Emlak Vergisi el yakacakMUSTAFA ÖZYÜREK / Vergi DünyasıBina, arazi ve arsaların değeri üzerinden alınmakta olan Emlak Vergisi belediyeler tarafından tahsil edilmektedir. Emlak Vergisi, 4 yılda bir defa olmak üzere verilecek beyannameler üzerinden işyerleri için binde 2, konutlar için binde 1, araziler için binde 1, arsalar için binde 3 oranında tahsil ediliyor.
2002 yılı genel beyan dönemi olduğu için bina, arsa ve arazilerin değerlerinin mart, nisan ve mayıs aylarında belediyelere beyan edilmesi gerekiyor. Emlak sahipleri belediyeler tarafından takdir ve ilan edilen değerlerin altında beyanda bulunamazlar.
Arsa ve arazilerin metrekare değerleri takdir komisyonları tarafından tespit ediliyor. Arsanın üzerinde bina bulunduğu takdirde, binanın değeri, Maliye ve Bayındırlık bakanlıklarınca ortaklaşa tespit ve ilan edilecek normal inşaat maliyet bedeli esas alınarak hesaplanıyor.
Belediyelerin arsa metrekare değerlerini takdir ederken "gerçekçi" davrandıkları söylenemez. Bazı semtlerde, rayicin üstünde, bazı semtlerde oldukça düşük takdirler yaptıkları biliniyor. Belediyelerin takdir ettikleri değerler itiraza konu olmasına rağmen, istenen sonuçlara ulaşılamıyor.
2002 yılında emlak sahipleri emlak değerlerinin çok üstünde beyan etmek zorunda kalacaklar.
Vergi oranları da artacak IMF verilecek olan yeni niyet mektubunda Emlak Vergisi oranlarının artırılmasının da yer alacağı ifade ediliyor. Oranların konutlarda binde 1 yerine 2, işyerlerinde binde 2 yerine 4, arsalarda binde 3 yerine 6’ya çıkarılması bekleniyor. Böylece belediyelere ek kaynak yaratılırken vatandaşın vergi yükü artırılıyor.
Belediyelerin payı düşecek Hükümet Emlak Vergisi oranlarını artırarak belediyelere ek kaynak sağlarken, genel bütçeden belediyelere ayrılan payları düşürmek istiyor. Genel bütçe vergi gelirlerinin % 6’sı tüm belediyelere ayrılıyor. Bu pay İller Bankası vasıtasıyla belediye sınırları içinde oturan nüfusa göre belediyelere dağıtılıyor.
Son nüfus sayımında belediyelerin nüfus sayılarını yüksek göstermek için başvurdukları yığma kayıtlar, vergiden daha fazla pay kapma çabasından ileri geliyor. Anakent belediyelerine kendi illerinden toplanan vergilerin % 5’i tahsis ediliyor.
Genel bütçeden belediyelere ayrılan vergilerden 2
puan indirim yapılması planlanıyor. Hükümet belediyelere, sana daha az kaynak ayırıyorum, sen de git vatandaştan daha çok Emlak Vergisi topla demek istiyor.
Belediyelerden tepki Belediyeler hükümetin bu planına tepki gösteriyorlar. Çünkü, seçmen konumunda olan emlak sahiplerinden daha çok vergi istemek, seçimle gelen belediye başkanlarını ve meclis üyelerini gelecek seçimde zora sokabilir.
Ayrıca, Hükümetten gelecek toplu kaynak yerine teker teker binlerce emlak sahibinden vergi toplamak daha zor geliyor.
Hükümet doğalgaza koyacağı ATV’yi Ankara ve İstanbul gibi anakent belediyelerinin dağıtım karından almak ve genel bütçeden ayırdığı vergi paylarını düşürerek belediyeleri de tasarrufa zorlamak istiyor.
Bakalım IMF’nin zorladığı bu düzenlemelere belediyeler nasıl tepki verecek?
EKONOMİ