Rusya'ya yaptırım kararı sonrası geri çekilmeler oldu! Piyasalarda bundan sonra ne olacak?

Petrol ve doğalgaz fiyatları, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in açıklamalarının ardından hızlı yükseldi. Bu yükseliş sonrası gözler enerjiye bağımlı ülkelere çevrildi. Peki, petrol fiyatları daha da yükselir mi? Ülkeler hangi önlemleri almalı?

YAPTIRIMLARIN ARDINDAN FİYATLAR DÜŞTÜ

Piyasalarda yatay seyir başladı. Peki petrol fiyatlarında önümüzdeki dönemde beklentiler ne yönde?

"YÜKSEK PETROL FİYATLARI İLE YAŞAMAYA DEVAM EDECEĞİZ"

Fiyatlara ilişkin değerlendirme yapan Ekonomist Ferhat Yükseltürk, "Petrol fiyatlarında Rusya-Ukrayna krizinden önce de yukarı yönlü bir trend vardı. Burada şu anki arz talep dengesizliği de aslında mevcuttaki trendi destekliyor. 2-3 yıllık süreçte biz yüksek petrol fiyatları ile yaşamaya devam edeceğiz" dedi.

Jeopolitik riskler enerji kaynağı arzı sıkıntısında önemli bir faktör. Bu nedenle Rusya ve Ukrayna arasındaki krizin petrol ve doğalgaza bağımlı ülkeleri de doğrudan etkileyeceği belirtiliyor. Peki bu ülkeler olası gelişmelerden daha az etkilenmek için hangi adımları atmalı?

"ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ ÖNEMLİ"

TRT Haber'in haberine göre; enerji arz güvenliğinin önemine vurgu yapan Yükseltürk, şunları söyledi: "Türkiye'de enerji arzına yönelik, güvenliğine yönelik hamleler oluyor. Her ülke açısından orta ve uzun vaddede bu enerji arz güvenliği en önemli unsur olacak. Bence önümüzdeki yıllarda bunu başarabilen ülkeler büyüme tarafında sıkıntı yaşamayacak."

Uzmanlar, enerjide dışa bağımlı ülkelerin yenilenebilir enerji kaynaklarına daha fazla yatırım yapmasının önemine de vurgu yapıyor.

Öte yandan Rusya-Ukrayna gerginliği piyasaları nasıl etkileyecek? Prof. Dr. Sefer Şener "İki ülke arasında yaşanacak sıkıntılar doğal olarak bütün alanları etkiliyor. Şimdiden sektörleri en az şekilde etkileyecek tedbirler alınmalı" dedi. İşte detaylar...

Prof. Dr. Sefer Şener, CNN Türk'te konuyla ilgili şunları söyledi: "Türkiye’nin dış ticaret hacminin yüzde 8’lik kısmı Ukrayna ve Rusya ile oluşuyor. Rusya ticaret partneri olarak üst seviyede. Rusya ile 32 milyar dolarlık dış ticaret hacmimiz var. Ukrayna ile ilgili de ciddi dış ticaret hacmimiz var. Dış ticaret hacmi 7.5 milyar dolara ulaştı. Bu kadar büyük hacme sahip iki tane ülke aslında bakıldığında. Buralarda olası yaptırım kararları doğal olarak Türkiye’nin dış ticaret yapısını etkileyecektir diye düşünüyorum. Bu rakamlar göz önüne alınıp bunun değerlendirilerek olası etkilerinin giderilmesi gerekiyor. Gıda ithalatımızın yüzde 40’ı bu iki ülkeden sağlanıyor. Ay çiçeği, buğday, arpa ve ham madde ile ilgili biz bu iki ülkeden tedarik ediyoruz. Ham maddenin tedariki anlamında sıkıntılar yaşanabilir. Enflasyonun iki sebebi var birisi enerji diğeri gıda fiyatlarıdır. Biz buğday ürünleri ile ilgili ciddi bir ihracatçıyız. Ham madde tedariki ile ilgili ilerleyen aşamalarda bu büyürse birtakım sıkıntılar yaşanacaktır diye düşünüyorum.

'TÜRKİYE'NİN UKRAYNA'DAKİ YATIRIMLARI 5 MİLYAR DOLARIN ÜZERİNDE'

Diğer taraftan doğal gaz fiyatları 90 doların üzerine çıktı. Petrol fiyatları 100 dolara yaklaştı. Türkiye’nin de doğal gaz ithalatının yüzde 50’ye yakını bu iki ülkeden geliyor. İki sektör çok önemlidir. Bir tanesi gıda, diğeri de enerjidir. Türkiye’nin turizm gelirinin yüzde 25’i bu iki ülkeden geliyor. Geçen yıl içerisinde 5 milyona yakın Rus turist gelmişti, 2.5 milyona yakın da Ukraynalı turist gelmişti. Türkiye’nin Rusya ve Ukrayna’daki yatırımları bu üç sektörle sınırlı değildir. Deri sektöründen ham madde sektörüne kadar ciddi yatırımlarımız var. Son dönemde Türkiye’nin Ukrayna’daki yatırımları 5 milyar doların üzerindedir. Demir çelik sektörü için bu iki ülke önemlidir. Ham maddenin büyük bir kısmını bu iki ülkeden temin ediyoruz. İki ülke arasında yaşanacak sıkıntılar doğal olarak bütün alanları etkiliyor.

'TEDBİRLER ALINMALI'

Navlun fiyatlarında dahi önümüzdeki dönemlerde değişim olacaktır. Şimdiden sektörleri en az şekilde etkileyecek tedbirler alınmalıdır. Kısa vadede alternatif bulamazsınız. Doğal gazda da aynı sorun var. Avrupa doğal gazın yüzde 40’ını Rusya’dan alıyor. Bu uzun vadeli düşünülmesi gereken bir süreçtir. Hem taşımacılıkta bu tedbirlerin alınması lazım hem de diğer alanlarda alınması lazım. ABD’nin getireceği uygulamalar da önem arz ediyor. ABD’nin Rusya’ya dönük yaptırımları bizim ticaret hacmimizi etkileyecek bir unsurdur. ABD’nin yapacağı uygulamalar bankaları ve kişileri kapsayacağına göre küresel çapta sorun oluşturacaktır.

'KUVVETLİ BAĞLARIMIZ VAR'

Toplam dış ticaret hacmimizin yüzde 8’lik kısmı bu iki ülkeden geçiyor. Türkiye’nin geçiş alanı olarak kullandığı bir alandır burası. Türkiye üzerinden Avrupa’ya da bir doğal gaz sevkiyatı var. Bütün bunları birleştirdiğinizde ekonomik olarak çok kuvvetli bağlarımız vardır. Yatırım anlamında ciddi bağlarımız var. Son dönemde özellikle Türkiye’nin aldığı ihaleler ve ticaret anlaşmaları var. Ukrayna ile serbest ticaret anlaşması yaptık.

Türkiye’nin telekomünikasyon ile ilgili Ukrayna’da ciddi yatırımları var. Buradaki gerginlik tüm dünyayı etkileyecektir. Rusya ile ticaret yapacaksınız, Ukrayna üzerinden gönderiyorsunuz. Doğrudan bir Ro-Ro bağlantısı olabilir. Azerbaycan üzerinden bir hat çekiliyor kara taşımacılığında. İlerleyen dönemde ihracatımıza dönük tedbirler almamız gerekiyor."