Dihibrit Çaprazlama Nedir? Kısaca Örnekleri Nelerdir?

Bir karakterin kendinden sonraki nesillere aktarılması genler sayesinde olmaktadır. Bireylerde birbirinin aynı olan ya da birbirine zıt olan çift şeklinde allel genler bulunmaktadır. Bir karaktere ait özellikten dominant olan dış görünüşte etkisini göstermektedir.

Dihibrit Çaprazlama Nedir?

İki karakter açısından heterozigot olan bireyler dihibrit olarak isimlendirilmektedir. Bu genlerin çaprazlanması ise dihibrit çaprazlama olarak isimlendirilmektedir. Mendel konu ile alakalı çeşitli çalışmalar yapmıştır. Yapmış olduğu monohibrit çaprazlamalar ile sarı tohum oluşumunu sağlayan alelin baskın (Y), yeşil tohumdan sorumlu olan allelin ise çekinik (y) olduğunu ispatlamıştır.

Bunun yanında yuvarlak olan tohumdan sorumlu olan allelin baskın (R) ile buruşuk tohum oluşumundan sorumlu genin ise çekinik (r) olduğunu da ispatlamıştır. Saf döl olan sarı ve düz tohumlu bezelyeler ile (YYRR), saf döl yeşil buruşuk olan bezelyelerin (yyrr) çaprazlanması ile heterozigot yapıda olan (YyRr) dihibrit F1 döl elde edilmiş olmaktadır.

Daha sonra Mendel dihibrit olan F1 dölünü tekrar kendi arasında çaprazlamıştır. (kendileştirme çaprazlaması) (YyRr x YyRr) şeklindeki F2 dölünü elde etmiştir. F2 dölünde olan bireylerin fenotiplerini belirlemiş ve sonrasında bunların toplamdaki oranlarını da hesaplamıştır.

Dihibrit çaprazlamaların bir sonucu olarak ise F2 dölünde genotip ve fenotip oranları şu şekildedir;

Genotip oranları;

1/16 YYRR

2/16 YYRr

2/16 YyRR

4/16 YyRr

1/16 YYrr

2/16 Yyrr

1/16 yyRR

2/16 yyRr

1/16 yyrr

Fenotip oranı;

9/16 Sarı-düzgün

3/16 Sarı-buruşuk

3/16 yeşil-düzgün

1/16 yeşil- buruşık şeklindedir.

Buna göre dihibrit çaprazlama sonucunda meydana gelen F2 döllerindeki bireylerin fenotipinin ayrışım oranı 9:3:3:1 şeklinde olmaktadır.