Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras, Milliyet Ege’ye konuştu: Seyahat konusunda daha erken adım atılabilirdi

Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras’la söyleşi yaptık. Kendisini makamında ziyaret ettim. Belediye binasında pandemi önlemleri oldukça iyi. Girişte ayak basmalı galoş makinesi ve dezenfektanlar var. Maske takmadan girmenize izin yok. Çalışanların neredeyse tamamı maskeli. Söyleşimiz sırasında biz maske kullanmadık ama sosyal mesafeye dikkat ettik. Bodrum’un merak edilen konularını konuştuk başkanla. Koronavirüs salgınından en çok turizm sektörünün etkileneceğini söyledi. Verdiği rakamlar ise korkunçtu. Şu anki ekonomik kaybın 600 milyar dolar olduğunu, yıl sonuna kadar 1 trilyon dolara çıkabileceğini, bu sektördeki çok sayıda kişinin işsiz kalabileceğini ifade etti. Belediye olarak çok sayıda kalemi ötelediklerini, ev sahiplerinin de aynı kolaylığı göstermesini istedi Başkan Ahmet Aras. Bu süreci iyi yönetebilmek için elinden geleni yapmaya çalışan, heyecanlı ve dinamik bir karakter Bodrum Belediye Başkanı.

Bodrum’da koronavirüs bilançosu nedir?

Virüs nedeniyle hayatını kaybeden ilk kişi, İstanbul’dan gelen bir vatandaşımızdı. Şu ana kadar 7 ölüm vakası var. Üçü Bodrum dışında vefat etti ama ilçemizde ikamet ettikleri için defin işlemi burada yapıldı. Enfekte sayısı hakkında bilgimiz yok. Zaten bize de vermiyorlar. Son 15-20 gündeki fazla dolaşımdan kaynaklı, pozitif vakada artış olabileceğini düşünüyorum.

Hastane ve yoğun bakım üniteleri ne durumda?

Şimdilik aşırı yoğunluk ve yönetilemez durum yok. İnşallah böyle devam eder. Bodrum’da toplam 17 yoğun bakım yatağı vardı. Şimdi rakam 30’a ulaşmış durumda. Elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz. İlçemizde bir devlet, iki özel hastane ve aile sağlık merkezleri ile birkaç klinik mevcut. Kış nüfusumuz 175 bin civarında. Bu rakamların ihtiyaç halinde, kış nüfusuna bile yeterli olabilmesi güç gözüküyor.

Şirkete fark ödenmiyor

Devlet hastanesi inşaatı iki yıldır duruyor. Son durum nedir?

İki yıldır el sürülmeyen hastane inşaatı var. Bu günler için gerekliydi. Bir an önce ihalesinin yapılması ve en kısa zamanda hizmete sokulması şart. Hikayesi şöyle: Devletin birçok ihalesine girmiş, hastanenin yapım sürecinde dolar ve euro artışı sebebiyle yükselen maliyet farkını devletten talep ediyor, fakat fark ödenmiyor. Daha fazla kaybı olsun istemeyen firma da, işi bırakıyor. Son iki yıldır da ha bugün ha yarın ihale yapılacak diye kaldı. Sanırım bürokrasiye takıldı. Ama şunu da biliyorum, parti gözetmeksizin söylüyorum, gerek il vekillerimiz, gerekse il ve ilçe başkanlıkları bu işi çözmek için çalıştı. Maalesef çözülemedi. Yapımı bizden sonra başlayan, biten veya bitmek üzere hastaneler var. Milas ve Yatağan devlet hastaneleri gibi. Bodrum büyük bir nüfus barındırıyor. Yazın bir buçuk milyona yaklaşıyor. Şimdi bu yoğunluktaki nüfusa, mevcut imkanlarla nasıl ve ne şekilde sağlık hizmeti verebilirsiniz. Bana diyorlar ki, ‘Sahra Hastanesi’ yap. Bu belediyenin görevi mi? Belediye, şu andaki gücüyle kendi asıl hizmetini yapabilsin yeter.

Çağrımız etkili oldu

Son bir ayda 75-100 bin arasında yazlıkçının geldiği bilgisi doğru mu?

Elimizde net rakam olmasa da şehiriçi dolaşımdan, market ve pazaryerlerindeki yoğunluktan anladığımız kadarıyla nüfus bir hayli arttı.

Bodrum’a gelmeyin çağrınız işe yaradı mı?

Eğer biz o çağrıyı yapmasaydık, bugün Bodrum’da ikinci konut sahiplerinin hemen hemen tamamı gelmiş olabilirdi. Etkili olduğunu düşünüyorum.

Çağrınızın ardından ilçenizde evi olan kimi yazlıkçıların alındığını duyuyorum. Ne söyleyeceksiniz?

Çağrıyı yaparken Bodrum’u değil, insanlarımızı korumaya çalışıyorduk. Bunu anlamaları gerekiyor. Var olan nüfusa bile yeterli gelemeyecek sağlık sistemi olduğunu, nüfusun artması durumunda salgın etkisinin kontrol edilemez şekilde büyüyeceğini anlatmaya çalıştık. Sağlık kuruluşlarımızın mevcut kapasitesini anlattık. Hasta sirkülasyonu büyüdükçe, risk artacak ve kontrol edilemez duruma gelecek diye endişe ettiğimiz için bu çağrıyı yaptık. Bu musibeti bir an önce atlatalım ve Bodrum yine dopdolu olsun. Bütün isteğimiz bu.

Önlemlere Bodrumlular duyarlı davrandı mı?

Genel olarak önlemlere uyuldu ama halen tam anlamıyla çözemediğimiz yerler var. Postane ve pazaryerleri bunların başında. Özellikle pazaryerlerinin kurulma aşamasında sıkıntı yaşanıyor. Belediye olarak biz, fiziki engelleri koyuyoruz. Girişlerde ateş ölçümü yapılıyor. İçeriye belirli sayıda insan almaya gayret ediyoruz. Giriş ve çıkışları ayırdık. Kalabalığa karşı gezici araçlarla meyve-sebze satışı yapıyoruz. Bu işi, sadece bizim aldığımız önlemlerle engellememiz zor. Vatandaş duyarlı olmalı. Sokağa çıkma yasağı olmadığından, insanlar hala dışarıda.
Kısmi yasak diyebiliriz

Sokağa çıkma yasağı olmalı mı?

Şu anda bizim gibi görevi başında olan kamu personeli, sağlık, gıda ve lojistik personelleri dışında diğer bütün gereksiz dolaşımın engellenmesi lazım. Buna kısmi sokağa çıkma yasağı diyebiliriz. Mesela, inşaatlar devam ediyor. Tam da sezonu. Yeni ruhsat işlemini durdurmuştuk. Ama adam önceden ruhsat almış ve her şeyi yasal, şimdi nasıl dur diyebiliriz.

65 yaş üstü kaç vatandaşa hizmet götürüyor ve bunu kaç personelle yapıyorsunuz?

65 yaş üstü vatandaşımızın alışveriş talebini belediye ve zabıta karşılamaya çalışıyor. Sosyal hizmetler birimimiz de ‘Vefa Sosyal Destek Hattı’na başvuranların yardımına koşuyor. Ayrıca her gün yüzlerce talep geliyor. Hizmeti 100 kişilik ekiple veriyoruz. Şu an bu sayı yeterli. İhtiyaç duyulması halinde ekip arkadaşlarımız da mevcut. Gerekli eğitimler verildi. Yalnız şunu da belirtmek isterim ki; alınan her yardım talebine yanıt verilecek diye durum söz konusu değil, zira bu iş sosyal adaleti de bozabilecek risk taşıyor. Belirli geliri olana yardım yapmıyoruz. Bodrum’da, bizim ve kaymakamlığımızın sosyal hizmetler birimlerinin sürekli yardım yaptığı ihtiyaç sahiplerinin listesi var. Yeni başvurular bizzat ziyaret edilerek değerlendiriliyor.

Sahada olmayı seven bir başkansınız. Bu dönemde kendinizi nasıl koruyorunuz?

Her zaman maske ve eldiven takamıyorum ama sosyal mesafeye ve hijyene dikkat ediyorum. Sağlıklı beslenmeye özen gösteriyorum. Kendime iyi bakmaya çalışıyorum. Öte yandan çalışmak da insanı dinç tutuyor. Bize oy vermiş vermemiş her vatandaşımıza sorumluluğumuz var. Bu sıkıntılı süreçte işlerin aksaması için daha fazla çalışmamız gerekiyor.

Bütçemiz kesildi, kaynak yaratamıyoruz

Olağanüstü durumun devam etmesi halinde, ihtiyaçlara yanıt verebilecek bütçe veya kaynağınız var mı?

Hayır yok. Bütçemiz şu an için kesildi. Kaynak da yaratamıyoruz. Sadece gider var. Bağış vardı ama yayınlanan genelgeyle bunun da önü kesilmeye çalışıldı. Oysa ki bağış olayı Belediye Kanunu’nun çeşitli maddelerinde tanımlanmış. Buna göre, Belediye Meclisi ‘Şartlı Bağış’ Belediye Başkanı ‘Şartsız Bağış’ alır diyor. Üstelik, bu bağışların ihtiyaç sahipleri için kullanılmasına yönelik görev de verilmiş bize. Bu bir kanun ve kanunlar genelgelerle düzenlenemez, düzenlenmemeli.

Ek önlemler almayı düşünüyor musunuz?

Tarımla ilgili ek tedbirimiz var. Gıda zincirinde aksama olması durumunda tüketicilerin mağdur olmaması için harekete geçtik. 15 kişilik akademisyenlerden oluşan çalışma kurulu interaktif çalıştı, sonuç bildirgesini hazırladı. Bu süreçte, belediyemiz alım garantili üretim, hibe ve teşvik konusunda öncü olacak. Bodrum’da şu an için en öncelikli konulardan biri ev kiraları. Biz, ev sahiplerine çağrı yapıyoruz. Bu durumdaki ailelerin kiraları konusunda yardımcı olmalarını, en azından kira bedelini yarıya indirerek destekte bulunmalarını öneriyoruz. Bunu yapan var, bu da bizi mutlu ediyor. Ayrıca ‘Komşu Aile’ uygulamasını başlatacağız. Ekonomik durumu iyi olan ailelerimizle, ihtiyaç sahibi ailelerin dayanışmasını sağlamak amacıyla aracılık yapacağız.

Turizm kaybı korkunç olacak

Dünya genelinde en çok etkilenen sektör turizm. Yatırımcı ve işletmecilere düşündüğünüz kolaylık var mı?

Seyahat sektörü, korona nedeniyle yüzde 70 durdu. Ekonomik kayıp 600 milyar dolar olarak açıklandı. Yıl sonuna kadar bunun en az 1 trilyon dolara çıkması öngörülüyor. Yani, kayıp korkunç boyutlarda olacak. Bu durum bizi, çok fazla etkileyecek. Sektörde çalışanlar işini kaybedecek. Toparlanma da kolay olmayacak. Bu dönemde yapacaklarımız kısıtlı. Biz sadece turizme yönelik değil, tüm esnafa kolaylık sağlayacağız. Bazı kararlar aldık. Mülkiyeti bize ait işyerinde kapatılan işletmeye kira tahakkuk ettirmeyeceğiz. Kapattıkları süreyi de kira süresinin sonuna ekleyeceğiz. Dükkan önü işgaliyeler de tahakkuk etmeyecek. Belediyeye borcu olan mükellefe haciz ve icra takibini durdurduk. Katı atık bertaraf ücretlerini üç ay süreyle durdurduk. Meskenlere de evsel katı atık ücretini iki ay boyunca tahakkuk ettirmeyeceğiz. Eğlence, ilan ve reklam vergilerini de tahakkukunu durdurduk.

Mavi yolculuğun merkezi Bodrum’da charter iptallerinin olduğunu biliyoruz. Herhangi bir destek planınız var mı?

Mavi Yolculuk yatları, bu yıl mayıs ve haziranda rezervasyonlarını doldurmuştu, ancak salgın nedeniyle tüm geziler iptal edildi. Şu an için tersanelerimiz çalışmaya devam ediyor. Mavi Yolculuk’tan ekmeğini kazanan pek çok insan mağdur olacak. Bu sektöre iş yapan alt sektörler zor günler yaşayacak. Tersane sahiplerinin ödeme konusunda sıkıntı yaşadığını biliyoruz. Bu konuda desteklerin açıklanması gerekiyor. Hükümet, denizcilik sektörü için 50 bin liraya kadar nefes kredisi çıkardı, ancak yeterli değil. Bodrum’daki denizcilerin meslek odaları aracılığıyla bir öneri paketi hazırlığı içinde olduğunu biliyorum. Biz belediye olarak limanlarımızda tekne bağlama ücreti almıyoruz. Bundan sonra da elimizden geldiğince destek sürecek.

Rutin hizmetler askıya alındı

Belediye, inşaat ve altyapı çalışmaları koronadan nasıl etkilendi? Çalışmalar sürüyor mu?

Pandemi döneminde belediyenin imkanlarını, kaynaklarını bu konuya ayırdık. Gücümüzü ve bütçemizi, halkın sağlığı ve temel gıda ihtiyacı için kullanıyoruz. Rutin hizmetleri askıya aldık. Ancak direkt olarak salgın müdahalesiyle ilgili olmayan bazı birimler, çalışmalarını sürdürüyor. Mesela Fen İşleri Müdürlüğümüz, Bitez’de yapımı tamamlanan altyapı çalışmasının hemen ardından asfalt serimine başladı. Bitmek üzere. Bu arada Marina’daki çalışmaları da mayıs sonu tamamlamayı hedefliyoruz.

Alınan önlemleri yeterli buluyor musunuz?

Biz Bodrum’da herhangi bir vakaya rastlamadan önce ‘Kriz Masası’ kurarak önlemlerimizi almaya başlamıştık. Gerçekten erken hareket ettik. Önlemlerimiz etkili oldu. Tabii buna rağmen bazı aksamaların olduğunu da düşünüyorum. Örneğin, şehir giriş-çıkışının kapatılması ve insanlara kendi güvenlikleri için Bodrum’a ve diğer tatil beldelerine gitmemesi uyarısı konusunda daha erken adım atılabilirdi.

Gönüllü destek ekibiniz var mı?

Şu an için ‘Vefa Destek’ grubunda da, bizde de gönüllü çalışmıyor. Ama şu anda maske yapımında çalışan bağımsız gönüllü vatandaşlar var. Ya da belediyemizi arayıp, nasıl yardım edebilirim diye soran var. Biz de onları 65 yaş üstüne veya dezavantajlı gruplara yardım etmesi konusunda cesaretlendiriyoruz. Gıda yardımı yapmak için arayan da var. Hepsi gönüllü. Bu işin illa yazılı çizili olmasına gerek yok.