Deme Nedir? Edebiyatta Deme Özellikleri Ve Örnekleri Nelerdir?

Edebiyatta yer alan çeşitli ifadeler bulunmaktadır. Bazen edebiyatta karşılaştığınız kelimeler arasında anlamını bilmediğiniz kelimeler bulunabilir. Edebiyatta yer alan deme, bir tekke tasavvuf edebiyatı şiir türü olarak ifade edilebilir. Hece ölçüsüne göre yazılmakta olan deme, edebiyatta yer alan bir nazım türü olarak ifade edilebilir.

Deme Nedir?

Deme tasavvufi halk edebiyatında veya tekke edebiyatında yer almakta olan bir nazım biçimi olarak ifade edilmektedir. Deme ilk örneklerini 12. yüzyılda göstermeye başlamıştır. İlk deme örnekleri ise Ahmet Yesevi tarafından verilmiştir.

Anadolu'da bulunan en büyük şairi ise Yunus Emre olarak ifade edilebilir. Deme, yalın bir dil kullanılarak yazılmaktadır. En az üç dörtlükten oluşmakta olan bir nazım biçimi olarak ifade edilebilir. Allah dışında hiç kimseyi önemsemeyen bir yazım dili bulunmaktadır. Nazım birimi olarak dörtlüklerden oluşmakta olduğu söylenebilir.

Edebiyatta Deme Özellikleri ve Örnekleri Nelerdir?

Edebiyatta özellikle Alevi ve Bektaşiler tarafından kullanılmakta olan deme nazım türü düşüncelerini dile getirmek için kullandıkları bir nazım türüdür. 8'li hece ölçüsü kullanılarak yazılmakta olan şiirlerdir. Alevi tekkelerinde okunmakta olan ve Alevilerin kendi düşüncelerini ifade etmek için yazdıkları şiirler olduğu da söylenebilir.

Demeler genel olarak törenlerde söylenmekte olan şiirlerdir. Kafiye düzeni olarak koşmalar ile büyük oranda benzerlik göstermektedir. Özellikleri bakımından bir makam ve saz eşliğinde söylenmekte olan bir nazım türü olduğu da söylenebilir. Edebiyatımızda çeşitli birçok deme örneğinin bulunduğu da söylenebilir.