Korona aşısına -86 derecelik yerli dolap atağı
16.11.2020 - 07:00 | Son Güncellenme:
AYLİN RANA AYDİN
Kovid - 19’a karşı etkili olduğu belirtilen aşı için geri sayım sürerken, bu aşının eksi 70 derecede saklanması zorunluluğu lojistik ve depolamayı gündeme taşıdı. Manisalı Öztaş firması eksi 86 derecede saklama yapabilen yerli ve milli derin dondurucu ürettiklerini, 1 Ocak’ta seri üretime başlayacaklarını duyurdu.
Dünyayı pençesine alan koronavirüs salgınına karşı etkili bir aşı bulmak için tıbbi araştırmalar hummalı biçimde devam ediyor.
Geçen hafta ABD’li ilaç devi Pfizer ile Türk bilim insanları Prof. Dr. Uğur Şahin ve Dr. Özlem Türeci’nin kurduğu Almanya merkezli BioNTech, Kovid - 19’a karşı yüzde 90 etkili olduğu iddia edilen bir aşı duyurdular. Aşı haberi tüm dünyada yankı uyandırırken piyasalarda iyimser rüzgârlar esti. Ancak duyurulan aşının eksi 70 ila eksi 80 derece ısıda saklanması gerekliliği depolama konusunu gündeme taşıdı.
Önceki gün Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Mehmet Ceyhan, DHA’ya yaptığı açıklamada, bu konuya dikkat çekerek şunları söyledi:
“Milyonlarca kutu aşıyı depolayacağınız eksi 70 derece depolar yok ülkelerde. Önce bu altyapının hazırlanması lazım, oldukça pahalı bir iş. Uç noktalara eksi 70 derecede göndermek daha zor, onların sağlanması lazım, gidilecek yerlerdeki depolarda bu ortamın sağlanması lazım.”
1 Ocak’ta çıkaracak
Bir Türk şirketi ise bu sorunun aşılması için devreye girmeye çalışıyor. Manisa’da faaliyet gösteren Öztaş Demir Çelik, sağlık sektörüne yönelik soğutucular üretiyor.
Milliyet’e konuşan Öztaş Genel Müdürü Ersin Öztaş, 2016 yılında kurdukları Coolermed markalarıyla aşı, kan, plazma saklanabilen dolaplar ürettiklerini söyledi. 2019 yılında Manisa Celal Bayar Üniversitesi Teknokent Ar-Ge Laboratuvarı’nda 14 kişilik inovasyon ekibi ile yerli ve milli ultra derin dondurucu için çalışmalara başladıklarını belirten Öztaş, “Yerli ve milli eksi 86 derin dondurucu üretmeye başladık. Ürün numunelerimizi tamamladık, saha testlerimizi bitirdik. Şu anda CE, tıbbi sertifikasyonların son noktasına gelindi. 1 Ocak itibarıyla seri imalata başlayacak konuma geldik” diye konuştu.
Bakanlığa sunum var
Söz konusu aşının soğuk zincir içinde üretilmesi ve canlı aşı olması nedeniyle böyle bir ihtiyaç ortaya çıktığını belirten Öztaş, “Biz yerli ve milli firmalar bu konuya hazırız. Yaptığımız yatırımlarla bu tarz saklama istasyonlarını kurabilecek kapasitedeyiz. Yılda 15 bin dolap üretebilecek kapasiteye sahibiz. Hem Türkiye’nin hem de komşu coğrafyaların ihtiyaçlarını karşılayabiliriz” dedi.
Bu hafta Sağlık Bakanlığı’na bir sunum yapacaklarını dile getiren Öztaş, şunları söyledi:
“BioNTech firmasıyla şu ana kadar görüşmemiz olmadı. Süreçler içerisinde umarız onlarla da görüşeceğiz.” Öztaş, seri üretime başlayacakları 1 Ocak’tan şubat ayına kadar toplamda 500 - 700 dolap teslim edebilecek konumda olduklarını kaydetti.
‘İTHAL ÜRÜNE GÖRE YÜZDE 20 UCUZ OLUR’
Dolapları yurtdışından alımlara göre yüzde 10-20 daha ekonomik üretebileceklerini açıklayan Öztaş, “Girdileri azaltmak, daha ekonomik çözümler sunmak istiyoruz. Teknoloji olarak yerli ve ithalde hiçbir fark yok” diye konuştu.
Öztaş’ın verdiği bilgiye göre eksi 86 ultra derin dondurucularda ürünler ısı transferi ile doğrudan raftan soğutuluyor. Dolap kapağının içinde bulunan ekstra kapaklar, dolap açıldığında sadece ihtiyaç duyulan rafın kapağının açılmasını, diğer rafların ısı kaybına uğramamasını sağlıyor. Opsiyenel karbondioksit besleme ünitesiyle bir enerji kesintisinde ürünler belli bir süre daha güvenli soğuklukta muhafaza edilebiliyor.
