İstek sıranıza göre tercihlerinizi yapın

Üniversite hayali kuran yaklaşık 2.3 milyon aday için koronavirüs salgını nedeniyle çok zor geçen bir sınav döneminin ardından tercih maratonu başladı. Adaylar bugünden itibaren 14 Ağustos saat 23.59’a kadar tercihlerini yapacaklar. 24 tercih hakkı var. Temel Yeterlilik Testi’nde (TYT) 150 ve üzeri puan alanlar Tablo 3’te yer alan ön lisans programları ile özel yetenek programlarını tercih edebilecekler. Tablo 4’teki yükseköğretim programlarını ise Alan Yeterlilik Testi (AYT) ile Yabancı Dil Testi’nde ilgili puan türünde 170 ve üzeri puan alanlar tercih edebilecek.

Adaylar, 200’ün üzerinde üniversite arasından açıköğretim programları dahil, 845 bin 909 kontenjan için yarışacaklar. Kontenjan az, aday çok olduğu için en az sınava hazırlanmak kadar zorlu bir süreç adayları bekliyor. Öyle ki bu yıl TYT’de barajı aşanların sayısı 1 milyon 745 bin 642.

AYT’de ise Sayısal’da 693 bin 440, Sözel’de 823 bin 330, Eşit Ağırlık’ta 999 bin 313, Dil puan türünde da 78 bin 966 aday, barajı aştı. O nedenle adayların tercihlerinden birini kazanabilmeleri için yeterli puan, iyi bir başarı sırası ve doğru bir tercih listesine ihtiyaçları var. Bu noktada dikkat edilmesi gerekenler ise şöyle:

 Özel koşullara dikkat!

- Üniversiteler ve programlarla ilgili tüm bilgiler 2020 Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu’nda yer alıyor. O nedenle kılavuzdaki her satırı dikkatlice okuyun.

- 24 tercih hakkınız var. Ancak tümünü doldurmak zorunda değilsiniz. Örneğin sadece dört programa girmeyi istiyorsanız, tercih listenize sadece o dört programı alabilirsiniz.

- Tercih yanlışlıklarından doğacak sonuçların tüm sorumluluğu adaya ait. O nedenle listenizi düzenlerken dikkatli olun. Tercih etmeyi düşündüğünüz programların okul türü, alan, yaş, sağlık, cinsiyet gibi tüm koşullarını inceleyin, koşullarını tam olarak karşılamadığınız programları tercih etmeyin. Aksi takdirde kazansanız dahi, programa kayıt yaptıramayacaksınız. Bu nedenle “Tablo 3 ve Tablo 4’te Yer Alan Yükseköğretim Programlarının Koşul ve Açıklamaları” bölümünü mutlaka okuyun.

- Merkezi yerleştirme, adayların yerleştirme puanlarına, tercihlerine, programların kontenjan ve koşullarına göre bilgisayar ortamında yapılacak. Yerleştirmelerde puanı yüksek olan adaya öncelik verilecek.

- Bir aday, yerleştirme puanıyla girebildiği en üst tercihine yerleştirilecek, altındaki tercihler işleme konulmayacak. O nedenle listenizi oluştururken, en çok istediğiniz programdan başlayarak sıralama yapmanızda yarar var.

- 24 tercihin baştan birkaç tanesine “Puanım yeterli olmayabilir” endişesine kapılmadan, sadece en çok istediğiniz programları yazabilirsiniz. Tercihlerinizde başarı sıranızın yüzde 50 üstünden başlayıp  mutlaka bir yere girmek istiyorsanız, açıkta kalmamak için de son 5-6 tercihinize başarı sıranızın yüzde 100 altında olan programları yazın.

 - Bu yıl herhangi bir programa yerleşen adaylar, kayıt yaptırmasalar dahi, gelecek yıl sınava girdiklerinde, OBP puanları yarı yarıya düşecek. Bu da 15 ile 30 puan arasında bir kayıp demek. O nedenle kazandığınızda “Belki gitmeyebilirim”, dediğiniz programlar varsa listenizden çıkarın.

- Tercihlerinizin ÖSYM’ye ulaştığından emin olmanız için ekranda “2020-YKS Tercihleriniz ÖSYM’ye bildirilmiştir.” ifadesini mutlaka görün. Tercih süresi bitene kadar, sisteme işlenen tercihlerde, sadece elektronik ortamda, değişiklik yapılabilecek ancak süre tamamlandıktan sonra değişiklik yapılamayacak. O nedenle süre bitmeden, tercihlerinizi son kez gözden geçirin.

Başarı sıraları düştü

Tercihlerinizi yaparken, öncelik istek sıranız olsun. İstediğiniz bölümleri belirledikten sonra da puanları değil, başarı sıralamasını dikkate alarak bir liste hazırlayın. Çünkü puanlar sınavın zorluk derecesine göre her yıl değişiyor. Başarı sırası o yıl sınava girdiğiniz adaylar arasındaki yerinizi gösteriyor. Her yıl, başarı sırası önemliydi. Ancak bu yıl, daha da öne çıktı çünkü adaylar, beklediklerinin altında sonuçlarla karşılaştılar. Yerleştirmelerde hüsran yaşamamak için dikkatli olmak gerekiyor.

Fen Bilimleri Eğitim Kurumları Rehberlik Koordinatörü Cihan Yeşilyurt’un hazırladığı yandaki tablolarda da görüldüğü gibi bu yıl Sayısal ve Eşit Ağırlık (EA) puan türlerinde adayların yüksek puan almalarına rağmen geçen yıla göre başarı sıraları daha düşük geldi.

Sayısal’da 2019’da, 350 puan alan adayın başarı sırası 62.250 iken bu yıl aynı puandaki adayın 97.608’inci olduğunu kaydeden Yeşilyurt, EA’da geçen yıl 340 puan alan bir aday 31.858’inci olurken, bu yıl aynı puandaki bir adayın ise 45.390’ıncı olduğunu söylüyor. Sözel alan soruları zor olduğu için bu puan türünde geçen yıla göre başarı sıralarının daha yüksek geldiğine değinen Yeşilyurt, şu tespitlerde bulunuyor:

“Sayısal alan adayları için en zor tercih dönemi olacak. Çünkü bu kadar yığılmaya ilk kez şahit oluyoruz. Çok üstten ve çok alttan tercih listesi oluşturmak gerekiyor. Örneğin 100 bininci bir aday, 20-30 binlerden listesini oluşturmaya başlamalı ve 200 binlerin altına inmeli. Sayısal adaylarının bir kısmı Eşit Ağırlıklı puan türüyle öğrenci alan Hukuk, Psikoloji gibi bölümleri; Eşit Ağırlık adayları da Sözel ile öğrenci alan Reklamcılık, İletişim gibi bölümleri tercihlerinde bulundurabiliyor. O nedenle Eşit Ağırlık ve Sözel puan türünde de çok üstten ve çok alttan tercih listesi oluşturulmalı.”

Son kez bu soruları sorun

Tercih süresi bitmeden, son kez aşağıdaki soruları kendinize sorarak, tercihlerinizi gözden geçirin.

- Sıralamalar gerçekten istek sıranıza göre mi? Örneğin 5. tercihinize girdiğinizde keşke 6. tercihim gelseydi, demeyeceğinizden emin misiniz?

- Tercih listenize aldığınız programların özel koşullarını karşılıyor musunuz?

- Listenizdeki programların kodlarını doğru yazdığınızdan emin misiniz? Bir - iki rakam yüzünden hiç aklınızda olmayan bir programa girebilirsiniz. Örneğin bir vakıf üniversitesinde burslu programı isterken, ücretli programın kodunu yazmış olabilirsiniz.

YKS sonuçlarına göre bir programa kayıt hakkı kazanan adayların kayıt işlemleri 31 Ağustos-4 Eylül 2020 tarihleri arasında; Elektronik kayıtlar ise 29 Ağustos-2 Eylül 2020’de yapılacak.

YARIN: Üniversitelerde kaç kontenjan var? Başarı sırası barajı hangi programlarda uygulanacak?