Çipten sonra şimdi de lastik! Büyük kriz...

EKONOMİ SERVİSİ - Dünyada otomobil üretmek her geçen gün zorlaşıyor! Trump’ın ABD Başkanlığı döneminde Çin ile başlayan ticaret savaşları sırasında otomotiv sanayinin aldığı ‘çip yarası’ her geçen gün derinleşirken kauçuk piyasasından gelen haberler “Şimdi de teker patlayacak” dedirtti.

Çip, bugün üretilen her otomobilde bulunan ‘beyin’de kullanılıyor. Trump, Çinli üreticilere sınırlama getirince Amerikan oto endüstrisi alternatif tedarikçilere yönelmişti. Pandemiyle birlikte tüketici elektroniğine talebin artması, tedarik zincirini neredeyse kopardı. Çip üreticileri, otomotiv sanayiinin talebini karşılayamaz hale geldi. Sorun ABD sınırlarını aşarak, dünyaya yayıldı, Türkiye’de de bazı fabrikalar çip sorunu nedeniyle geçici olarak üretimi durdurmak zorunda kaldı.

Sorun büyüyor

Kötü haber, sektördeki bu sorunun derinleşerek devam edeceği öngörüsü... Volkswagen Grubu markalarından Seat’ın Başkanı Wayne Griffiths, Financial Times’a yaptığı açıklamada, “Tedarikçilerimiz ve Volkswagen Grubu bize, ikinci çeyrekte muhtemelen ilk çeyreğe göre daha önemli zorluklarla yüzleşmemiz gerektiğini söyledi” dedi. Griffiths, çip sorunu nedeniyle Seat’ın Barselona fabrikasında üretimin sınırlı devam ettiğini, tedarikçilerden bulunabilen yarı iletken ve çiplerle bazı modellerin üretiminin gerçekleştirildiğini kaydetti.

Volkswagen Grubu CEO’su Herbert Diess de bir süre önce, çip krizi dolayısıyla üretimde 100 bin adetlik kayıp yaşadıklarını belirtmişti. Çip sorunu nedeniyle bugüne kadar General Motors, Fiat Chrysler Automobiles (FCA), Nissan, Volkswagen, Honda, Toyota, Subaru, Daimler, Jaguar, Land Rover ve Volvo gibi markalar üretimlerine belirli süre için ara verdiler. Türkiye’de de Oyak Renault, Tofaş ve Ford Otosan üretime ara verenler arasında yer aldı.

Bulan alıyor!

Otomotiv endüstrisi, daha çip sorununa çözüm bulamamışken şimdi de lastikler tehlikeye girdi! Lastiğin hammaddesi olan kauçuğun anavatanı Uzak Doğu’da kauçuk yapraklarına dadanan bir hastalık, üretimi zora soktu. Buna Çin’in kauçuk stoklaması da eklendiğinde hammadde adeta karaborsaya düştü. ABD otomotiv sektörü uzmanları durumu şöyle özetledi:

“Kovid-19 salgınının ilk günlerindeki tuvalet kağıdı çılgınlığı gibi! Biraz kauçuk mu buldunuz, ihtiyacınızdan fazla alıyorsunuz, çünkü bir daha ne zaman alabileceksiniz, bilmiyorsunuz!”

1 milyon adet kayıp 60 milyar $ zarar

AutoForecast Solutions tarafından yapılan araştırmada, küresel otomotiv endüstrisinin çip tedariki nedeniyle yıl boyunca 964 bin adetlik kayıp yaşaması öngörülüyor. Çip krizinin, küresel otomotiv endüstrisinde sadece bu yılın il çeyreğinde 60 milyar doları aşan gelir kaybına yol açtığı tahmin ediliyor.