Eren, perakendeye yeni markalar getirecek, enerjiye yüklenecek

Faaliyette bulunduğu sektör sayısı 7'yi buldu ama şimdi bu sektörlerin ağırlıkları değişiyor. 2011 yılında Eren Holding, asıl olarak bir enerji grubu olacak. Şu anda sadece 113 megavatlık bir enerji işi var. Ama 2011'e gelindiğinde 1.360 megavatlık yeni yatırımla toplam üretimi 1.500 megavata yaklaşacak. Dahası, eğer yabancı ortak gibi konular çözülürse, bu üretimin iki katına çıkması da söz konusu. Holdingin Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Eren, 2011'de grup cirosunun yarısının enerjiden geleceğini belirtti.
Kâğıt grupta ikinci önemli iş olarak kalacak. Bu sektöre de büyük yatırımları var. Böylece ağırlık sırasına göre yapılanma şöyle olacak: Enerji, kâğıt, çimento ve perakende... Tekstil ve turizme şimdilik yeni bir yatırım planı yok. Ama perakendede yeni önemli yabancı markalarla pazarlıkları var. Lacoste gibi, Burberry, Calvin Klein gibi markaların yanlarına yenileri gelebilir. Bu, markaların mağaza sayısını hızla artırıyor. Başta Rusya olmak üzere BDT ülkelerinde mağazalar açıyor.
Eren Holding, Bitlisli bir ailenin şirketi. Dört kardeş ve ikinci kuşak yetişkinler işin içinde. Nihat Özdemir ve Kiler Grubu gibi memleketi Bitlis'i unutmayan Eren ailesi, şimdiye kadar yaptığı birçok eğitim yatırımının yanı sıra bu ile bir üniversite yapıyor.

Eren Holding kâğıt, çimento, perakende gibi sektörlerde , tekstil, enerji, ambalaj ve turizm sektörlerinde faaliyet gösteriyor. Bu sektörlerin iş hacmi içindeki payları nedir?
Eren Holding yedi sektörde faaliyet gösteriyor. Bunlar kâğıt, çimento, perakende, tekstil, enerji, ambalaj ve turizm. Bu sektörlerin grubun iş hacmindeki payları, ağırlıkları yıldan yıla değişmekle birlikte, 2008 itibariyle şöyledir:
Kâğıt sektörü bizde bir numaradır. İkinci ağırlık perakende sektöründen geliyor. Üç numarada çimento, dört numara enerji, tekstil beş numaradır. Bir de turizm vardır. Grubun iş hacmi içinde büyük bir yer tutmaz.
Holdingin bu sektörlerin herhangi birinden çıkma veya payını azaltma planı var mı? Aynı şekilde mevcut sektörlerinden hangisinde daha hızlı büyümeyi planlıyor?
Bizim isteğimiz plan oluşmaya başlamış durumda. Enerji şu anda yürüyen yatırım. Bundan dolayı 2011’de tüm diğer sektörlerimizin cirosu kadar ciro yapacak. 2008 ciromuz milyar doları aşacak. Ama 2011’de enerji milyar dolar ciro yapacak.
Şartlar gerektiriyor. Tekstil bizde daha büyüktü. Bizim başlangıcımızdı. Ama şu anda sonuncu olmuş, şartlar gereği. Tekstilin yüzde olarak grup içindeki payının büyüme ihtimali yok. Bir yıldan diğerine rakam artabilir ama grubun iş hacmi içinde payı artmaz. Eren Tekstil’in örme kumaş, boyama fabrikası var.
Kâğıt işine de büyük yatırımlarınız sürüyor.
Evet, kâğıtta büyük yatırımlarımız var. Daha da yapacağız. Şu anda kâğıt sektörü grup içinde birinci sırada ama 2011’de ikinci sırada olacak, enerjiden sonra gelecek.
Kâğıtta 400 milyon dolarlık yatırım bitti ve üretime başladı. Onun kapasitesinin kullanımının hızına bağlı olarak bir 400 milyon dolarlık daha yatırım yapacağız. Bu yatırım da Çorlu’da olacak.
Kâğıtta siz neler üretiyorsunuz?
Ambalaj kağıdı üretiyoruz. Kolilerin karton kutularının iç, dış ve ara kâğıtlarını üretiyoruz. Son gelip monte edilen sistem, gittikçe daha ince, fakat kuvvetli kâğıt yapıyor. Ağırlıktan tasarruf ediyor. 150 gram metrekare ağırlıkla yapılan kutu şimdi 90 gram metrekare ağırlıkla yapılıyor. Bu 65’e bile düşebilir.
Kâğıt yatırımlarında, ambalaj kağıdı dışına çıkma niyetiniz var mı?
Yine ambalaj kağıdında kalacağız. Diğer kâğıt konularına girmeyeceğiz.
Sizin üç tane kâğıt şirketiniz var...
Bir atık toplama şirketimiz var, Eren Kâğıt. Modern Karton, ambalaj kağıdını kağıdı üreten şirketimizdir. Modern Ambalaj da bu kâğıtları kutu haline ğetirip satan şirket Entegre bir sistem var.
Modern Karton’un kâğıt makine parkı Avrupa’nın ilk 8 firması arasına giriyor. Kapasite olarak da büyüktür. 700 bin ton yıl kâğıt üretebiliyor. Türkiye’nin kâğıt üretim kapasitesi 1.5 milyon tondur. Şu anda yarısı Modern Karton’da. Hele hele yeni yatırımla Modern Karton olarak 1 milyon tonu aşacağız.
Diğer önemli bir nokta da üretilen kâğıt kalitesi yüksek olduğu için İtalya, İngiltere Fransa gibi ülkelere ihracat yapabiliyoruz. Karton kâğıt ambalaj kağıdı ihracatının neredeyse yüzde 100’ü bizimdir.
Peki çimento işinde de büyüme niyeti yok mu?
Çimentoda da büyümek istiyoruz. Denizli Çimento var. Bir de yatırım teşebbüsü var. Başlamış değil. Enerjideki yoğun yatırım oraya şu anda kaynak aktarmamızı zorlaştırıyor. Enerji üretimi kademeli olarak 2009’dan başlayacağı için gelecek yıl rahatlarız ve çimento yatırımına başlarız diye düşünüyoruz. Denizli Çimento'nun yanı sıra bu sektörde bir de Modern Beton şirketimiz faaliyettedir.
Perakende sektöründe ilginç bir sisteminiz var. Önemli markaların temsilciliklerini alıp, bunların mağazalarını açıyorsunuz? Şu anda kaç marka var?
Bizim perakende şirketimiz Eren Retail. Distrübütörlük anlaşmaları yapıyor markalarla, sonra mağazalarını açıyoruz. Şu anda bizde olan makralar Lacoste, Burberry, ck- Calvin Klein, ünlü Amerikan aksesuar markası Coach bizdedir. K- Swiss, Petit Bateau ve Swatch var bir de. Bunların başında Lacost geliyor. İstanbul’a bir Ankara’ya bir olmak üzere outletlerini açtık
Perakendede en büyük ciro Locost'un. Mağazalar bizimdir. Vaktiyle verilmiş birkaç tane franchising var, o kadar.
Siz bu markaların bazı ülkelerde de mağazalarını açıyorsunuz...
Evet, Rusya’da hızlı büyüyoruz. Lacost'un mağazalarını açıyoruz BDT ülkelerinde. 2007'de Lacost'un Türkiye mağaza sayısı 40, Rusya'daki mağaza sayısı 38'di ama hızla yenilerini açıyoruz. Bu yıl içinde toplamı 90'ı geçecek diye planlıyoruz.
Türkiye’deki Swatch mağaza sayısını 70’e, ck- Calvin Klein Jeans mağaza sayısını 7’ye, Burberry mağaza sayısını 4’e, Coach mağaza sayısını ise 3’e çıkararak toplamda 176 satış noktası hedefi koyduk.
Başka marka var mı? Portföyü genişletmek istiyor musunuz?
Yine marka arayışlarımız var, temaslarımız da var. Marka portföyü genişleyecek. Bu işin kadrosu var nasıl olsa, daha fazlası olabilir, aynı şeyler. Önemli markalardır yine ama şimdi isimlerini vermeyeyim.
Dış temsilcilik nasıl oluyor? Bu markalar niye kendileri gitmiyorlar Rusya gibi önemli bir pazara?..
Lacost'ta içerde çok başarılı olunca verdiler. Diğer markalardan da dış temsilcilik teklifi alıyoruz. Çevremizdeki ülkelerde böyle temsilcilikler olabilir. Bizim için İran iyi olabilirdi, erkekler için kısa kollu giyim yasaklanınca gitmedik.
Bu markalar ithal. Sadecece Lacost'ta üretim var değil mi?
Evet, Lacost'u kısmen üretiyoruz. Diğerleri tamamen ithaldir. Lacost’un kumaşları da Fransa’dan geliyor.
Turizm yatırımlarınıza nasıl bakıyorsunuz? Bunları artırmayacak mısınız?
Turizmde yeni bir yatırım planımız yok. Bu kadarla kalacağız. Şirketimiz Mandalya Turizm'in Bodrum'da kurulu 930 yataklı, 5 yıldızlı Rixos Hotel Bodrum'u, Rixos Oteller Zinciri işletiyor. Bir de tatil köyü projesi var. Ufuk Turizm isimli şirketimiz yine Bodrum'da 528 yataklı birincisi sınıf tatil köyü projesi yürütüyor. Mandalya'nın otelinin yan tarafında Ufuk Turizm'in tatil köyü yapılıyor.
Bir de geçen yıl İstanbul-Güneşli'de 44 dönümlük arazi üzerinde 5 yıldızlı otel, rezidans ve fuar ve kongre merkezi inşaatı başlattınız....
O projemiz de yürüyor. Biraz sıkıntıları oldu ama temel attık, başladı. Güneşli'de yolun üzerinde otel yapıyoruz. Hurdacıların yeriydi. Orayı Hazine ihalesinden aldık. Bize boş teslim şartıyla aldık. Hurdacıları boşaltıp öyle vereceklerdi. Bunu yapmadılar. Boş teslim edilmedi. 142 hurdacı vardı, çıkmadı. 142 kişiye yeniden para ödedik. Çıkarmak için. Kime gittiysek olmadı, sonra para dağıtarak çıkardık. Yükümlülüğümüz değildi. Şu anda su basma seviyesine geldi. 150 milyon dolarlık bir yatırım olacak.
Sosyal sorumluluk projelerinizden söz edelim biraz. Bitlis'te okullar yapmışsınız. şimdi de bir üniversite geliyor...
Büyük ağabeyim Yahya Bey'in oğlu Nurullah Eren adına (Diyarbakır uçak kazasında hayatını kaybetti. Oraya pamuk almaya gitmişti.) Anadolu Lisesini yaptırdık. Basit bir lise binası değildir, spor salonu, iki tane öğrenci yurdu, 20 lojmanı vardır. Bir özelliği daha var. Okuyan lise öğrencilerinden fakirlerine burs veriyoruz. Kızlara erkeklerin 1.5 misli veriyor, pozitif ayrımcılık yapıyoruz. Dahası üniversiteye giren herkese de burs veriyoruz.
Ayrıca Tatvan yolunda olimpik yüzme havuzlu, İsmail Eren adında spor tesisi yaptırdık. Yaz kış sıcak sulu. Basket sahaları filan da var. Çok güzel oldu.
Yanına bir spor lisesi projesi var. Bina da sanırım bize gelecektir. Endüstri meslek lisesi yapıldı. Bitlis o bakımdan şanslı. Sağ olsun Bitlisliler bunu başlattınız diyorlar.
Bilgisayar kampanyası yaptık 1071 bilgisayar götürdük, alt yapısını da biz kurduk. Bitlis'e niye yaptık? Hemşeri olduğumuz için değil.. Fakir bir il, sondan üçüncü. Oranın ekmeğini yemişiz. Nereye yapalım? Orada bu eğitim olduğu müddetçe terörün de ortadan kalkacağını düşünüyoruz.
Geçen, Kiler Grubu'nun okulunun açılışına gittik. Üniversitenin arazisinin üzerine tabela asılmış... "Bitlis Eren Üniversitesi."
Erdoğan Teziç Bey YÖK başkanıyken, önceki cumhurbaşkanımızın katkılarıyla oraya üniversite kararı çıktı. Oradaki halkın isteğiyle buraya "Eren Üniversitesi" adı verilsin istediler. Binalarını taahhüt etmiştik. Ama isim şartımız yoktu. Halktan geldi böyle bir istek. Yasa da öyle çıktı. Bizi daha büyük bir yükümlülük altına soktu.
Altyapı yatırımları bu yıl başlar, gelecek yıl temele hazır duruma geliriz. Arazi sorunları vardı. Onların çözümü oluyor.
Üniversitenin projelerini Sabancı Üniversitesi’nin projelerini yapan Toydemir Mimarlık şirketi yapıyor. Sabancı'ya sordum, onlar 'Bir Amerikan firması ile birlikte onlar yaptı' deyince ben de onlarla anlaştım. Arazinin bize tesliminde gecikme oldu.
Bunların tamamı 50-60 milyon doları bulur. Kademe kademe yapacağız. Edebiyat, rektörlük binası, iktisadi ticari bilimler olacak. Sonra mimarlık, mühendislik olacak.

Yabancı ortak olursa, enerji yatırımını ikiye katlayacak
Peki enerjiyi konuşalım. Sizin bir miktar enerji işiniz var ama asıl önemli olan yeni yatırımlarınız. Bu işte ne kadar yatırım planınız var?
Doğalgaza dayalı 100 megavatlık bir santral var Çorlu’da, eskiden beri vardı. Bunun yanında Denizli Çimento'nun kendi tesisi var 13 megavat, doğalgaz çevrim santralı. Enerjideki mevcudumuz budur. Yeni yatırımlarımıza gelince: Enerjide 1.6 milyar dolarlık yatırım planımız var. Bu yatırımlar 2011’de tamamlanıp, üretime geçmiş olacak.
Planladığımız bu yatırımın üç ünitesi olacak. Birincisi 2009’un birinci yarısında Zonguldak’ta olacak. Yeni yatırımların tamamı kömüre dayalı 1.360 megavat gücünde olacak. Üç ayrı santral kuracağız. Birisi bağımsız, diğer ikisi yan yana olacak.
Birisini Avrupalılardan almıştık. Diğer ikisini Çin’den aldık. İlk 160 megavat, diğerleri 600’er megavat olacak. Toplamda 1.360 megavata ulaşacağız.
Karadeniz’in en büyük limanını yapıyoruz Zonguldak’ta. Santralimize kömür gelecek. Çatalağzı’nda oluyor santralar. Devletin orada santrali var. Limanı 49 yıllığına tahsis aldık. Yeni arazide liman yapacağız. Bürokrasi çok fena. Başlamamızdan şu ana kadar 5 yıl geçti. Geçen yıl başlayabildik. 4 yıl bürokrasiyle geçti...
15 - 20 bakanlıktan izinler, izinler... Askeriye'den, kurumlardan... Akla ne gelirse! Hepsine yazılır, 'olmaz'lar gelir, niye olmazlar denilir filan...

Kömürün tamamını Zonguldak'tan mı alacaksınız? Özelden veya devletin kurumu TTK'dan mı?..
500 bin ton kömürü Zonguldak'tan satın alacağız. Gelecek yılın kömürünü şimdiden alıyoruz. TTK da satıyor ama biz özel sektörle çalışmak istiyoruz.
İlk üniteye 500 bin ton, toplamda 3.5 milyon ton kömür alacağız yılda. Zonguldak verebildiği sürece tamamını oradan alacağız. Ama yapılan çalışmalar, rezerv çalışmaları gösteriyor ki, hepsini oradan temin etmek zor. Bu yüzden ithalata dönük çalışmalar da yapıyoruz. Nükleer işiyle ilgilenmedik. Dağıtım işine de girmedik. Ama ilerde ilgilenmeyeceğimiz anlamına gelmez. Dağıtım işinde ileride olabiliriz. Bizim şu anda yaptığımız enerji yatırımı, bu çapta, bu kapasitede en erken üretime geçecek en büyük yatırım oluyor.

Bu yatırım için büyük bir kredi anlaşması da yaptınız ama yatırımın tamamını karşılamaz...
Kredi anlaşması yaptık. Kalanı özkaynaklardan karşılanacak. Bu kadar erken üretime geçme planımızın başında aldığımız risktir ve bankaların bize güvenerek projeyi fizibl bulmalarıdır. Elektrik alımına garanti verilmeden yatırım yaptık biz.

Türk şirketleri genellikle yabancı bir enerji uzmanı ortakla hareket ediyor... Sizin bu alanda bir yabancı ortağınız olmayacak mı?
Etrafımızda yabancı enerji şirketleri bal arısı gibi dolaşıyor ama bizimle onların doğruları çakışmıyor. Biz azınlık hisse veririz diyoruz onlar yüzde 50 istiyorlar. Bizim seçeneğimize uyan olursa yaparız. Çünkü oradaki yatırımı büyütmek istiyoruz. Bunun için finansman sağlamak bakımından yararı olur diye bakıyoruz. Liman var. Orada iki tane daha 600’er megavatlık santral olabilir.

Her kardeş bir sektöre bakıyor

 Eren bir aile şirketi. Nasıl yönetiliyor?
En büyük kardeşimiz Yahya Bey'dir. Sırasıyla Ziya, Ahmet ve İsmail Eren olmak üzere dört kardeşiz, hepimiz aktif çalışıyoruz. Ben üçüncüyüm ama Yönetim Kurulu Başkanı olarak lütfettiler, beni yaptılar.
Herkesin bir iş alanı var mı yoksa sadece yönetim kuruluna mı gelirler?
Finans işi İsmail Eren Bey'de. Ziya Bey tekstille ilgileniyor. Yahya Bey çimentoyla ilgileniyor. Ama şimdi ikinci kuşak geliyor. Yahya Bey'in oğlu Hamdullah Eren kâğıt işleri ile meşgul. İkinci kuşaktan Ziya Bey'in oğlu Mehmet Bey var, perakende işine o bakıyor.
Mehmet Bey'in yanında benim kızım Elif Hanım var, Burberry’ye bakıyor. Ziya Bey'in oğlu Emir, enerji işiyle ilgileniyor.
İsmail Bey'in oğlu Emre de çimentoyla ilgileniyor. İkinci kuşak bize göre daha iyi, kalifikasyonları yüksek. Tahsilleri iyi, iki lisanlılar.

Eren Holding’in gündemi
-  Tekstille başlayan, tekstil ve kâğıtla bilinen Eren Holding'in, amiral gemisi Eren Enerji olacak!
-  2011 yılında grup gelirlerinin yarısı enerjiden gelecek.
-  Enerji alanında şartlarına uyan bir yabancı yatırımcıyla ortaklık gündeminde
-  Enerjide yabancı yatırım gerçekleşirse, şu anki yatırım planını ikiye katlaması mümkün
-  2011'de ikinci önemli sektörü kâğıt olacak
-  Tekstile ve turizme yeni yatırım planı yok ama kâğıt ve çimento işini de enerjiyi izleyerek büyütecek
-  Türkiye'de 7 önemli yabancı markayı temsil ediyor, yeni markalarla pazarlıkta, portföy genişleyecek
-  2008'de Lacost'un iç ve dış mağaza sayısı 90'ı geçecek
-  Swatch mağaza sayısı 70’e, ck- Calvin Klein Jeans mağaza sayısı 7’ye, Burberry mağaza sayısı 4’e, Coach mağaza sayısı 3’e çıkacak.
n 2009'da Eren Üniversitesi'nin temelini atacak

Rakamlarla Eren Holding
-  1969 yılında kuruldu
-  Yedi sektörde faaliyet gösteriyor: Kâğıt, çimento, perakende, tekstil, enerji, ambalaj ve turizm
-  Holding çatısı altında yurtiçinde 17, yurtdışında 4 olmak üzere 21 şirketi var 
-  2007’yi ciro olarak 850 milyon dolarla kapattı
-  2008’de cirosu 1 milyar doları aşacak.
-  2 yıl içinde toplam aktif büyüklüğünün 2.5 milyar doları ve cironun ise 2 milyar doları aşması öngörülüyor.
-  Yürüyen yatırım projelerinin değeri 2 milyar dolar civarında.
-  İhracat 100 milyon dolar. Kâğıt ve tekstil ihracatı var.
-  Eren Retail şirketi Türkiye'de 7 önemli yabancı markayı temsil ediyor.
-  Eren’de 3.300 kişi çalışıyor.