Çin ile enerjide üçlü mutabakat

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Çin tarafı ile imzalanan mutabakatta enerji ile ilgili üç başlığın yer aldığını, enerjide sağlanan mutabakatın da nükleer, yenilenebilir ve kömür enerjisi başlıklarından oluştuğunu söyledi. Üçüncü nükleer santral projesine ABD-Çin konsorsiyumunun talip olduğunu kaydeden Albayrak, “Önümüzdeki günlerde konsorsiyumla birlikte üçüncü nükleer santralin saha seçimi ve fizibilite ile ilgili açıklamalar da yapılacak” dedi.
İlk iki nükleer santralin Akkuyu ve Sinop’ta olduğunu üçüncüsü ile ilgili saha çalışmalarının bir noktaya geldiğini ancak hangi bölge olacağının henüz belli olmadığını kaydeden Albayrak, şöyle konuştu:
“Burada duygusal değil 17-18 kritere göre hareket ediyoruz. Bunların içinde depremsellik, su yollarına yakınlık, hava yollarının kesişimi, askeri bölge ve diğer kriterler var. Bunlara göre seçim yapılıyor. Haritalarda birkaç yer öne çıkıyor. Bunun için üst düzey istişare ile stratejik bir karar verilecek. Türkiye’nin 2023-2030 hedefleri var. Nükleer bunun içinde önemli bir yer tutuyor. 2023-2030’un Türkiye’si 120-150 bin megavat kurulu gücü ifade ediyor. Bunun yüzde 10’u, 10-15 bin megavatı nükleerden sağlanacak. Japonya ile de nükleeri hızlandırmak için bir anlayış birliği belgesi imzalayacağız. 2023-2030 yıllarını kapsayan planda ilk reaktörü devreye almak istiyoruz.”
Ulaştırma sektöründe de Çin’le önemli projelerde birlikte çalışıldığını belirten Albayrak, “Edirne-Kars hızlı tren projesi ile ilgili bir süreç söz konusu. Burada 30-40 milyar dolarlık bir projeden bahsediliyor. Çin buna çok önem veriyor. Bu, modern İpek Yolu’nun önemli bir parçası. Çin’in uluslararası anlamda birinci sıraya koyduğu stratejik bir proje. Pekin’i Londra’ya bağlamayı planlıyor” dedi.

‘Akkuyu projesi hızlanıyor’

Rusya ile İstanbul’da mevcut projelerin yanısıra potansiyel projeleri de görüştükleri verimli bir toplantı gerçekleştirdiklerini kaydeden Albayrak, şunları söyledi:
“Bu çerçevede Türk Akımı Projesi’nin birinci fazı ile ilgili beklenen izinlerin onayını gerçekleştirdik. Normalleşmeye bağlı olarak süreç olumlu ilerliyor. Biz gaz konusunda sessiz ve derinden önemli adımlar atıyoruz. Türkiye’nin bir kaynağa, bu kaynağın bir yapıya bağlı olmaması konusunda çalışmalarımız var. Rusya önemli bir otağımız. Yeni ve farklı işbirlikleri yolunda adımlar atacağız. Ciddi yavaşlayan Akkuyu süreci hızlanıyor. Rosatom ekibi Türkiye’ye geliyor. Enerji, turizm, tarımın yanısıra Rusya Devlet Başkanı Putin ile Suriye ve bölgesel konuları da görüşeceğiz.”

‘Nükleere direnç var’

“Nükleer enerji Türkiye’nin 1956’dan beri rüyası” diyen Albayrak, şöyle konuştu:
“Çok stratejik bir sektör ama ekonomide, bürokraside, siyasette bir yere takılıyor ve hayata geçmiyor. Büyük bir direnç var. Türkiye’nin güvenli enerji kaynaklarını genişletmesi ve ali menfaatleri için bunu yapmak zorundayız. Farklı lobiler ve yapılar ne söylerse söylesin. Enerji ihtiyacını istikrarlı sağlamak için nükleer enerji şart. Tüm dünyaya helal olan bir teknoloji, Türkiye’ye haram deniliyorsa, orada bir numara var demektir. Enerjide B, C, D planımız olmaz zorunda.”

İhalede Ar-Ge şartı olacak

Yenilenebilir enerjide yeni model ve strateji ile yürüdüklerini ifade eden Albayrak, şunları söyledi:
“Yıl sonuna kadar güneş ve rüzgarda iki ihale açmayı düşünüyoruz. Hedefimiz yerli Ar-Ge’nin önünü açmak. Türkiye’de yerli üretimi teşvik edecek bir model geliştireceğiz. Güneşte belli bir bölgede açık eksiltme ile belli bir kapasiteyi kuracak firmalara yerli Ar-Ge şartı koyarak ihale açacağız. Rüzgarda da bir paketi aynı şekilde ihale edeceğiz.”

Uranyum altyapısı...

Nükleerde uranyum altyapısını oluşturmak gerektiğinin altını çizen Albayrak, şöyle konuştu:
“Sarı pasta dediğimiz uranyumda, Yozgat Sorgun’da 20-30 yıllık, 5-6 bin ton rezervli bir saha mevcut. İşletme yabancı bir firma eli ile yürütülüyor. Türkiye nükleer teknolojiye geçtikten sonra, doğal kaynakları itibariyle altyapısı hazır. İthal edebilir, zenginleştirme altyapısı kurabilir veya 3’üncü ülkelerde rafine altyapısı ile birlikte ortak yatırım ve üretim yapılabilir. Türkiye aslında doğal kaynakları zengin bir ülke. Ama henüz yolun başındayız. Sondaj altyapısı haritamızı oluşturacağız.”

NÜKLEER GÜVENLİK ALANINDA İŞBİRLİĞİ

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping nezaretinde iki ülke arasında enerji, nükleer güvenlik ve bitki sağlığı alanlarında anlaşma imzalandı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ile birlikte Türkiye Atom Enerjisi Kurumu ile Çin Ulusal Nükleer Güvenlik İdaresi arasında nükleer güvenlik alanında işbirliği hakkında düzenlemeyi imzaladı. Albayrak yenilenebilir enerji alanında işbirliği ve kömür alanında işbirliği anlaşmasına da imza koydu.
Çin’e ihraç edilen antepfıstığı için bitki sağlığı gereklilikleri protokolünü de Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek ile Çin Halk Cumhuriyeti Kalite, Kontrol, Denetim ve Karantina İdaresi Bakanı Zhi Shuping imzaladı. ABDULLAH KARAKUŞ Hangzhou