Cülus Bahşişi Nedir Kimlere Verilir? Cülus Bahşişini Kim Kaldırmıştır?
22.04.2021 - 01:57 | Son Güncellenme:
Osmanlı İmparatorluğunda tahta çıkan padişahlar için tören düzenlenirdi. Cülus adı verilen bu törenlerde, başta Cebeciler ve Yeniçeriler olmak üzere tüm Kapıkulu Askerlerine bahşiş verilirdi. Cülus, Osmanlı Devletinin kuruluşundan itibaren birçok padişah tarafından verilse de ancak Fatih Sultan Mehmet, İstanbul'u fethettikten sonra kanun haline getirilmiştir. Cülus bahşişi nedir, kimlere verilir? Cülus bahşişini kim kaldırmıştır? İşte, merak edilen tüm detaylar.
Tarihi kaynaklarda ''cülüsiye'' olarak da geçen bu bahşiş sadece askerlere değil, yüksek kademeli memurlara da verilirdi.
Cülus Bahşişi Nedir?
Dilimize Arapçadan geçmiş olan cülus kelimesi oturmak ve tahta çıkmak anlamına gelir. Cülus etmek ve cülus-ı hümayun gibi tamlamalarda da kullanılan bu kelime, asker ve memurlara verilen bahşiş için de kullanılıyordu.
Osmanlı tarihi boyunca, cülus bahşişi iki şekilde verilmiştir:
1- Padişah tahta çıktığında.
Bu bahşiş sadece bir kez verilirdi. Ancak Osmanlı tarihi boyunca başta Fatih Sultan Mehmet olmak üzere birçok padişah, iki kez tahta çıkmıştır. İki kez tahta çıkan sultanlar için düzenlenen cülus törenlerinde bu bahşiş yeniden verilirdi.
2- Askerlerin ve memurların maaşlarına zam yapıldığında.
Bu cülus ise yılda bir kez verilirdi.
Cülus Bahşişi Kimlere Verilir?
Cülus bahşişi Yeniçeri, topçu, Cebeci ve süvarilerden oluşan Kapıkulu askerlerine ve memurlara verilirdi.
Cülus Bahşişini Kim Kaldırdı?
Tarih boyunca birçok padişah cülus bahşişini kaldırmak için girişimde bulunmuştur.. Bunun nedeni Yeniçerilerin sık sık isyan çıkarması ve padişahları tahttan indirmesidir. Çünkü tahta yeni bir padişahın çıkması, yeniden cülus bahşişi verilmesi anlamına geliyordu. Bu nedenle kapıkulu askerleri, birçok farklı bahaneyle ayaklanma çıkarmış ve ülkede iç karışıklık çıkarmıştır.
Cülus bahşişini 21 Ocak 1774 tarihinde tahta çıkan ve Osmanlı Devletinin 27. padişahı olan I. Abdülhamid kaldırmıştır.
