OYAK, emeklisine 2 anahtar veriyor

Bir ev ve bir araba değilse de emekliler 1970’li yıllar ve öncesinde ikramiyeleriyle rahatlıkla bir ev alabiliyorlardı. Sonra ‘bir balkon’ bile alamaz oldular. Tansu Çiller, emeklilerin bu hayalini gerçekleştireceği ve ‘iki anahtar vereceği’ vaadiyle iktidar oldu. Ancak olmadı... Devletin sigorta kuruluşlarının verdiği parayla bir ev almak hayal oldu. Şimdilerde ancak bir araba alınabiliyor.
Ancak OYAK (Ordu Yardımlaşma Kurumu) Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) personeli için kurduğu fonla, 2008 sonu rakamlarına göre emeklilerine bir ev ve bir araba alacak kadar para verebiliyor. Hatta korgeneralin parasının yarısı cepte kalabiliyor.
Gruba ait Mardin Çimento fabrikasında Çimento ve Otomotiv Grubu Başkanı Celalettin Çağlar, Genel Müdür Yardımcısı Caner Öner’in de katılımıyla bir basın toplantısı düzenleyen OYAK Genel Müdürü Coşkun Ulusoy, ağırlıklı olarak OYAK’ın fon olarak işleyişini ve ürettiği kaynaklar üzerinde durdu. Fonun 10 milyar liraya çıkan varlığı işleterek önemli imkanlar sağladığını belirten Ulusoy, OYAK’ın 1961’de kurulduğunu ve o zaman ‘Bir ev, bir araba’ hedefiyle yola çıktığını hatırlatarak, “Türkiye’nin ilk özel bireysel emeklilik fonu olmasının yanı sıra yatırım fonu özelliği bulunan OYAK, bugün bu hedefine  ulaşmıştır” dedi. 

3 odalı ev bir Renault
Ulusoy’un verdiği bilgiye göre, 2008 sonu itibariyle, emekli olan bir korgeneral, devletin emeklilik sisteminden aldığı ikramiyenin dışında OYAK’tan 441 bin lira alabiliyor. Kıdemli albay 248 bin lira, kıdemli başçavuş 196 bin lira alıyor.
Bu parayla, 2009 yılı konut satış ilan fiyatları baz alınarak yapılan bir hesaplamaya göre İstanbul (Göztepe), Ankara (Çayyolu) ve İzmir’de (Karşıyaka) 100 metrekarelik, 3 oda bir salonlu apartman dairesi ve bir Renault Megane veya Renault Symbol alınabiliyor.
İstanbul’da ev 210 bin lira, Ankara’da 180, İzmir’de 170 bin lira. Araba fiyatı 19 bin 600 ile 27 bin 500 lira. OYAK emeklisi bir korgeneral İstanbul Göztepe’de bir ev ve bir Renault Megane aldığında 204 bin lirası cepte kalıyor. Kıdemli albayın  en az 10 bin lirası  kalıyor. Kıdemli başçavuş İzmir’de ev alırsa bir de Renault Symbol araba alabiliyor. Ankara’da evden sonra araba için 4 bin lira eksiği kalıyor. Sadece İstanbul’da ev alırsa ikramiye yetmiyor.

10 yılda 16 kata çıkmış
Coşkun Ulusoy, Türkiye’de yatırıma yöneltecekleri rakamların 2000 - 2008 arası nominal olarak 16 kat artarak 643 milyon liradan 10 milyar 588 milyon liraya çıktığını, dolar olarak da 1 milyar dolardan 8 milyar dolar seviyesine ulaştığını söyledi. Ulusoy, “Her sene 1 milyar dolar net birikim yaratmışız. Bu Türkiye için bence iyi bir model” dedi.
Ulusoy’a göre, OYAK yatırımlarının nema oranının yüksek olmasının nedeni kararların bağımsız alınması. Ulusoy, “Sanılanın aksine TSK bize karışmaz ve sanılanın aksine vergide ayrıcalığımız yoktur. Bu çok iyi bir model. Polisler, öğretmenler için de kurulabilir. Bir  marka, ihraç edilebilir. OYAK, maaştan yüzde 10 alıyor. Sosyal güvenlik yüzde 36. Bizim verdiğimiz ikramiye devletin verdiğinden 4 - 7 misli fazla” dedi.

Sistem nasıl işliyor?
Subaylar, astsubaylar ve uzman jandarmalar OYAK’ın zorunlu üyeleri. 31 yılda emekli oluyorlar. Yedek subaylar geçici üye. TSK’nın sivil memurları ve OYAK personeli de üye olabiliyor. Toplam üye sayısı 241 bin 48. Bunun 201 bin 515’i çalışan, 39 bin 533’ü ise emekli olduğu halde birikimlerini çekmeyenler. Çalışan üyelerden yaklaşık 30 bini de sivil memurlar, grup iştiraklerindeki çalışanlar.
Üyeler OYAK’a baz maaşlarının yüzde 10’u kadar aidat ödüyor. Diğer gelirler, birikimlerin yatırım aracı olarak değerlendirilmesinden oluşuyor. 2008’de fonun getiri oranı yüzde 26.3. Bu oran diğer fonlara göre oldukça yüksek. 2007’de Oyakbank’ın satış geliriyle nema oranı yüzde 54.2’ye fırlamış.
Üyeler, emekli olduklarında birikimlerinin tamamını bir defada çekebildikleri gibi bir kısmını fonda değerlendirilmek üzere bırakabiliyor. Coşkun Ulusoy, “Son yıllarda paranın tümünü bırakmaya başladılar. TSK’dan her yıl 5 bin kişi emekli oluyor. 2007-2008 arasında emekli olanların yüzde 60’ı ikramiyelerinin tümünü bırakmış.
Bu yabancı fonların da dikkatini çekiyor. Amerikalı Carlyle gurubu, bize sistemlerini anlatıp yatırım önerdi. Getirileri yüzde 12’ymiş. Bana sordular. Yüzde 40 dedim. ‘O zaman biz size yatırım yapalım” dedi.

Teğmene araba...
Coşkun Ulusoy, OYAK genel kurulunda ulaştıkları noktayı üyelere anlattıktan sonra bir üyenin “O araba var ya emekli olurken değil teğmen çıkarken vereceksiniz” dediğini, hatırlatarak, “Ben de hayır demedim, Şimdiki hedefimiz bu” dedi.