Herkes ‘hazır’a kondu

Herkes ‘hazır’a kondu
Ekonomik kriz, aboneyi cepten daha az konuşmaya ve hazır karta yöneltti. Türkiye’nin en büyük cep operatörü Turkcell’in gelirleri 400 milyon dolar azaldı
ORHAN TEKEOĞLU

Kriz, cep telefonu operatörlerini de etkiledi. Aboneler daha az konuşmaya ve ücreti daha düşük olan hazır kart’a yönelince, şirketlerin gelirleri düştü. Türkiye’nin en büyük cep operatörü Turkcell, 2001’i 646.7 trilyon zararla kapattı.
Geçen yıl aylık ortalama 103 dakika konuşan tüketici bu yıl 64 dakika konuştu. Faturalı cep telefonlarının cep yakmaya başlamasının ardından tüketici hazır karta yöneldi. Yeni abonelerde, ön ödemeli denilen (hazır kart) abonelerin toplam aboneler içindeki oranı yüzde 85’e ulaştı. Abone başına aylık konuşma geliri de geriledi. 2000 yılında 23.3 dolar olan abone başına aylık konuşma geliri geçen yıl 14.1 dolara düştü.

Faturalı hat abone sayısı azaldı
Turkcell’in faturalı hat abone sayısı, geçen yıl 5.6 milyondu. 2001’de bu rakam 4.6 milyona geriledi. Hat iptallerinin yanı sıra, hazır karta geçişler dolayısıyla faturalı hat abonesinde azalma yüzde 13’e yükseldi.
Bu gelişmeler sonucu Turkcell’in gelirleri 2.2 milyar dolardan 1.8 milyar dolara geriledi. Şirket gelirlerinin düşmesinde, kriz dolayısıyla tüketici eğilimlerinin değişmesinin yanı sıra devalüasyon da etkili oldu. 12.2 milyon abonesiyle Türkiye’nin en büyük GSM operatörü olan Turkcell, 2001 yılını 646 trilyon 788 milyar liralık zararla kapadı. Turkcell 2000 yılında da 172 trilyon 176 milyar liralık zarar açıklamıştı.
Şirketin 2001 sonu itibariyle 1.7 katrilyonu uzun vadeli 2.1 katrilyonu da kısa vadeli borcu bulunuyor.

Alışkanlıklar değişti
Şirket yetkilileri ve piyasa uzmanları şirket gelirlerinin düşmesindeki en önemli faktörlerinden birinin tüketici alışkanlıklarının değişmesi olduğunu belirttiler. Kriz daha az ve daha kontrollü konuşan tüketici yarattı. Hem dakika kullanımından gelen düşme abone başı geliri etkiliyor hem de dolardaki devalüasyonun ardından Turkcell’in yaptığı fiyat artışını yakalayamaması gelirleri azalttı.

‘Zararımız kur farkından’ Turkcell Kurumsal İlişkiler Direktörü Okşan A. Sanön, Turkcell’in bu yılki gelirlerinin geçen yıla göre 2.2 milyar dolardan 1.8 milyar dolara düşmesi ve 646.7 trilyonluk zararda kur farkı kayıplarının etkili olduğunu söyledi.
Sanön şöyle konuştu:
"Turkcell’in Sermaye Piyasası Kurulu ve ABD muhasebe sistemlerine göre Türk Lirası ve dolar cinsinden iki ayrı bilançosu düzenleniyor. Bu büyük bir sorun. Zararımızın ana kaynağı 550 trilyonluk kur farkı. Bu rakam ABD’deki muhasebe sistemine göre 151 milyon dolar. Yani toplam 186 milyon doların, 151 milyon doları buradan geliyor. Zararın Türkiye’de bu kadar yüksek çıkmasının ikinci nedeni ise Türkiye’de bir dava açıldığı anda o dava miktarı kadar bilançonuzda karşılık ayırıyor olmamız. ABD’de bu böyle değil. ABD’de o davayı yüzde 51 kaybetme riskiniz varsa karşılık ayırırsınız. ABD’de ayrılan karşılık 100 milyon dolar. Türkiye’de ise 534 trilyon lira."






EKONOMİ