08.04.2021 - 16:15 | Son Güncellenme:
Ayak ve ayak bileği hastalıkları “Ortopedi ve Travmatoloji” bilim dalının konusudur. Fakat yakın bir geçmişe kadar bu uzuvlarımızla sadece diğer uvuzlarımızda ve organlarımızdan sıra gelirse yeteri kadar ilgilenebiliyorduk. Ayak Cerrahisi dendiği zaman akla gelen tek şey “Halluks Valgus” ismi ile de bilinen başparmak deformitesinin cerrahisiydi.
Ayak Bileği Kemikleri Nelerdir?
Ayaklar, tüm yükümüzü taşıyan en önemli uvuzlarımız arasında yer alır. Bilim alanında ayakların geri planda kalmışlığının arkasında yatan en önemli iki nedenden biri, insanların ayaklarına gereken önemi vermemesi diğeri ise, biyomekaniğinin, ayak ve ayak bileği anatomisinin çok karmaşık, bilinmeyenlerinin çok, anlaşılması ve cerrahisinin zor, tedavisinin uzun ve zahmetli olmasıdır.
Ayaktaki Kemiklerin İsimleri ve Özellikleri
Ayak bileğinde üst üste iki eklem yer alan karmaşık bir yapıdır. Gerçek ayak bileği eklemi, tibianın dış ve üst bölümünden, fibulanın (baldır bölgesinde tianın arka dış kısmı boyunca uzanan ince bir kemik) dıştan meydana gelen yatakla talusun (ayak bileği kemiklerinin en üstte olanı) yuvarlak tavan arasında kalan ekleme verilen isimdir. Ayak bileğinin aşağı ve yukarı hareket etmesini sağlar.
Eklemlerden altta kalanı talus kemiği ve topuk kemiği (kalkaneus) arasındaki kalan subtalar eklemdir. Bu kemiğin hareketi çok kısıtlıdır ve ayağın yanlara doğru hareket etmesine izin verir. Eklem içinde yer alan tüm kemik yüzeyler eklem kıkırdağı ile tamamen kaplıdır. Ayak bileğinin sabit kalmasını ise, bağlar sağlar. Dış yan bağlar ayak bileğinin dış yanında yer alır ve bileğin içe doğru hareket etmesini engeller.
Anterior talofibuler bağ fibula ile talusu bağlar ve dış bağlar arasında en sık yaralanan kemiktir. İç yan bağlar (deltoid bağ) ayağın iç kısımında yer alır ve ayak bileğinin dışa doğru dönmesini önler. Aynı zamanda eklem seviyesinin hemen üzerinde tibia ile fibula syndesmos adı verilen bir bağla birbirine bağlıdır ve bu bağ, ayağa yüklenme sırasında iki kemiğin birbirinden açılmasını önler. Ayak bileği cerrahisinde tedavisi hızlı ve dikkatli bir şekilde yapılması gereken en önemli bağlardandır. Ayak bileğinde bulunan kemikler ise,
Aşil tendonu
Triseps sura kası
Talus (aşık) kemiği
Subtalar eklem
Kalkaneus apofizi
Kalkaneus topuk kemiği
Dış malleol
Kuboid kemiği
Naviküler kemiği
İç malleol
Tarak kemiği
Tibia kaval kemiği
Fibula kemiği
Falanks