Rasathane Nedir, Nereye Kurulmalıdır? Rasathanede Ne İş Yapılır, Neye Bakılır?
24.05.2021 - 01:45 | Son Güncellenme:
Tarassut kelimesinden türetilmiş olan rasat, dilimize Arapçadan geçmiştir. Tarassut araştırma yapmak ve incelemek anlamına gelirken, rasat kelimesinin sözlük anlamı da gözlemdir. Osmanlı döneminde gök cisimlerinin hareketlerini incelemek için kullanılan tüm teleskoplar da rasat olarak nitelendirilirdi. Bu kelimeden türetilmiş olan rasathaneler ise, gözlem evi anlamına gelir. Rasathane nedir, nereye kurulmalıdır? Rasathanede ne iş yapılır, neye bakılır? İşte, merak edilen tüm detaylar.
Dünyadaki ilk rasathane 1575 yılında Osmanlı Devletinde kuruldu. Dar-ü'r Rasad-ül Cedid adı verilen bu rasathanede çeşitli gözlemler yapan Takiyüddin, elde ettiği verileri Ebsâr ve Nûr-i Hadîkati el-Enzar adlı eserinde bir araya getirmiştir.
Rasathane Nedir?
Gezegenlerin, yıldızların, gök cisimlerinin ve meteorların günlük hareketlerini izlemek amacıyla kurulan gözlem evlerine rasathane denir. İlk rasathane, 16. yüzyılda İstanbul'da kurulmuştur.
Rasathaneler Nereye Kurulmalıdır?
Trafik ışıkları, lambalar ve daha birçok ışık kaynağı, şehirlerde ''ışık kirliliği'' adı verilen sorunun ortaya çıkmasına neden olur. Işık kirliliğinin yüksek oranda olduğu yerlerde ise gökyüzü net olarak görülmez. Bu nedenle rasathaneler nüfus yoğunluğunun ve ışık kirliliğinin az olduğu yerlerde kurulmalıdır.
Bunun dışında gözlem evleri, deprem riski taşıyan bölgelerden uzakta ve yüksek yerlerde kurulur. Rasathanelerin yeri kadar gözlem evlerinde kullanılan teleskoplar ve teknolojik ekipmanlar da büyük bir önem taşır. 21. yüzyılda, teknoloji alanında yaşanan gelişmelerin sonrasında, rasathanelerde çok daha kapsamlı gözlemler yapılmaya başlanmıştır.
Rasathane Ne İş Yapılır ve Neye Bakılır?
Rasathanede gezegenlerin günlük hareketleri, yıldızların birbirleriyle olan yakınlığı ve meteorlar incelenir. Periyodik aralıklarla yapılan gözlemlerden elde edilen sonuçlar günlük olarak kaydedilir.
Dünyadaki en büyük rasathanelerden bazıları şunlardır:
Uluğ Bey Rasathanesi - Özbekistan
Kandilli Rasathanesi - Türkiye
Colina Kapa Astronomik Gözlemevi - Bosna Hersek
