Türkiye Alüvyal Topraklar Haritası: Alüvyal Toprak Nerede Görülür, Nerede Görülmez?

Akarsu ile alüvyal birbirleri ile bağlantılı konulardır. Alüvyal deyinde akla gelen ilk şey akarsudur. Akarsuların taşıyıp biriktirdikleri topraklara denilmektedir.

(Büyük halini görmek için haritaya tıklayınız.)
Kaynak: cografyaharita.com

Alüvyal Toprak Nerelerde Görülür?

Toprak sınıflandırılmasına göre topraklar zonal topraklar, azonal topraklar ve intrazonal topraklar olmak üzere üç sınıfa ayrılmıştır. Alüvyal topraklar ise bu sınıflardan azonal toprak grubunda yer almaktadır. Akarsuların taşıdıkları ince malzemelerinin akarsuların yayıldıkları alanlarda birikmesi sonucunda oluşan topraklara alüvyal toprak denir.

Ülkemizde bulunan pek çok akarsu bulunmaktadır. Bu akarsuların taşıdıkları ve biriktirdikleri topraklara alüvyal toprak denmektedir. Akarsular bazı bölgelerde hızları artar. Hızlarının arttığı yerlerde aşınma kuvvetleri de artabilir. Akarsular bu aşınma kuvvetinin fazla oldukları yerlerde kayaçları ufak ufak parçalar ve bu parçaları bünyesine alırlar. Bu parçalar akarsuların hızlarının azaldıkları bölgelerde birikirler. Böylece alüvyal topraklar oluşmaktadır.

Alüvyal topraklarının görüldükleri yerler genellikle akarsu boyları ve delta ovalarıdır. Delta ovaları ise akarsuların taşıyıp biriktirmesi sonucunda oluşmuş ovalara denmektedir. Ülkemizde pek çok yerde alüvyal topraklar görülmektedir. Özellikle alüvyal topraklar iç kesimlerde görülür. Erzurum, Erzincan, Muş, Erbaa, Niksar ve Konya ovaları alüvyal toprakların geniş olarak kapladıkları alanlardır.

Alüvyal Toprakların Özellikleri

Alüvyal topraklar kimyasal veya fiziksel özelliklerini alüvyal malzemelerin kaynaklanan sahadan gelen malzemelerin özelliklerini taşımaktadır. Buna bir örnek vermek gerekir ise ülkemizdeki Muş Ovasının Güney kesimini örnek verilebilir. Muş ovasının güney kesimindeki alüvyonların kumlu ve kahverengimsi olması Bitlis dağlarında aşınan paleozoik metamorfik şistlerdir.

Bu alüvyonlar genel olarak sisli, koyu renkli ve kireçsiz olmaktadır. Ayrıca kuzey kesimindeki alüvyal topraklar beyaz ve killi topraklardır. Bunun nedeni kuzey bölgesindeki aşınan tersiyer killi-marnlı ökelerin özelliğinden kaynaklanmaktadır.

Toprak horizonları toprakların oluşumlarına göre meydana gelmiştir. Bu toprak horizonları çok belirgin değildir. Dünya üzerinde genellikle bütün bölgelerde her çeşitte doğal vejetasyon altında bulunurlar. Ayrıca çok çeşitlilik gösteren bu topraklarda tabakalaşma da görülebilir.