Taliban’dan zafer ilanı

ABD’nin 7 Ekim 2001’de başlayan Afganistan’daki varlığı, 20 yılın ardından dün askerlerin Afganistan’dan çekilme sürecinin tamamlanmasıyla sona erdi. Pazartesi gecesi gerçekleştirilen son tahliye seferinin ardından Kabil Hamid Karzai Havaalanı’nda kontrol tamamen Taliban’a geçti.

Taliban üyeleri, havaalanı pisti üzerinde ‘zafer turu’ atarken, Taliban Sözcüsü Zabihullah Mücahid burada bir konuşma yaptı. Mücahid, Afganistan’daki son Amerikan askerlerinin de çekilmesinin ardından, ABD ve müttefiklerine karşı zafer kazandıklarını söylerken, “Bu zafer tüm Afganlarındır” dedi. Mücahid ayrıca yaşananların tüm işgalciler için ders niteliğinde olduğunu belirtti. Çin Dışişleri Bakanlığı, ABD birliklerinin Afganistan’dan çekilmesinin askeri müdahalelerin yanı sıra ABD’nin dayatma politikasının başarısızlığa mahkûm olduğunu gösterdiğini söyledi.

Araçları bozdular!

Kabil’den son Amerikan uçağının havalanmasının ardından Kabil’deki kutlamalarda silah sesleri de duyuldu. Taliban güçleri, havalimanında kalan Amerikan ordusuna ait ekipmanları da ele geçirdi. Çekilen bazı fotoğraflarda Taliban militanların bu ekipmanları kullandığı görüldü. Hangarlara giren Taliban komandoları, helikopterlerin önünde poz verdi. Ancak havaalanında bırakılan uçak ve helikopterler ABD tarafından kullanılamaz hale getirildi. ABD’nin tüm uçakları, helikopterleri ve diğer araçları Taliban tarafından kullanılmaması için tamir edilemeyecek biçimde bozduğu açıklandı. Havaalanında 73 hava aracı, 70 zırhlı araç ve 27 Humvee bulunuyordu.

Tahliyeleri sona erdiren ABD, toplam 123 bin sivil Afganı ve 6 bin ABD vatandaşını tahliye ettiğini açıkladı. Bu ABD tarihinin en büyük kurtarma operasyonu oldu. Bununla birlikte ABD Başkanı Joe Biden’ın ‘tüm Amerikalıların çıkarılacağına’ dair verdiği söze rağmen tahliyenin bir gün erken bitirilmesi tepkilere yol açtı. Bazı ABD’lilerin Taliban tarafından havaalanına girmelerinin engellendiği öğrenildi.

Üssü en son komutan terk eder...

Afganistan’dan ayrılan son ABD askeri olan Tümgeneral Chris Donahue’nin bir gece görüş görüntüsünü yayınladı. Pentagon, Donahue’nin pazartesiyi salıya bağlayan gece yarısına 1 dakika kala Afgan başkentinden ayrılmak için C-17 nakliye uçağına binerken görüntüsünü tweetledi. Komutanın uçağa binen son kişi olması eski askerler ve askeri uzmanlar tarafından tebrik edildi. Öte yandan bu görüntü, akıllara Afganistan’dan ayrılan son Sovyet komutanı olan Boris Gromov’un fotoğrafını anımsattı. Gromov, 15 Şubat 1989’da elinde bir çiçek buketiyle görüntülenmişti.

‘Kapıyı biz açık bırakmadık’

İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab, ABD’nin Kabil havalimanının terör saldırısına hedef olan kapısını saatler önce kapatmak istediğini ancak kapının İngiltere’ye tahliye edilenlerin havalimanına girmesine izin vermek için açık tutulduğu yönündeki ABD Savunma Bakanlığından sızan notları reddetti.
Politico’nun elde ettiği Pentagon notlarına göre, Amerikan kuvvetleri, “azami risk” altında olduğu düşünüldüğü için geçen hafta perşembe günü öğleden sonra Abbey Kapısını kapatmayı planlıyordu. Sky News’e konuşan Raab, İngiltere’nin tahliye operasyonu için kapının açık bırakılmasını istediği iddiasının “doğru olmadığını” söyledi.

‘Türkiye’nin çabalarına müteşekkiriz’

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Kabil’deki diplomatik varlıklarını askıya aldıklarını ve faaliyetlerini Katar’ın başkenti Doha’ya taşıdıklarını açıkladı. Blinken, Afganistan’da ülkeden ayrılamayan 100-200 civarı Amerikan vatandaşı kaldığını tahmin ettiklerini açıkladı. Blinken, Afganistan’dan tamamen çıksalar da ülkeden ayrılmak isteyen Amerikan vatandaşları ve Afgan ortaklara yardım edeceklerini belirtti.

Havaalanının geleceğine değinen Blinken, “Afganistan’dan güvenli seyahati sağlamak ve Kabil sivil havalimanını olabildiğince erken açılması konularını görüştük. Bu konuda Türkiye ve Katar’ın çabalarından dolayı müteşekkiriz. Bu çabalar, az sayıda charter uçuşu sağlayacak ve Afganistan’dan ayrılmak isteyen kişilere yardımcı olacak” diye konuştu.

Öte yandan Taliban’ın Siyasi Büro Sözcüsü Muhammed Naim, Sputnik’e yaptığı değerlendirmede, Kabil Havaalanı’nın idaresi konusunda Türkiye’nin yardımlarına karşı olmadıklarını ancak başka ülkelerden de yardım isteyebileceklerini söyledi.