Çaykur’dan 1 kilo çaya 1 lira

Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker, 2010 yılı yaş çay taban fiyatının geçen yıla göre yüzde 12.03 artışla 88.5 kuruş olacağını, ayrıca kilogram başına 11.5 kuruşluk destekleme primi ödeneceğini bildirdi. Böylece Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nün (Çaykur), üreticiye 1 kilogram çay için 1 lira ödeyeceğini belirten Bakan Eker, 2010 yılında Çaykur’un hedefinin 600 bin ton yaş çay alımı olduğunu, kuru çay üretiminin ise 110 bin ton olmasının öngörüldüğünü aktardı. Üretilen kuru çayın 108 bin tonunun iç piyasaya satılacağını ifade eden Bakan Eker, 2 bin tonluk ihracatın söz konusu olacağını kaydetti.
Rize’de açıklama yapan Eker, kaliteden ödün vermemek suretiyle çayın bu bölgede üretiminin sürdürülmesinin önemine dikkat çekti. Eker, “Çaykur’un bu sene uygulayacağı fiyat 1 TL olacak. Bunun dolar cinsinden karşılığı 65 senttir. 2002’de çay üreticisinin cebine kilo başına 22 sent giriyordu” diye konuştu.

7 yılda 619 milyon lira
Türkiye’nin kuru çay üretiminde dünyada beşinci, tüketiminde dördüncü sırada yer aldığını söyleyen Eker şöyle dedi:
“2003 yılından beri hükümetimizce çay üreticilerine prim ödemesi getirdik. 2003-2009 arasında çay üreticisine 619 milyon lira destekleme primi ödedik. Sadece 2009 yılında ise 179 bin üreticiye 126 milyon lira destekleme primi ödedik. Çay bahçelerinin ıslahı konusunda yapılan budama tazminatı kapsamında ise hükümetimiz döneminde üreticiye 265 milyon lira ödedik. Yine sadece 2009 yılında da 56.5 milyon lira budama tazminatı ödendi.”

Üretici, primin artmamasından şikâyetçi
ÇAYKUR, 2010 yılı yaş çay alım fiyatını, yüzde 12.3 artırarak 88.5 kuruş taban fiyat, destekleme primini de 11.5 kuruş olmak üzere 1 lira olarak açıkladı. Geçen yıl yüzde 1.5 prim artışı verildiğini ancak bu yıl verilen primde hiçbir değişikliğin olmadığını bildiren üreticiler, fiyat artışının beklentileri karşılamadığı görüşünde. Fiyatta yüzde 30 artış beklediklerini ifade eden Rize Ziraat Odası Başkanı ve Çay Platformu Dönem Sözcüsü Nevzat Paliç, “Bizim talebimiz taban fiyatın 1 lira, desteleme priminin de 25 kuruş olması yönündeydi” diye konuştu.

204 bin üretici var
Doğu Karadeniz’de 767 bin dekarlık alanda çay tarımı yapan 204 bin yaş çay üreticisi bulunuyor. Bunların 125 bini Rize’de yer alıyor. Geçen yıl üretilen yaş çay miktarı 1 milyon 50 bin tonu buluyor. Çay üretiminden en büyük payı yüzde 62 ile Rize alırken, çayın yüzde 24’ü Trabzon’da, yüzde 11’i Artvin’de, yüzde 3’ü de Giresun ve Ordu’da üretiliyor. Üretimin yaklaşık yüzde 60’ını Çaykur tek başına piyasadan topluyor.