Eksi 40 derecede domates üretimi

Van’ın Çaldıran ilçesinde geçen yıl Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından desteklenen bir projeyle, hava sıcaklığı eksi 40 dereceye kadar düşen Ayrancılar bölgesinde jeotermal enerji ile ısıtılan seralarda domates üretmeye başladı. 34 bin metrekare alan üzerine kurulan ve 120 bin metre boru döşenerek ısıtılan seralar 10 milyon liraya mal oldu.

Kadınlar için umut

Agro Van markalı domatesler tamamen doğal olarak yetiştiriliyor ve serada özellikle kadınlar çalışıyor. Hiçbir sosyal aktivitenin olmadığı ve hava koşulları nedeniyle tarımın da çok yaygın olmadığı ilçede iş imkânı bulamayan kadınlar serada çalışmaktan çok mutlu olduklarını ifade ediyor.

Toplam 50 kişinin çalıştığı serada ziraat teknikeri olarak görev yapan Esmer Özbahçeci, çalışanların 30’unun kadın olduğunu söyledi. Çaldıran gibi bir yerde böyle bir projenin hayata geçirilmesinin özellikle kadınlar için büyük bir avantaj olduğunu belirten Özbahçeci, “Normalde burada kadınlar çok fazla dışarıya çıkmıyorlar. İlçede iş imkânı da olmadığı için hep evde oturuyorlar. Fakat bu projeyle birlikte kadınlarda çalışma hayatına atıldı. Kadınlar kendi paralarını kazanmaya başladı ve burayı çok güzel sahiplendiler. Çaldıran gibi soğuk bir yerde böyle bir yerin olması harika bir olay” dedi.

Bakış açısı değişti

Topraksız tarım Çaldıran’da yeni bir uygulama. Başlarda ilçede bununla ilgili ön yargıların olduğunu belirten seranın üretim Müdürü Memet Davşan, hasat yapılmaya ve domatesler manavlarda yerini almaya başlayınca, bölge halkının bakış açısının da değiştiğini söyledi. Davşan, “Domatesler manavlarda yerini almaya başlayınca merak edip burayı görmeye gelenler oldu. Biz de gelenleri ağırlayıp tesisi gezdiriyoruz. Topraksız ve arılarla tozlanmanın yapıldığı domateslerde kesinlikle hormon
kullanmıyoruz” dedi.

Yoğun talep var

Yüksek rakımlarda yetiştirilen domateslerin diğer bölgelere göre tadının ve aromasının daha güzel olduğunu da anlatan Davşan, normal şartlarda haftalık 15 ton domates hasadı yaptıklarını fakat kış şartlarıyla birlikte bu miktarın 10 tona düştüğünü söyledi. Davşan, “Üretilen domatesleri birçok ile de gönderdiğimiz için talep fazla oldu. Artık talepleri karşılamakta bile zorluk çekiyoruz. Fakat bahar ayının gelmesiyle birlikte tüm talepleri karşılayacak seviyeye geleceğiz” diye konuştu.

‘Bu bölge için tam bir mucize’

Van Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Birimi Proje Koordinatörü Yusuf
Taşkın, projeye başından beri destek verdiklerini ve halen desteklerinin sürdüğünü söyledi.

Taşkın, şunları söyledi:

“Burası Türkiye’nin en soğuk ilçesi. İçinde bulunduğumuz ayda yılın en soğuk ayı. Eksi 36 dereceyi gördük bu yıl. Bu şartlarda burada domates üretimi yapılıyor. Bu bölge için tam bir mucize.”