Moskova Antlaşması Kısaca Özeti: Tarihi, Maddeleri (Şartları), Önemi Ve Özellikleri

11 Ocak 1921 yılında kazanılan Birinci İnönü Savaşı, antlaşmanın imzalanmasında önemli rol oynamıştır. Bundan dolayı Moskova Antlaşması, bu savaşın sonucu olarak görülebilir. TBMM adına antlaşmayı imzalamak için Ali Fuat Paşa görev almıştır.

Moskova Antlaşması Kısaca Özeti

Sovyet Rusya'nın kurulmasından sonra, Türkiye birçok cephede Batılı ülkelerde savaş halindeydi. Sovyet Rusya'nın Batı karşıtlığı, Türkiye'nin Batılı ülkeler tarafından saldırılara maruz kalması, iki ülkenin ortak noktada birleşmesine olanak tanıyordu.

Sovyet Rusya'nın Ankara'ya elçi göndermesi, hemen ardından Ankara'nın elçi göndermesi, antlaşma için zemin hazırlamıştır. Tarih 1921 yılını gösterdiğinde, Rusya ile TBMM arasında, dostluk ve kardeşlik antlaşması olarak anılan, Moskova antlaşmasını imzaladılar.

Moskova Antlaşması Tarihi

Ocak ayından itibaren başlayan iyi ilişkiler, Sovyetlerin Batılı karşıtı politikası, antlaşmayı hızlandıran etkenler arasında sayılır. Tarihler 16 Mart 1921 yılını gösterdiğinde, Moskova'da Türkiye ile Sovyet Rusya arasında, dostluk antlaşması imzalanmıştır.

Moskova Antlaşması Maddeleri (Şartları)
Antlaşmaya TBMM adına Ali Fuat Paşa hazır bulunmuştur. İmzalanan antlaşmanın önemli birçok maddesi bulunuyor. Bu maddeler, Osmanlı ve Çarlık Rusya'nın antlaşmalarını geçersiz kılacaktır.

Çarlık Rusya ve Osmanlı devleti arasında imzalanmış antlaşmaların tümü geçersiz sayılacaktır.

Sovyetler Birliği, Misak-ı Milli hareketini tanıyacak.

Sovyetler Birliği, Gürcistan, Ermenistan ve TBMM arasında imzalanan antlaşmalara göre, belirtilmiş sınırlar, Batum'un Gürcistan ülkesine verilmesi halinde kabul edilecektir.

İki taraftan herhangi birinin tanımadığı anlaşmaları, diğer ülke de tanımayacaktır.

İki ülkenin ilişkilerinin güçlendirilmesi için çeşitli siyasi ve ekonomik antlaşmalar imzalanacaktır.

Sovyetler Birliği antlaşmada Kapitülasyonların kaldırıldığını kabul eder.

Moskova Antlaşması, Türkiye ile Sovyet Rusya arasında imzalanan, dostluk antlaşması olarak kabul edilir. Bu nedenle antlaşma, dönemin Batılı devletlerini rahatsız etmiştir.

Moskova Antlaşması Önemi ve Özellikleri

Moskova Antlaşması sadece dostluğu pekiştirmek amaçlı değildir. Ayrıca Türkiye açısından çok önemli sonuçlar da doğurmuştur. Antlaşmayla birlikte, Türkiye'nin Doğu sınırları neredeyse kesinleşmiştir.

Ayrıca Batılı ülkelere karşı savaşta, Sovyet Rusya'dan alınan yardımlar, mücadelenin kazanılmasında önemli etkiler yapmıştır. Bunun yanında, büyük bir ülkeden destek alan Türkiye Cumhuriyetinin prestiji artmıştır. Doğurduğu sonuçlar açısından da antlaşma her iki taraf için öneme sahiptir.
Moskova Antlaşmasının en önemli kazanımlarından birisi, doğu sınırlarının güvenlik altına alınmasıydı.

Türkiye antlaşma yapıldığı sıra İtilaf devletleriyle savaş halindeydi. Sovyetler Birliğinden alınan politik ve ekonomik yardımlar, bu savaşın zaferle sonuçlanmasına doğrudan katkı göstermiştir.

Antlaşma TBMM için öneme sahiptir. İlk defa bu denli büyük bir devlet TBMM'yi tanımıştır. Bu da doğrudan TBMM'nin prestij kazanmasına olanak tanımıştır.

Moskova Antlaşması, Türkiye için hem dış hem iç sınırlarda prestij anlamına gelir. Çünkü Türkiye, büyük bir varoluş savaşı içerisindeyken, Batılı ülkelerin düşmanları arasında bulunan Sovyet Rusya ile antlaşma imzalamıştır. Bu tüm dünyada Türkiye için başarı olarak kabul edilmiştir.

Moskova Antlaşması Nasıl İmzalandı?

Türkiye'nin İtilaf devletleriyle, fiili olarak varlık mücadelesi içerisinde olması ve hemen akabinde kazanılan Birinci İnönü zaferi, antlaşmanın fitilini ateşlemiştir. Batılı ülkelere karşı bir politika izleyen Sovyet Rusya, bu durumu değerlendirerek Ankara'ya elçi göndermiş ve bu durumu konuşmuştur. Ankara'nın olumlu karşılık vermesi sonucunda, iki ülkenin tarihine geçecek olan antlaşmanın zemini hazırlanmıştır.