Türkiye Karstik Araziler Haritası: Karstik Arazi Nedir, Nerelerde Olur Ve Özellikleri Nelerdir?
04.03.2021 - 17:22 | Son Güncellenme:
Yeryüzü milyonlarca yıllık geçmişi ve yaşadığı değişimler ile günümüzdeki halini almıştır. Birçok doğa olayı ve çeşitli nedenler ile çok sayıda yeryüzü şekli oluşmaktadır. Arazilerin oluşumunda etki eden faktörler nedeni ile arazi çeşitliliği de meydana gelir. Karstik arazi nedir? Karstik araziler nerelerde bulunur? Karstik arazilerin özellikleri nelerdir? İşte karstik arazi ile ilgili bilgiler.
Karstik şekillerden oluşan araziler karstik arazilerdir. Tebeşir, kaya tuzu, jips ve kalker gibi çeşitli suda kolaylıkla çözünebilen kayaçların yaygın olarak bulundukları alanlara denilmektedir.
(Büyük halini görmek için haritaya tıklayınız.)
Kaynak: cografyaharita.com
Karstik Arazi Nedir?
Kaya tuzu, dolomit, kireç taşı, jips gibi kolayca eriyebilen, çatlak ve kırıkların yaygın olduğu taşların bulunduğu arazilere denilmektedir. Yer altı suları ve yağışlarda bu kayalarda kimyasal aşınmalara sebep olur. Kimyasal aşınmaların ardından oluşan şekillere de karstik şekiller denilir. Yeraltı suları ve yağışların yeryüzünde oluşturdukları karstik aşınımın şekli ve büyüklüğü değişkenlik gösterir.
Karstik Arazi Nerelerde Olur?
Karstik araziler daha çok Akdeniz Havzasında görülmektedir. Avrupa Kıtasının en önemli olan karstik bölgelerinden biri de Türkiye’dir. Asya kıtasının karstik bölgelerinden en önemlileri ise Çin ve Rusya’dır. İskandinavya ve Güney Amerika’da da karstik araziler bulunur. Su ile oldukça kolay aşınabilen karstik kayaçların bulunduğu araziler Türkiye’de yaygın olarak görülür. Türkiye’de en yaygın olarak Akdeniz Bölgesinde olmak üzere Sivas, Çankırı ve Erzincan bölgelerinde de karstik arazilere rastlanır. Aynı zamanda Ege Bölgesi, Güney Marmara Bölgesi ve Batı Karadeniz Bölgesinde de karstik arazileri görmek mümkündür.
Karstik Arazilerin Özellikleri
Karstik araziler karbondioksit içeren suların en başta kireçtaşı olacak şekilde, kalker, jips ve kaya tuzu gibi eriyen kayaları eritmesiyle oluşmaktadır. Asıl oluşumu kalker ya da kireç taşlarının erimesinin ardından su içerisinde eriyik şekilde bulunan kalsiyum bikarbonatın, su buharlaşmasının ardından tekrar CaCO3 şeklinde çökelmesi ile meydana gelirler.
Ağaç olmayan çıplak zemin bölgeleri geniş yer kaplar.
Erime sonucunda toprak meydana gelen çukurlarda toplanmıştır.
Karstik şekle bürünmüş olan kaya yüzeyleri su açısından fakirdir.
Tarım imkanları sınırlıdır.
Yerleşmeler dağınık ve az topraklara bağlı şekilde serpilmiştir.
Uvala, lapya, polin, obruk, dolin gibi farklı şekil ve büyüklükte olabilirler.
