Kaynak yok değil, var

Türk Eğitim Derneği'nin "Türkiye'de Üniversiteye Giriş Sistemi Araştırması ve Çözüm Önerileri" isimli raporundan bazı rakamlar vereyim.2004 yılında yükseköğrenimde öğrenci başına bütçeden düşen pay 2003 - 2004 öğretim yılında üniversitelerimizde toplam 1 milyon 841 bin 546'sı lisans ve ön lisans 114 bin 892'si yüksek lisans öğrencisi olarak toplam 1 milyon 956 bin 438 öğrenci. Bir diğer deyişle öğrenci başına 2 milyar 786 milyon, yani bin 990 dolar düşüyor.2004 yılı itibarıyla üniversite kapısındaki öğrencilerin ÖSS gideri olarak harcadığı tutar aynı yılki YÖK bütçesinin üç katı.2004 yılında üniversite kapısında olan 1 milyon 786 bin öğrencinin ÖSS'ye girene kadar harcamış olduğu 8.4 milyar dolar yeni üniversite kurmak için harcansaydı boşa giden o parayla Sabancı ve Koç üniversiteleri ayarında yaklaşık 17 yeni üniversite kurulabilecekti. Bu 17 üniversite ile 3 bin 500'er kişilik lisans ve yüksek lisans öğrencisi kapasitesine sahip 59 bin 500 kapasite yaratılabilecek veya ÖSS için her yıl harcanan 2.9 milyar dolar yeni üniversite kurmak için harcansa, boşa giden o parayla her yıl Sabancı ve Koç üniversiteleri ayarında yaklaşık 6 üniversite kurulmuş ve 21 bin kapasite yaratılmış olacaktı.* * *Toplamda Türkiye'de son 15 yılda 21 milyon öğrenci ÖSS sınavına girmiş ve bu öğrenciler ÖSS için (21 milyon öğrenci x 1.646 dolar ÖSS harcaması = 34 milyar 566 milyon) yaklaşık 34.5 milyar dolar harcama yapmışlar.Bu parayla Sabancı ve Koç üniversiteleri ayarında 69 üniversite (276 fakülte, 207 enstitü, 69 yüksekokul) açıp birinci sınıf 241 bin 500 kişilik yükseköğrenim kapasitesi yaratmak ya da son 15 yılda ÖSS'ye hazırlık ve yurtdışında okuttuğumuz yükseköğrenim öğrencilerine yaptığımız harcamayla 82 üniversiteye (328 fakülte, 246 enstitü, 82 yüksekokul) ve 287 bin yükseköğrenim kapasitesine sahip olmak mümkün olabilirdi.Türk Eğitim Derneği'nin bu verilerden yola çıkarak geleceğe dönük öngörüleri ise şöyle:"Ancak bugünden harekete geçilirse önümüzdeki 15 yılda ÖSS için harcanması muhtemel (yılda ortalama 2.7 milyon ÖSS öğrencisi x 15 yıl = 40.5 milyon öğrenci x 2.000 dolar yıllık ortalama ÖSS harcaması) yani yaklaşık 81 milyar dolar kaynakla 567 bin kapasiteli birinci sınıf kalitede 162 üniversite kurmak mümkün olabilir."* * * Türkiye'nin sorunu kaynak değil, her alanda kendini gösteren plansızlık.Düşünebiliyor musunuz; geçen otuz yılda üniversitelerimizin sayısı ve kalitesi artacağına dershaneler patlama yaptı.Herkes üniversite okumanın hayalini kuruyor; bu çok da doğal. Ancak Türkiye'nin ihtiyacı olan ara eleman ihtiyacı.Bugün reel sektör kalifiye insan bulmakta büyük zorluk çekiyor.Kısacası eğitim çok yönlü incelenmesi, strateji geliştirilmesi gereken bir alan. Yarın devam edelim. dsipahi@milliyet.com.tr Eğitim konusuna bugün de devam edelim.