli sığınmacılar için kullanılan ‘misafir’ tanımı, bilinçli bir tercih mi?
Biraz öyle. Misafirliği bir taraftan övünmek için kullanıyoruz. Diğer taraftan da, misafir denildiği müddetçe biz ne versek onunla yetinmek durumundalar. Aynı zamanda siyasi bir yaklaşım. Bu kavramın yeniden düşünülmesi lazım, misafirlik bir hak içermez çünkü.
Aralıklarla sıkıntılar yaşanıyor ama yakın zamanda toplumsal bir çatışma öngörüyor musunuz?
Şu ana kadar olanlar gayet minimal düzeyde, abartılacak bir tarafı yok. Ancak olanlardan daha fazlasını nasıl engelleyebiliriz, ona bakmak lazım. Göçmen ve mağdur üzerinden siyasete gerek yok. Devletin çok daha net bir hukuki tavır takınması lazım.
Türkiye kamuoyu, Suriyelilere vatandaşlık verilmesi konusuna nasıl bakıyor?
Olağanüstü olumsuz bakıyor. Ancak bir göç çalışmacısı olarak şunu söylüyorum: İnsanları uzun süre vatandaşlık vermeden tutamazsınız. “Vatandaşlık verilsin” demiyorum ama Türkiye’nin hazırlık yapması gerekiyor. Önümüzdeki 20-25 yıl içinde, geri dönenler de olacaktır ama Türkiye’de en az 2 milyon Suriyeli olacağına inanıyorum. Onların içinde futbolcusu da olacak, mankeni de, pop starı da. Meclis’te Suriye asıllı milletvekilleri de olacak. İnsanların eğitim alamaması çeteleşmeler için zemin hazırlıyor. Haklarını tanıyıp ona göre politika oluşturulması lazım.