'Basel her şeyi birden değiştirmeyecek'

Yeni bankacılık kriterleri yolda axeko021.jpg Uluslararası Takas Bankası'nın (BIS - Bank for International Settlements) düzenlediği Basel II'de bankaların sermaye yeterlilik oranları büyük ölçüde kredi risk yapılarına göre belirleniyor.Türkiye de Basel II'ye geçeceğini duyuran ülkeler arasında yer alıyor. Basel II, her ne kadar temel olarak bankaları ilgilendiren yeni bir düzeni ifade ediyorsa da bankalardan kredi alan büyük küçük tüm şirketler etkilenecek. Uluslararası bankacılık sisteminde 2007'den itibaren uygulanacak olan yeni bankacılık kurallarını içeren Basel II, Türk bankacılığının kredi risk yapısında köklü değişliklere yol açacak. Bankalar sermaye yeterlilik oranlarında kullandırdıkları kredilerin riskleri oranında karşılık ayırmak zorunda kalacaklarından kredi verirken firmalardan sağlam teminatlar isteyecekler. Şirketlere, Moodys, Standard and Poor's ve SPK'nın vereceği lisans ile yeni kurulacak derecelendirme firmalarından alınan veya kendi bünyelerinde yapacakları derecelendirmelere (reyting) göre kredi verecekler.Türkiye'de 2008'de başlaması düşünülen sistem, reel sektör firmalarının korkulu rüyası olabilir mi?Sorunun yanıtını aynı zamanda Türkiye Bankalar Birliği bünyesinde bulunan Risk Komitesi'nin de Başkanı olan Garanti Bankası Yönetim Kurulu Üyesi Cüneyt Sezgin'den aldık. Firma reyting alacak Basel II, bankacılık sistemini düzenlemek için getirilen bir düzenlemeler bütünü ama sermaye yeterliliği ile ilgili özellikle kredi riski ile ilgili düzenlemeler şirketleri de ilgilendirecek. Çünkü şirketlere kullandırılan kredilerin maliyetlerini hesaplama yöntemleri değişecek. En önemli değişiklik bu olacak.Kredi riskinin hesaplamasında reyting ön plana çıkacak. Bankaların ve banka dışındaki kuruluşların yapacağı reytingler firmaların risklilik düzeylerinin belirlenmesinde ve buna göre fiyatlamasının belirlenmesinde birincil rol oynayacak.Şirketlerin mali raporlama sistemlerinin daha şeffaf olması istenecek. Bilgi akışının daha sağlıklı olması gerekecek. Basel II, bankaları ve şirketleri nasıl etkileyecek? Evet, uygulanacak. Kredi yenilemede de bu kurallar uygulanacak mı? 'Hazır olmayan iyi fiyatla kredi bulmakta zorluk yaşayabilir' 2008'den itibaren sermaye yeterliliği standart yöntemle hesaplanmaya başlanacak. 2007'nin ikinci yarısından itibaren de paralel raporlamaya geçileceği için 2007'de etkilerini göstermeye başlayacak.Bu nedenle önümüzde çok fazla bir zaman yok. Firmalar endişeye kapılmalı mı?, Ev ödevini yapan firmalar için endişeye kapılacak bir durum yok. Hatta bunların avantaj sağlama imkânı var. Daha iyi fiyat alma, daha fazla kredi sağlama gibi.Tabii ki bu zamanı değerlendirmeyen, Basel II ile gelecek kuralları, bankacılık sisteminin yeni çalışma düzenini tam olarak algılamayan ve bunun gereklerini yerine getirmeyen firmaların karşılaşacağı güçlükler olacak. Bununla beraber bütün sistemin anında yeni bir döneme geçeceğini söylemek de doğru olmaz. Farklı müşteri gruplarına farklı zamanlamalarla yansımaları olacak. Firmaların endişe duymalarını gerektiren bir durum var mı?