İhracata çifte ‘vergi’ kıskacı!
12.01.2018 - 01:30 | Son Güncellenme:
Mithat Yurdakul-Ankara
Irak’ta merkezi hükümet ile Bölgesel Kürt Yönetimi gümrük kontrollerinde anlaşmazlığa düştüğü için ihracatçılar hem Kuzey Irak’a, hem de Irak’a vergi vermek zorunda kalıyor
Irak merkezi hükümeti ile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) arasındaki anlaşmazlığın faturası Türkiye’ye çıktı. İki yönetim gümrük kapılarının kontrolünde anlaşamayınca, Türk ihracatçılar her iki kesime de ayrı ayrı vergi vermek zorunda kaldı.
Irak merkezi hükümeti ile IKBY arasındaki anlaşmazlık, Türk ihracatçısını vurdu. Irak’a ihracatta kullanılabilen tek kara sınır kapısı olan Habur Sınır Kapısı’nda IKBY’nin tarifesinin, Bağdat’ın kuzeyinde yer alan Safra İç Gümrük Kontrol Noktası’nda Irak’ın tarifesinin uygulanmasıyla, Irak’a mal satan Türk ihracatçılar çifte gümrük vergisi ödemeye başladı. Bu gelişmeyle, IKBY ile Bağdat hükümeti arasında, IKBY kontrolündeki sınır kapılarının merkezi hükümete devredilmesi konusunda anlaşma sağlandığına yönelik haberlerin doğruyu yansıtmadığı ortaya çıkarken, sorunun çözümü için Ekonomi Bakanlığı’nın çalışma başlattığı kaydedildi. İç gümrük noktasında alınan ikinci vergi özellikle güneye geçiş yapan Türk firmalarını hedef alıyor. Irak’ın orta ve güney kesimleriyle çok fazla doğrudan kontağı olmayan Türk firmalar, ticaretlerini daha çok IKBY bağlantılı aracılar üzerinden yürütüyor. Irak’taki kuzey-güney güzergahı bu yüzden de ayrı bir önem taşıyor.
Yoğun ikili ticaret
Türkiye’nin Irak’a en çok ihraç ettiği ürünler; mücevherat, buğday unu, ayçiçeği yağı, mobilya, bisküvi, yumurta, tavuk eti, turunçgiller, hijyenik havlu ve bebek bezleri, demir-çelik borudan oluşuyor.
Minimum vergi arttı
Irak’ta bir diğer gelişme de vergi oranları konusunda oldu. Irak’a ihracat yapan şirketlerin ayrıca bugüne kadar vergiden muaf veya vergi oranı yüzde 5 olan eşya için yüzde 10 vergi ödemeye başladığı belirtildi. Vergisi yüzde 40, yüzde 50 veya daha fazla olan eşyanın vergisinin ise yüzde 30’a indirildiği ifade edildi. Türkiye’nin Irak’a ihracatında başlıca ürünler dayanıklı tüketim malları, giysi, demir-çelik, sabun, deterjan, parfüm, tel, kablo, ev aletleri, yapı malzemeleri, şeker, plastik ürünleri, mobilya, mücevherat, yiyecek-içecek ve çeşitli hammaddeler olarak sıralanıyor. Türkiye geçen sene Irak’a 8.2 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi.
