Melen Çayı su ihtiyacını 2040'a kadar karşılayacak

İstanbul’da, Melen Çayı’ndan su takviye
edilmemesi durumunda dahi bu yıl su sorunu yaşanmasının beklenmediği,
Melen Çayı’ndaki azalmanın Hasanlar Barajı aracılığıyla giderildiği
belirtildi.
Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğünden yapılan açıklamada, son
günlerde basında Melen Çayı’nın kurumasıyla ilgili haberlere yer
verildiği, bu haberlerin kamuoyunda Melen Sistemi’nin boşa yapıldığına
ilişkin kanaat oluşturduğu belirtildi.
Melen Sistemi’nin, İstanbul’un 2040 yılına kadar su ihtiyacının
karşılanması için geliştirildiği ve Cumhuriyet tarihinin en büyük içme
suyu projesi olduğu vurgulanan açıklamada, "Su kaynağı Büyük Melen Çayı
olan 4 aşamalı projenin tamamlanması durumunda İstanbul’a yılda 1 milyar
180 milyon metreküp su temin edilecektir. Proje kapsamında arıtılmış su,
İstanbul Boğazı’nda açılmakta olan tünelle Avrupa yakasına
geçirilecektir" denildi.
Projenin birinci aşamasında, Büyük Melen Çayı’nın Karadeniz’e döküldüğü
ağızdan yaklaşık 7 kilometre ileride inşa edilen Melen regülatörü
aracılığıyla alınan 8.5 metreküp/saniyelik suyun Ağva’daki Yeşilçay
bağlantısına, oradan da Yeşilçay sistemine aktarılarak 20 Ekim 2007’de
İstanbul’a ulaştırıldığı hatırlatılan açıklamada, şu ifadelere yer
verildi:
"Birinci aşamanın Kağıthane deposuna kadar inşasının en geç 2010 yılına
kadar tamamlanması hedeflenmiştir. Melen Sistemi su kaynağı olan Büyük
Melen Çayı üzerinde Melen Barajı yapılarak suyun barajdan alınması,
sistemin acilen devreye girmesi için baraj yapılana kadar regülatörden
su alınması planlanmış ve uzun yıllar boyunca yapılan akım gözlemlerine
göre, yüzde 92 güvenlikle 8.5 metreküp/saniye suyun Melen Çayı’ndan
alınabileceği belirlenmiştir. Son yıllarda yaşanan kuraklık sebebiyle
Melen Çayı suyunda azalma söz konusuysa da bu tür kurak periyotlarda
regülatörün kaynağında bulunan Hasanlar Barajı aracılığıyla yapılacak
regülasyonla (ayarlama) yaşanacak sıkıntıların aşılması planlanmıştır."
-KURAK DÖNEMDE HASANLAR BARAJI’NDAN SU TAKVİYESİ-
Melen pompa istasyonunun her bir ünitesinin debisinin 1.7
metreküp/saniye olduğu, Melen su debisinin 8.5 metreküp/saniyenin altına
indiği durumlarda 5 ünitenin zaman zaman 2-3 üniteye düştüğü bildirilen
açıklamada, en kurak ihtimaller göz önüne alındığında, yaklaşık yüzde 80
ihtimalle Melen’den 5 metreküp/saniye debi temin edildiği, yüzde 20’ye
tekabül eden yılın 73 günlük süresi içindeyse 5 ünitenin altında bir
kapasiteye (2-3 üniteye) düşüldüğü belirtildi.
Bu dönemlerdeki su azalmasının Düzce Hasanlar Barajı aracılığıyla
giderildiği ifade edilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Hasanlar Barajı’nın kapasitesi 50.6 milyon metreküptür. Dolu savakta
(barajın su tahliye sistemi) bulunan orifisin (suyun basınçla çıktığı
kaynak) kapatılması durumunda ilave 39.5 milyon metreküp su daha
depolanabilecektir. Melen su debisinin düştüğü 73 günlük sürede, ilave
olarak yaklaşık 3 metreküp/saniye debiye ihtiyaç bulunmaktadır. Bu
miktar yaklaşık 19 milyon metreküp olup, Hasanlar Barajı kurak
periyottaki su ihtiyacını rahatlıkla karşılayabilecek durumdadır.
Şu anda Hasanlar Barajı’nda 28 milyon metreküp su bulunmakta olup
regülatör akışında 8.5 metreküp/saniye debi temini için düzenli işletme
çalışması yapılması durumunda kurak periyot en az zararla
atlatılabilecektir. Ancak Büyük Melen’in kolları üzerinde (Uğursuyu,
Asarsuyu, Aksu, Küçük Melen) vatandaşların motopomplarla sulama
yapmaları regülatördeki debiyi menfi yönde etkilemekte, bu konuda DSİ
Genel Müdürlüğü gerekli tedbirleri almaktadır.
Sonuç olarak, Melen Çayı’nda halen yaşanan su azlığı meselesi Hasanlar
Barajı aracılığıyla çözümlenmektedir. Kaldı ki İstanbul’un Melen’den su
takviye edilmemesi durumunda dahi 2008 yılında herhangi bir su sıkıntısı
yaşaması beklenmemektedir. Vatandaşlarımızın tasarruflu su kullanımı,
DSİ ve İstanbul Büyükşehir Belediyesinin çalışmalarıyla gelecek yıllarda
da bir problem yaşanmayacaktır."