Arjantin araya girdi limon yüz ekşitti!

Duygu Erdoğan - Narenciyede bu sezon Türkiye’de verimli bir dönem yaşanıyor. Geçen yıl iklim koşulları nedeniyle oldukça zarar gören narenciye ürünlerinde tarlada bile fiyat 4 lirayı aşmıştı. Ancak bu yıl ürün bol olunca üreticide portakal kilo fiyatı 2 liraya düştü.

2020’de kilo fiyatı markette 18 lirayı görerek rekor kıran limon ise bu yıl markette 4-5 lira. Limonda geçen yıl iç piyasa dengesi için ihracat kısıtlaması uygulanmıştı. Firmalar ve üreticilerin ‘ihracat pazarımızı kaybederiz’ endişesinin bu yıl gerçeğe döndüğü görülüyor. Limonda dünyada bu sezon Arjantin öne çıkıyor. Pek çok ülke limon ihtiyacını, limon sezonunu uzatan Arjantin’den karşılıyor.

‘Erkenci’ dalda

Limon ihracatının yasaklandığı Nisan - Ağustos 2020 arasında pazar kaybettiklerini anlatan üreticiler, bu nedenle limonun erkenci çeşidi olan ‘mayer’in dalda bırakıldığını anlatıyor. Aralık başı limonda ihracata ton başına 100 lira destek açıklansa da fiyat düşük bulunduğundan etkisinin kısıtlı kalacağı tahmin ediliyor. Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Hayrettin Uçak, limon ihracatının önceki yıllar gibi yüksek oranlarda olmadığını, dünyada Arjantin limonunun pazarları sardığını ifade etti.

'Maliyet 1.9 TL fiyat ise 2 TL'

Portakal bu yıl Antalya tarlada 2 liraya kadar düştü. Üretici maliyetini ise 1.9 lira olarak hesapladıklarını anlatan Finike Ziraat Odası Başkanı Halil Sarıçobanoğlu, “Geçen yıl 3.5 - 4 lira olan portakal, 2.5 ve 2 liraya satılıyor. Mazot, gübre, ilaç maliyetlerinde çok büyük artış var” dedi. Yüreğir Ziraat Odası Başkanı Mehmet Akın Doğan ise limonun geçen yıl değerli olduğu için bu yıl daha fazla bölgede ekildiğini belirtirken, verimin de yüksek olduğunu söyledi. Doğan, “Yurtdışında yeni pazarların olmaması ihracata gönderdiğimiz ürünler tarafında bizi zorluyor. Geç çıkan ürün satılıyor ama erkenci dediğimiz ‘mayer’ cinsi hep dalda kaldı. Geçen yıl yapılan ihracat kısıtlaması pazar kaybettirdi” diye konuştu.

Rusya bilmecesi ne olacak?

Narenciyede Türkiye’nin açık ara büyük ihracat pazarı olan Rusya, hemen her hafta farklı uygulamaları gündeme alabiliyor. Çoğunlukla ‘kalıntı tespiti’ şeklinde duyumların yansımasına rağmen, böyle bir gerekçe olmadığını belirten ihracatçılar, ürünlerin bazen uzun süre sınırda bekletildiğini kaydediyor.

Uludağ Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği (UYMSİB) Başkan Yardımcısı Senih Yazgan, “Kalıntı söyleminin tamamen bahane olduğunun bilinmesi lazım. Hem bakanlık denetimleri, hem de ülkelerin denetimleri belli. Şu anda bir sıkıntı yok gibi ancak dönem dönem Rusya tarafından tarife dışı engel ile yavaşlatmalar oluyor. Narenciye hızla iletilmesi gerekilen bir ürün grubu iken, bu beklemeler ürünlere zarar veriyor” dedi.

Ürünü bekletiyorlar

Hayrettin Uçak ise, “Geri döndürmeden haftalarca bekletiyorlar, ürünler de zarar görüyor.  Hepsi milli servet” diye konuştu.