NFT’ye hücum var

Hanife Baş - Kripto para dünyasında son günlerde ‘NFT’ furyası yaşanıyor. 2021’de yatırımcılar ve sanatçıların NFT’lere ilgisinde artış var. NFT yani Non-Fungible Token. İçerisinde resim, ses dosyası, video veya fiziksel bir varlığın dijital karşılığının kanıtını bulunduran benzersiz dijital varlıklar.

En son komedyen Cem Yılmaz’ın çizimlerini NFT olarak satışa sunması ve Galatasaray’ın NFT çalışmalarının ikinci ayağını başlatması da bu alana ilgiyi patlattı. Sanat dışında farklı alanlarda uygulamaları da artıyor. Futbol kulüpleri, müzeler, sanat evleri, oyun firmaları hatta işletmelerin de kendilerine göre farklı iş modelleri geliştirmesinin önü açılıyor. Türkiye’de de başarılı örneklere şahit olduk.

2.5 milyar dolara çıktı

Huobi Global Bölge Genel Müdürü Alphan Göğüş, dünyada NFT piyasasındaki satış hacminin 2020’nin ilk yarısında 13.7 milyon dolardan 2021’in aynı döneminde 2.5 milyar dolara ulaştığını aktardı.

Göğüş, “NFT’leri her geçen gün sanat dışında moda dünyası gibi pek çok farklı alanda görüyoruz. Türkiye’de de NFT dünyasına ilgi 2021’de artış gösterdi. Tarık Tolunay’ın eseri mart ayında Türkiye’nin NFT olarak satılan ilk eseri oldu. Galatasaray’ın 1 Ekim’de arz ettiği Ali Sami Yen NFT Koleksiyonu 59 saniyede tükendi. Cem Yılmaz’ın çizimlerini satışa çıkarması NFT’yi tekrar gündeme taşıdı. 2012’den beri hayatımızda olan NFT’nin gelecek dönemde hayatımıza daha çok entegre olacağı öngörüyoruz. NFT’lerde bugüne kadar gördüklerimiz gerçek potansiyelin tam olarak yansıması değil. Bu pazarın geleneksel finansal sistemlerin dönüşümüne ve verimliliğe etkileri dikkat çekici olabilir” ifadelerini kullandı.

Yerli pazaryerleri

Yerli NFT pazaryeri Artiox’un kurucusu Tuncay Dakdevir, NFT pazaryerlerinin birer borsa olmadığına dikkat çekerek, “Merkeziyetsiz uygulamalardır. Belli blockchain zinciri üzerinde çalışıyorlar. OpenSea, Rarible, SuperRare, Foundation gibi dünyada popüler olan bazı platformlar var. Bizim gibi yerli pazaryerlerinin sayısı da artıyor” bilgisini verdi.

Dakdevir, NFT alırken dikkat edilmesi gerekenleri şöyle aktardı: “Pazaryerlerine üye olarak kullanıcılar çeşitli koleksiyonların parçalarına ulaşabiliyor. Ancak alırken dikkat etmek lazım. Çok yeni bir alan ve her şey çok hızlı parlayıp sönüyor. Ciddi kayıplar yaşanabilir. Kullanıcılar almak istedikleri NFT’lerin ikincil piyasasının oluşup oluşmadığına baksın. İlgilendikleri projeyle ilgili bir topluluk oluşmuş mu, oluştuysa ne kadar gerçekçi gibi konulara dikkat etmek gerekiyor.”

Ses getiren satışlar

NFT’de son dönemin en ilgi çeken satışları şöyle. ABD’li sanatçı Beeple, eserlerinden oluşan bir kolajı, müzayede evi Christie’s tarafından düzenlenen açık artırmayla 69.4 milyon dolara sattı.

NBA Top Shot uygulaması aracılığıyla satılan Lebron James’in smaç video NFT’si 77 bin dolara alıcı buldu. Twitter CEO’su Jack Dorsey’in tweet’i 2.9 milyon dolara Türk asıllı bir kişi tarafından satın alındı. Türkiye’de ilk NFT satışını mart ayında Tarık Tolunay yaptı. Geçtiğimiz günlerde Refik Anadol’un NFT koleksiyonu 5.1 milyon dolara satıldı.

Alırken bunlara dikkat edin

Blockchain araştırmacısı Ahmet Usta, kripto paralar gibi NFT’lere ilginin giderek arttığını belirterek, bu dijital varlıkların zamanla arz ve talep dengesi içinde değer kazanabildiğini ve bu değerin yatırımcıların ilgisini çektiğini söyledi.

Türkiye’de NFT’lerin daha çok birer sanat eseri ve koleksiyon olarak ele alındığını, oyunda kullanılmaları gibi yenilikçi modellerin de görüldüğünü aktardı. Usta, “Dikkat edilmesi gerekenler var. Sahte satışlar, cazip görünen tekliflerle cüzdan bilgilerini ele geçirmek için kurulan tuzaklar, anonim ekiplerin aslında arkasını getirmeyeceği projeler için çıkardığı NFT’ler gibi pek çok risk sayabiliriz. Projeler bazında iyi araştırma yapmak ve dikkatli hareket etmek gerekiyor” dedi.