Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ödediği 1 milyar 448 milyon 473 bin 615 lira vergi ile 2011 yılında en fazla
Kurumlar Vergisi ödeyen kurum oldu. Gelir İdaresi Başkanlığı, 2011 yılına ilişkin Kurumlar Vergisi ilk 100 sıralamasını açıkladı.
Merkez Bankası’nın ardından 600 milyon 689 bin 547 lira ile Türk Telekomünikasyon ikinci, Turkcell İletişim Hizmetleri de 491 milyon 399 bin lira ile üçüncü oldu. 970 milyon 258 bin liralık vergi ile 2010 yılının Kurumlar Vergisi rekortmeni olan Garanti Bankası ise 419 milyon 408 bin lira ile listede 4’üncü sırada yer aldı.
Kurumlar Vergisi listesinin ilk 10 sırasında bankaların ağırlığı dikkati çekti. İlk 10’da 4’ü kamu olmak üzere 7 banka yer aldı. İlk 100’de 19 banka yer aldı.
Listede bankacılığın yanı sıra enerji, inşaat, otomotiv, perakendecilik, madencilik, teknoloji, telekomünikasyon ve tütün ürünleri sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar ön plana çıktı. İlk 100’deki mükelleflerin toplam ödeyeceği Kurumlar Vergisi tutarı da, 10 milyar 313 milyon 785 bin lira olarak hesaplandı.
İstanbul’dan 56 şirket
En fazla kurumlar vergisi ödeyecek ilk 100 mükellefin 56’sı İstanbul’dan çıktı. Listeye Ankara’dan 23, İzmir’den 4, Konya ve Kocaeli’den 3, Sakarya, Kahramanmaraş, Karabük, Kayseri, Muğla, Kastamonu, Manisa, Zonguldak, Kütahya, Bursa ve Rize’den 1’er firma girdi.
Listedeki 26 kuruluşun 100 milyon liranın üzerinde Kurumlar Vergisi ödeyeceği anlaşılırken, ilk 100’deki en düşük vergi tutarı 23 milyon 864 bin 867 lira oldu. Rekortmenler listesinde ilk 100’e giren kurum ve şirketlerden 5’i ise isminin açıklanmasını istemedi.
Merkez Bankası nasıl kâr ettİ?
Yazarımız Güngör Uras, Merkez Bankası’nın kârını 18 Nisan 2012 tarihli köşesinde şöyle yorumlamıştı:
Merkez Bankası’nın 2011 yılında 8.5 milyar TL kâr ettiği açıklandı. Merkez Bankası nasıl kâr etti?
- Merkez Bankası
dolar ucuzken, (örneğin 1.50 TL iken) daha fazla ucuzlamasın diyerek piyasadan yaklaşık 26 milyar dolar topladı. Daha sonra dolar pahalılanırken, daha fazla pahalılanmasın diyerek 1.75 - 1.80 TL’den yaklaşık 16 milyar dolar satış yaptı. Bu yoldan (ucuz aldığını pahalı satarak) vergi öncesi 6 milyar TL para kazandı.
- Merkez Bankası, bankaların zorunlu karşılık oranları ile düzenlemeler yaparak bankalardan uzun dönemde yaklaşık 40 milyar TL para çekti. Bu parayı faizsiz olarak kasasına koydu. Buna karşılık bankalara kendi belirlediği faiz ile 38 milyar TL borç verdi. Bu işlemden de vergi öncesi 4 milyar TL para kazandı. Böylece vergi sonrası 8.5 milyar TL kar ederek Merkez ‘Rekor kırdı. Şampiyon’ oldu.
Steve Hanke isminde Amerikalı bir profesör vardır. Bizde ‘şom ağızlı’ olduğu için pek sevilmez. Daha önce dolar 2.0 TL olacak demişti. Geçen nisan ayında Forum İstanbul toplantısındaki konuşmasında Merkez Bankası’nın
döviz tanzim satışı ve faizsiz karşılık toplayarak, piyasaya faizli para akıtmasını eleştirmişti. Steve Hanke geçtiğimiz günlerde İstanbul’da Kültür Üniversitesi’nde konuştu. “Üzgünüm... Ama Merkez Bankanız başarılı olamadı. Cari açık milli gelirin
yüzde 10’unu, enflasyon yüzde 10’u aştı...” dedi.
Bu yabancılar bizi anlamıyor... Tamam cari açık da enflasyon da yüzde 10’un üzerinde ama... Merkez Bankası rekor kar rakamı elde etti... Yetmez mi?”
‘Dövizde anlayışlı olun’
Uzun bir süre enflasyonun çift hanede kalmasının beklentileri bozduğuna değinen Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, şöyle dedi: "Yüzde 6.5 konusunda kendimizden eminiz. Haziran, temmuz, ağustosta baz etkisiyle bir yükseliş olacak. Bize düşen görev o yükselişin sınırlı kalması ki ekim, kasım, aralıkta düşüş bizi yüzde 6.5'e getirsin. Bizim planımız böyle. Onun için döviz kurları konusunda bizi anlayışla karşılayın.
İhracatçılarımız TL'nin aşırı değer kaybetmesini istemiyor ama ihracatçılarımıza yurtdışı yardım edecek, biz ise buna karşı duracağız. TL'nin sağlam bir para birimi olması yönünde politikalar izlemeye devam edeceğiz. Bu konuda şimdiye kadar gayet başarılıydık. Bunu istediğimiz zaman yapabiliyoruz.”
Başçı, "Merkez Bankası asla fiyat istikrarının bozulmasına izin vermeyecektir. Gerekeni yapar" dedi.
