Emlak Bankası eridi

Özellikle 1980 yılından sonra siyaset bağlantılı bir çok kredi yolsuzluğu ve dolandırıcılığına sahne olan Emlak Bankası’nın özkaynakları sıfıra doğru gidiyor. Devlet eski Bakanı Sadi Somuncuoğlu döneminde alınan Bakanlar Kurulu kararıyla bankada 6 ay vadeli mevduat olarak tutulan ve 400 trilyon liraya varan Konut Edindirme Yardımı (KEY) hesaplarının bankaya aktarılması sonucu yaratılan kaynak da eridi.
Bankanın özkaynaklarının 24.7, kredi sınırının 2.4 trilyon liraya indiği ortaya çıktı.

Arsa karşılığı kaynak
Kaynak yetersizliği nedeniyle geçen yıl kredi vermeyi durdurmak zorunda kalan Emlak Bankası’na geçen yıl yapılan operasyon ile 400 trilyon liralık kaynak yaratılmıştı. KEY hesaplarının tasfiyesi kapsamında Bakanlar Kurulu kararıyla yapılan ve geçtiğimiz martta tamamlanan operasyon sonucunda banka, toplam 640 trilyon liralık arsayı, Emlak Konut’a devretmişti. Banka, arsaların defter değeri çok düşük göründüğü için kağıt üzerinde 400 trilyon lira kar etmiş göründü ve bilançosuna aynı miktarda kar yazdı. Böylece bankaya 400 trilyon liralık taze kaynak girişi gerçekleştirildi.

Özkaynak 24.7 trilyon
Ancak Emlakbank Genel Müdürlüğü’nün 27 Ekim ve 2 Kasım 2000 tarihlerinde yayımladığı iki genelge bu kaynağın da kurutulduğunu ortaya koydu.
Genelgelerde, bankanın özkaynakları 30 Eylül itibarıyla 24 trilyon 739 milyar liraya gerilediği kaydedilirken şubelerin büyük kredi verme sınırının 2 trilyon 437 milyar lira olduğuna dikkat çekildi.
Genelgede ayrıca, büyük kredilerin vade yenileme, uzatım ve kullandırım talepleri, işleme konu kredi diliminde en az yüzde 10 indirim yapılarak gerçekleştirilmesi isteniyor. İndirimin, şirketin kullandığı kredilerin azaltılması biçiminde de yapılabileceği belirtiliyor.

Özel yönetim oluşturulsun
Banka yetkilileri, Emlakbank’ın kurtuluşunu sermaye artışına bağladı. Yetkililer, sermayenin geçen yıl 50 trilyondan 125 trilyon liraya çıkarıldığını, ancak Hazine’nin bugüne kadar 75 trilyonluk sermaye payını ödemediğini, bu ödemenin yapılmasını beklediklerini söyledi.
Bankayı yakından izleyen sektör yetkilileri de, Somuncuoğlu döneminde yapılan ödeme planları ile 210 trilyonluk tahsilat yapıldığını, özkaynak yanında bu paranın da gittiğine dikkat çekerek, şu uyarıda bulundular:
“Bankadaki mevcut gidişatın durdurulabilmesi için hemen siyasetle bağının koparılarak, uzman ve dürüst bankacılardan özel bir yönetime teslim edilmesi gerekiyor. Kamu bankalarının özelleştirilmesi amacıyla çıkarılması planlanan tasarı yasalaşırsa, banka iyice siyasi etkilere açık hale gelecek."