AB, Türkiye ve Avrasya

AB üyesi olan bir Türkiyenin Türk ve İslam dünyasının rönesansını başlatacağını ve tüm İslam dünyası içinde önemli bir konuma geleceğini iddia etmiştik.Bu yazımızda AB üyesi olmuş bir Türkiyenin Orta Asya ve Türk Cumhuriyetleri üzerindeki etkilerini analiz etmeye çalışacağız.***90ların başında dağılan Sovyetlerden kopup özgürleşen Türk Cumhuriyetleri ilk yıllarda Türkiye ile çok yoğun ilişkilere girdiler. Yıllarca tutsak konumunda kalmış bu ülkeler nazarında Türk dünyasının tek özgür ve büyük ülkesi Türkiye başlangıçta bir "ağabey" olarak algılandı.Ancak Türkiye ekonomik güçsüzlüğünden kaynaklanan sorunlarla boğuştuğundan, Türk Cumhuriyetleri ile ilgili istikrarlı bir program uygulayamadı. Ağabeylik yapabilmeniz için öncelikle maddi kaynaklarınız olmalı. Kardeşlerinizin imreneceği eğitim ve politik bir ortamınız olmalı. Nitekim büyük bir özlemle gençlerini Türk üniversitelerine gönderdiler. Fakat birkaç yıl sonra Türk üniversitelerinde bu ülkelerden öğrenci kalmadı.***Çok sıcak bir ortamda Türk işadamları ile işbirliğine başladılar. O yıllardaki teknolojimiz ve iş tutuşumuz kabul edelim ki büyük bir hayal kırıklığına yol açtı.Oysa 74te Yunanistan ile birlikte ABden teklif alan Türkiye, 80lerin ortasında AB üyesi olsaydı ve Orta Asyadaki Türk Cumhuriyetleri özgürlüklerini kazandığında AB üyesi ve hiç olmazsa İspanya düzeyinde gelişmiş bir Türkiye ile karşılaşsalar idi sonuç böyle bir hayal kırıklığı olur muydu?Ülkelerin tarihinde güncelde önemli olan 20 - 30 yıllık gecikmeler orta ve uzun vadeli gelişmelerde önemsiz sürelerdir. Türkiyenin bu ülkelerle tarih, kültür, din ve dil akrabalıkları gelecekte ağabeylik için hala önemli bir fırsat ve potansiyel oluşturmaktadır.Eğer Türkiye önümüzdeki 10 - 15 yıl içinde AB üyeliğini gerçekleştirir ve ekonomik sorunlarını çözerse bu ülkeler için tekrar örnek ülke olacaktır.***AB üyeliği ile ekonomik ve siyasi istikrarını sağlamış bir Türkiye, Orta Asya Türk Cumhuriyetleri için örnek olacağı gibi ağabeyliğin gerektirdiği onlara dönük strateji ve yardımlar için de maddi kaynak ayırabilecektir. Doğru hazırlanan programlar akrabalığın yarattığı olanaklarla çok kısa zamanda önemli gelişmeleri yaratacaktır.Türkiye gerçekten ve beklendiği gibi Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinin ağabeyi olacaktır.İslam Rönesansına önderlik ederek, güneyindeki Müslüman dünyada güçlenmiş bir Türkiye. Diğer taraftan beklendiği gibi Orta Asya Türk Cumhuriyetleriyle ağabeylik ilişkisi içinde lider olmuş bir Türkiye.Son günlerin moda deyimiyle Avrasyanın geleceğin önemli bir güç merkezi olacağı görüşü doğruysa, bu projede Orta Asya ve İslam dünyasında lider olmuş bir Türkiyenin gücü paha biçilmezdir.Bu paha biçilmez gücüyle Türkiye ABnin en güçlü ve önemli ülkesi olacaktır. Avrupa Birliği de güneydeki İslam dünyası ve doğudaki Orta Asya Türk dünyası ile eklemlenmiş bir Türkiye aracılığı ile bir küresel güç olacaktır.Bu gelişmeleri gerçekleştirmiş bir Türkiye Clintonun "21. yüzyıl bir Türk yüzyılı olacaktır" saptamasını haketmiyor mu? ege@milliyet.com.tr Geçen haftaki yazımıza ABD eski Başkanı Bill Clintonun "21.yüzyıl bir Türk yüzyılı olacak" sözüyle başlamıştık. Küreselleşen dünyanın tek lideri konumundaki bir ülkenin başkanı, geleceğe ait onlarca senaryoyu yazan, planlayan bir gücün tepesinde olan bir kişinin böyle bir iddiayı bir nezaket cümlesi olarak söylemeyeceğini ifadeye etmeye çalışmıştık.