Rant vergisi geliyor

Kentlerde yaratılan rantların Bütçe'ye aktarılması için gecekondular ve kaçak yapılardan vergi alınması gündemde. Devlet Bakanı Güneş Taner, devletin "kaçak" diyerek yok saydığı gayrımenkuller yüzünden pek çok kişinin haksız servetler elde ettiğini söyledi

YENİ Lira projesiyle tartışma yaratan ekonominin koordinasyonundan sorumlu Devlet Bakanı Güneş Taner, IMF toplantıları için bulunduğu Hong Kong'da şimdi de "kaçak yapılara vergi" projesini tartışmaya açtı. Halen yalnızca yasal binalardan alınan binde 4 seviyesindeki Emlak Vergisi, 5 yılda bir yapılan asgari rayiç tespiti üzerinden alınıyor. Taner'in projesi hayata geçirildiğinde binaların tümü, iskan veya ruhsatına bakılmaksızın, arazi üzerinden değil, bina değeri üzerinden vergilendirilecek.
Taner, önceki gece Türkiye'nin Hong Kong Büyükelçiliği'nde onuruna verilen resepsiyonda, bu ülkede yaşayan Türk vatandaşları ile sohbet etti. Devlet Bakanı Taner, Yeni Lira Projesinin hayata geçirilmesi için bütün gayretleriyle çalışacağını belirtirken, gündeme getirdiği Rant Vergisi'nin gerekçelerini anlattı. Bununla ilgili henüz Hükümete sunulmuş bir önerisi olmadığını söyleyen Taner, "En kısa zamanda bu vergiyi getireceğim" dedi.
Şu anda devlet, gecekondu ve kaçak binaları yasal olarak varsaymadığı için, kentte yaratılan rantlar, kaçak bina sahiplerine haksız kazanç sağlıyor. Taner, projesinde Refahyol zamanında gündeme gelen ve Emlak Vergisi'nin binde 4'ten binde 10'a çıkarılmasını düşünmüyor. Ancak şu anda 5 yılda bir yapılan ve Emlak Vergisi'ne esas teşkil eden asgari rayiç bedeli tespitinin her yıl yapılması gerektiğini ifade ediyor, "Enflasyon ortamında 5 yıllık tespitler sonucu oluşan vergi, iki paket Marlboro parasına indirgeniyor, bu kabul edilemez bir vergi kaçağıdır" diyor.
Taner'in planına göre, ayağına elektrik, su, yol, hastane ve telefon götürülmüş tüm binalar, kaçak olsun olmasın Emlak Vergisi'ne tabi olacaklar. Devletin ve belediyelerin bütçesinden altyapı için kaynak kemiren ve bu sayede kentsel rantlardan yararlananlar, yalnızca arsa veya arazi üzerinden çok küçük meblağla vergilendiriliyorlar.
Güneş Taner'e göre bu binalar yok saymaya devam edildiği takdirde devletin bütçe açıkları dev boyutlara çıkıyor, kentsel rantlar, haksız bir şekilde yağmalanıyor ve kaçağa yönelmeyenlerin hakları gasp ediliyor.
Halen yalnızca İstanbul'da 800 trilyon liralık "kent rant vergisi", bu yüzden toplanamıyor. Türkiye genelinde ise kaçak yapılaşmayı yok sayan devlet, 1997 rakamlarına göre yılda 2.8 katrilyonluk Emlak Vergisi kaçağına göz yumuyor. Bu rakam bu yılki bütçe açığına eşit meblağı oluşturuyor.