Uçaklara ve apartman kazanlarına fosil yakıt ayarı

Mithat Yurdakul/ Milliyet Enerji Türkiye, dünyadaki yeşil enerji eğilimine bağlı olarak fosil yakıtlardan elektrik üretimini azaltırken, enerjide yenilenebilirin payını artıracak. Nükleer enerjinin elektrikteki payı 12 yıl içinde yüzde 5,9’a çıkarken, 30 yıl içinde elektriğin üçte bire yakını nükleerden üretilecek. Fosil yakıtların azaltılması için apartmanlarındaki kalorifer kazanları ile uçakların yakıt depolarına da ayar gelecek. Doğalgazın dengeleyici rolü ise devam edecek. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın önümüzdeki dönemin enerjideki yol haritasını çizdiği Türkiye Ulusal Enerji Planı’na göre, 2035 yılında kurulu güç, rüzgar enerjisinde 29,6 GW (24,6 GW kara, 5 GW deniz), güneş enerjisinde 52,9 GW düzeyine yükselecek. Hidroelektrik santrallerde 35,1 GW, jeotermal ve biyokütle enerji santrallerinde ise 5,1 GW’lık kurulu güce ulaşılacak. 2021-2025 döneminde 21,6 GW, 2026-2030 döneminde 34,3 GW, 2031-2035 döneminde ise 41 GW gücünde yeni kapasitenin devreye alınması öngörülürken, bu kurulu güç artışının büyük çoğunluğu güneş ve rüzgar enerjisi olmak üzere, yüzde 74,3’ü oranında yenilenebilir enerji kaynaklarından oluşacak. 2035 yılına kadar sistemdeki toplam nükleer enerji santrali kurulu gücü de 7,2 GW’a ulaşacak. Akkuyu Nükleer Santrali’nin ardından yeni tesislerin devreye alınmasıyla, 12 yıl içinde nükleer enerjinin elektrik üretimi içindeki payının yüzde 5,9’a ulaşması öngörülüyor. Nükleerin elektrikteki payının, önümüzdeki 30 yıl içinde de yüzde 29 gibi çok yüksek bir orana yükseltilmesi amaçlanıyor.

Barajlar potansiyelinin sonuna yaklaştı

2020 itibarıyla, elektrik üretiminde toplam yüzde 42,4 olan yenilenebilir enerji kaynaklarının payı, 2035 yılına kadar yüzde 54,8’e çıkacak. Halihazırda kurulu güç içinde en fazla paya sahip olan hidroelektrik santrallerin payı, maksimum kurulu güç potansiyeline yaklaşmış olmaları ve toplam elektrik üretimindeki artışın etkisiyle 2035 yılında yüzde 17,3’de kalacak. 2020 rakamlarıyla elektrik üretiminde yüzde 34,5 paya sahip olan kömür santralleri, 2035 yılına kadar azalacak. Bu stratejide, elektrik üretimindeki fiyatlama eğilimleri gözetilecek. 2030 yılına kadar sisteme dahil olacak yerli kömür santrali kurulu gücü ise 1,7 GW olacak.

Kazanlara ve uçaklara ayar

Fosil yakıtların tüketiminin azaltılmasını hedef olarak koyan plana göre, emisyon azaltımını gerçekleştirebilmek için mesken, hizmet sektörü ve tarımda ısıtma amaçlı kullanılan kazanlarda belirli fosil yakıtların kullanımının kaldırılması öngörülüyor. Yolcu uçaklarında yeni nesil biyoyakıtların kullanımının artırılması da bir başka çalışma konusu olacak.

Doğalgaz dengeleyici olacak

Halihazırda inşaat halinde olan büyük çaplı doğalgaz santrali olmadığı vurgulanan raporda, daha küçük ebatlarda 2,4 GW’lık doğalgaz kurulu gücünün 2030 yılına kadar devreye alınacağı ifade edilirken, kesintili yenilenebilir enerji santrallerinin sistemde oluşturabileceği dengesizliğin engellenmesi ve enerji arz güvenliğinin sürdürülebilirliğini sağlamak için, 2035 yılına kadar da yaklaşık 10 GW kapasitede yeni doğalgaz çevrim santralinin devreye alınabileceği kaydedildi. Daha çok sanayide ısı ihtiyacının karşılanması için kullanılan ve elektrik ile ısının birlikte üretildiği küçük ölçekli gaz santrallerinin kapasitesi 2 yıl içinde 0,2 GW, 2026-2030 döneminde ise 0,4 GW artırılacak. Enerji üretiminde dengeli dağılım, sanayi sektöründe yüzde 3,7, meskenlerde yüzde 2,3, hizmet sektöründe yüzde 2,2 olması beklenen yıllık ortalama elektrik tüketimi artışını dengelemek için kritik rol oynayacak.