04.03.2021 - 17:22 | Son Güncellenme:
Yer kabuğunu oluşturmuş olan her bir parçaya levha denmektedir. Çünkü dünyanın yerkabuğu bir bütün değil bir yapbozun parçaları gibi ayrıktır. O yüzden belirli aralıklarla hareket eder ve değişik konulara gelir. Bu hareket neticesinde dünyada bazı sarsıntılar yaşanır ve bu durum insanlık açısından da oldukça önemlidir.
(Büyük halini görmek için haritaya tıklayınız.)
Kaynak: cografyaharita.com
Tektonik Levhalar Nedir?
Yer kabuğu birbirinden farklı boyutlara sahip olan levhalardan oluşmuştur. Bu levhalar değişik şekillere bağlıdır ve bir boz yapın kenar sınırları gibi birbirlerini dokunmaktadır. Bu dokunma neticesinde yer kabuğu bazı çıkıntılara denk geldiği zaman karşılıklı olarak kaymalar meydana gelir. Daha genel anlatım ile dünyanın çekirdeği kızgın bir kütleye sahiptir. Bu kızgın kütle yüzeye doğru ilerledikçe soğumaya başlar. Ancak yaşanan bu sıcaklık farkı magmanın dikey konveksiyon hareket gerçekleştirmesine sebep verir. Bu doğrultuda yükselen magma yer kabuğuna çarpmak suretiyle levhaları hareket ettirir ve levhalar suda giden bir yaprak gibi farklı yönleri gider.
Dünya Tektonik Haritası: Dünyadaki Levhalar
Dünya teknolojik haritası şeklinde ele alındığı zaman levhalar iki farklı biçimde öne çıkar. Bunlardan biri büyük levhalar diğeri ise küçük levhalardır. Bu doğrultuda levhalar dünyanın değişik bölgelerinde bulunmaktadır.
Büyük Levhalar:
- Pasifik levhası
- Kuzey Amerika levhası
- Güney Amerika levhası
- Avrasya levhası
- Afrika levhası
- Hindistan-Avustralya levhası
- Antarktika levhası
Bu levhaların dışında aynı zamanda bir de küçük levhalar bulunmaktadır.
Küçük Levhalar:
- Anadolu levhası
- Kokos levhası
- Karayip levhası
- Nazka levhası
- Arap levhası
Dünya Tektonik Haritası: Dünyadaki Levhaların Hareketleri
Birbirine yakışan levhalar bir süre sonra çarpışır. Levhanın çarpışması ile beraber yeryüzünün şekli levhaların türüne bağlı olarak değişkenlik gösterir. Özellikle yaşanan bu çarpışmalar depremler ile beraber yanardağların oluşumuna neden vermektedir. Özellikle magmanın merkezde yüzeye doğru çıkması ile beraber levhalara dokunması üzerinden gerçekleşir. Bu dokunma içerisinde levhalar hareket eder ve en sonda birbirleriyle çarpışır.
(Büyük halini görmek için haritaya tıklayınız.)
Kaynak: cografyaharita.com