Kaya gazı için Diyarbakır'a hücum

Enerjide yeni alternatif olarak nitelenen kaya gazı için Shell’in Diyarbakır ’a gelmesi diğer uluslararası şirketlerin de bölgeye ilgisini beraberinde getirdi. Yapılan araştırmalarda Türkiye ’nin Diyarbakır , Trakya ve Erzurum’da kaya gazı rezervi olduğu, bu bölgelerde 20 trilyon metreküp doğalgaz ve 500 milyar varil petrol rezervi taşıyabilecek kaya yapıları olduğu tahmin ediliyor. Bu arada Exxonmobil’nin de Diyarbakır ’da arama yapmak istediği konuşulmaya başladı.

Masraflar Shell’den

Shell ile Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) geçen hafta Diyarbakır ’da Sarıbuğday-1 sahasında kaya gazı aramalarına başladı. Bu bölgelerde yapılacak sondajların tamamının masrafını Shell ödeyecek. Bulunacak petrolün yüzde 70’i TPAO’ya ait olacak. Aramalarda 4500 metreye kadar inilmesi hedefleniyor. Shell’in bölgede arama yapmaya başlamasıyla birlikte kaya gazının ne olduğu da tartışılmaya başlandı. Genellikle ince taneli ve tabakalı bir yapıya sahip olan, ayrıca kerojen adı verilen organik madde içermesinden dolayı ısıtıldığında petrol ve gaz üretilebilen tortul kayalar içerisindeki gazlar ‘kayagazı’ olarak adlandırılıyor. Kaya gazı sondajı, klasik petrol ve doğalgaz aramacılığına göre daha kolay, fakat daha pahalı bir yöntem. Ancak kaya gazı sondajı, Türkiye ’nin enerji alanındaki dışa bağımlılığı dikkate alındığında, kaya gazına yapılacak yatırımların yine de kârlı olacağı dile getiriliyor.

Dengeleri değiştirebilir

Türkiye ’de Trakya , Diyarbakır ve Erzurum’daki üç alanda kaya gazı baseni olduğu belirlendi. Bu araştırmalara göre; bahsi geçen bölgelerde 500 milyar varil petrol rezervi taşıyabilecek kaya yapıları olabileceği tahmini yapılıyor. ABD ’de bugün, günlük gaz üretiminin yüzde 25’i kaya gazından unkonvansiyonel yöntemle elde ediyor. 2011 yılı verilerine göre dünya genelinde unkonvansiyonel amaçlı açılan 15 bin 467 kuyunun, 15 bin 417 adedi yani yüzde 99,7’si Kuzey Amerika ’da açıldı. Kaya gazının dünya enerji piyasasında dengeleri değiştirebileceği konuşuluyor. Dünya gaz piyasasında fiyat değişimlerinin olabileceği, Rusya’nın ağırlığının azalacağı tahminleri yapılıyor. Doğalgazda en büyük ithalatçı ABD ’yken bu yöntemle ABD ’nin rezervi 20 yılda ikiye katlandı. ABD ’nin kullanılabilir rezervinin süresini 165’ten 630 yıla çıkardı.

Nerelerde bulunuyor

* Trakya , Diyarbakır ve Erzurum’da 500 milyar varil petrol rezervi taşıyabilecek kaya yapıları bulunuyor. * Dünyada açılan 15 bin 467 kuyunun yüzde 99,7’si Kuzey Amerika ’da. Kaya gazı nasıl çıkarılır?

* Gaz taşıyan kaya katmanların içinde kırılmalar üretilip yeryüzüne çıkarmak için su basıncı kullanılıyor.

* Su öncelikle toprakla ve süreci hızlandırmak için kullanılan katkı maddeleriyle karıştırılıp çelik boruların içinden kilometrelerce aşağıya doğru gaz içeren katmanın içine enjekte ediliyor

. * Yaklaşık 90 gün sonra, kırılma süreci duruyor ve gaz küçük yüzey toplayıcılarının ve dağıtım ünitelerinin içine akmaya başlıyor. Dünya piyasasını nasıl etkileyecek

* Fiyat değişimleri olabilir.

* Rusya’nın ağırlığı azalır.

* ABD ’nin rezervi ikiye katlandı