29.12.2004 - 00:00 | Son Güncellenme:
Hükümet, petrol fiyatlarının hızlı yükselişini yılbaşından 22 Mayısa kadar benzin fiyatlarına fazlaca yansıtmamayı tercih etti. Bu dönemde kurşunsuz benzinin litre fiyatı yüzde 7.9 artarak 1 milyon 885 bin liraya çıkarken Tüpraş da benzinin metreküp fiyatına (vergiler dahil) yüzde 7 zam yaptı. Yılbaşında benzinin bir metreküpünden 1 milyar 195 milyon lira vergi alan Tüpraşın, 22 Mayısa gelindiğinde aldığı vergi tutarı 1 milyar 98 milyona geriledi. Hükümetin bu tercihi kurşunsuz benzindeki vergi payını yüzde 76.8den yüzde 65.7ye çekti. Ancak 22 Mayıstan sonra, dünya ham petrol fiyatları düşmesine rağmen, Tüpraşın sattığı benzindeki vergi payı tırmanışa geçti. Tüpraşın müşterilerine metreküpünü 2 milyar 73 milyon liradan sattığı kurşunsuz benzinin içinde verginin payı 1 milyar 679 milyon liraya, toplam fiyatın yüzde 81ine ulaştı. Tüpraş müşterileri, satın aldığı her 100 liralık benzinin 81 lirasını vergi olarak ödüyor. Tüpraşın bir metreküp benzin satışında vergi payı haziran sonunda yüzde 73.2ye çıktı. Eylüle kadar bu civarda hareket ettikten sonra tekrar çıkışa başladı. Ham petrol fiyatlarının 25 Ekimde varili 55.67 dolara çıkarak rekor kırması Türkiyede de benzin fiyatlarına zamlarla yansıtıldı. Benzinin litre fiyatı 2 milyon 294 bin liraya çıktı. Bu tarihten sonra fiyatların 40 dolarlara kadar düşmesi ise pompa fiyatlarına yansıtılmadı. Kasımda yüzde 76ya, 10 Aralıkta da yüzde 81e ulaştı. Akaryakıttan yüzde 15.25 KDV yanında ATV ve ÖTV alınıyor. Verginin payının satış fiyatı içinde yüzde 80lere ulaşması pompalardan yalnızca benzin değil, aynı zamanda vergi aktığını gösteriyor. Üç vergi alınıyor Tarih Tüpraş'ın metreküp fiyatı* Benzinin payı (%) Verginin payı (%) Benzin pompa fiyatı (TL)**3 Ocak 1.557.179.493 23,2 76,8 1.747.00018 Mayıs 1.681.902.314 32,2 67,8 1.885.00022 Mayıs 1.672.366.225 34,3 65,7 1.885.0003 Haziran 1.677.416.884 31,9 68,1 1.885.00012 Haziran 1.680.088.682 27,2 72,8 1.885.00026 Haziran 1.679.803.780 28,3 71,7 1.885.00029 Haziran 1.776.563.780 26,8 73,2 1.982.00013 Temmuz 1.781.971.207 28,3 71,7 1.982.0001 Ağustos 1.764.861.207 28,6 71,4 1.982.00010 Ağustos 1.863.981.207 27,1 72,9 2.081.00014 Ağustos 1.861.566.814 26,0 74,0 2.081.00025 Ağustos 1.859.850.930 27,7 72,3 2.081.0004 Eylül 1.854.984.066 26,3 73,7 2.081.00018 Eylül 1.856.009.198 27,2 72,8 2.081.00029 Eylül 1.854.967.864 29,5 70,5 2.081.0001 Ekim 1.949.957.864 28,1 71,9 2.185.0009 Ekim 1.949.462.107 29,1 70,9 2.185.00019 Ekim 2.058.612.107 27,6 72,4 2.294.0005 Kasım 2.063.229.782 25,9 74,1 2.294.00018 Kasım 2.065.705.111 23,7 76,3 2.294.0001 Aralık 2.070.199.196 24,3 75,7 2.294.00010 Aralık 2.072.793.908 19,0 81,0 2.294.000 * Satış fiyatı; benzin rafineri fiyatı, Akaryakıt Tüketim Vergisi, Özel Tüketim Vergisi ve KDV toplamından oluşuyor.** Petrol Ofisi internet sitesinden alındı.