Nesir Nedir? Divan Edebiyatında Nesir Türleri Nelerdir?

Divan edebiyatında içerik kadar üslup da önemlidir. Bu dönemin şair ve yazarları söyleyiş güzelliğine büyük önem vermiştir. Bu nedenle nesir türündeki eserlerde de belagat ve fesahat adıyla bilinen söz sanatları ön plana çıkmıştır.

Nesir Nedir?

Dilimize Arapçadan geçen nesir kelimesinin sözlük anlamı yaymak ve duyurmaktır. Edebiyatta ise düz yazı türündeki eserler nesir ve mensur adıyla bilinir.

Nesirlerin ortak özellikleri şu şekilde sıralanabilir:

1- Türk edebiyatında noktalama işaretlerini ilk kez kullanan, Tanzimat yazarlarından Şinasi'dir. 19. yüzyıla kadar kaleme alınan nesirlerde noktalama işaretleri kullanılmamıştır.

2- Bu tür eserlerde söyleyiş güzelliği ön plana çıktığı yazarlar nesirlerinde sık sık seci kullanmıştır. Düz yazıdaki kafiyelere seci adı verilir.

3- Nesirlerin neredeyse tamamında tasavvufi, dini ve felsefi konular işlenmiştir.

Divan Edebiyatında Nesir Türleri Nelerdir?

1- Siyasetname:

Genç padişahlara ve vezirlere, devlet yönetimi konusunda çeşitli öğütlerin verildiği nesirlere siyasetname denir. Nizamülmülk'ün kaleme aldığı Siyasetname, bu türün en başarılı örneklerinden biri sayılır. Farabi'nin İdeal Devlet ve Keykavus'un Kabusname adlı eserleri de dünya genelinde en çok okunan siyasetnameler arasında yer alıyor.

2- Mesnevi:

Nazım şekli beyit olan mesnevi türündeki eserlerin ilk örnekleri İran'da ortaya çıkmıştır. Mesnevilerde Allah'ın birliği, vahdet-i vücut, fenafillah ve bekabillah gibi tasavvufi konular işlenir.

En ünlü mesnevilerin başında Mevlana Celaleddin Rumi'nin yazdığı Mesnev-i Manevi yer alır. Hüsn ü Aşk ise daha çok gazelleriyle bilinen Şeyh Galib'e aittir.

3- 40 Hadis:

Hz. Muhammed'e ait sözlerin toplanıp yorumlandığı eserler 40 Hadis adını taşır.

4- Seyahatname:

Gezilen yerlerin tarihi ve kültürel özelliklerinin anlatıldığı eserlere seyahatname adı verilir. Evliya Çelebi'nin 10 ciltten oluşan seyahatnamesi 20'den fazla dile çevrilmiştir.