Ekonomi Üçer aylık kontrollü enflasyon hedeflemesi

Üçer aylık kontrollü enflasyon hedeflemesi

06.12.2005 - 00:00 | Son Güncellenme:

Merkez, açık enflasyon hedeflemesine geçiyor. Bu dönemde yıllık nokta enflasyon hedefi belirlenirken aynı zamanda üçer aylık dönemler itibariyle kontroller yapılacak

Üçer aylık kontrollü enflasyon hedeflemesi

axeko022.jpg Merkez Bankası'nda düzenlediği basın toplantısında, Enflasyon Hedeflemesi Rejiminin Genel Çerçevesi ile 2006 Yılı Para ve Kur Politikası konularında açıklamalarda bulunan Merkez Bankası Başkanı Süreyya Serdengeçti, 2006 yılında Türkiye'de enflasyon hedeflemesi rejimine geçilmesi ile birlikte, son yıllarda düşen enflasyon sürecinden, fiyat istikrarı sürecine doğru ilerlemenin planlandığını bildirdi. Merkez Bankası uzun zamandır merakla beklenen açık enflasyon hedeflemesine geçiyor. Yeni dönemde yıllık nokta enflasyon hedefi belirlenirken aynı zamanda üçer aylık dönemler itibariyle enflasyonda kontroller yapılacak. Hedeften sapma olması durumunda banka gerekli bütün önlemleri alacak. Kamuoyu tarafından kolay anlaşılabilirliği ve iletişimi açısından avantajları göz önüne alınarak enflasyon hedefinin nokta hedef olarak belirlendiğini kaydeden Serdengeçti, toplumun her kesimi tarafından kolaylıkla takip edilebildiği ve günlük yaşam maliyetini iyi ölçen bir gösterge olduğu için enflasyon hedefinin Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) üzerinden tanımlanmasının tercih edildiğini bildirdi. Bu doğrultuda hedeflenen değişkenin 2003 temel yılı TÜFE'nin yıllık yüzde değişimi ile hesaplanan yıl sonu enflasyon oranı olduğunu belirten Serdengeçti, 2006 yılından itibaren üç yıllık bütçe uygulamasına geçildiği göz önüne alındığında üç yıllık bir hedef politikasının açıklanmasının enflasyon hedeflerinin içsel tutarlılığını ve diğer makro ekonomik projeksiyonlarla uyumunu artıracağını söyledi. Serdengeçti "Bu nedenle uygulamanın bu ilk aşamasında hedefler üç yıllık olarak ilan edilmektedir. Katılım öncesi ekonomik program ve üç yıllık bütçe programları ile uyumlu olarak 2006, 2007 ve 2008 için yıl sonu hedefleri sırasıyla yüzde 5, yüzde 4 ve yüzde 4 olarak belirlenmiştir. 2009 yılı hedefi ise 2006 içinde açıklanacaktır" dedi. Yıllık nokta hedef Banka, "nokta hedef" kapsamında üçer aylık dönemler itibariyle yıl sonu hedefiyle tutarlı politikayı da saptadı. 2006 yılı için nokta hedefte belirsizlik aralığı da her iki yönde 2 puan olarak oluşturuldu. Uygulamalara bakıldığında enflasyon uygulaması rejimini diğer rejimlerden ayıran iki ana unsur bulunduğuna dikkat çeken Serdengeçti, rejimi uygulayan bankaların enflasyon hedeflerini rakamsal olarak açıklamakta bu hedeflere ulaşmayı taahhüt etmekte ve açıklanan hedeflere ulaşılamaması durumunda kamuoyuna hesap vermekle yükümlü olduğunun altını çizdi. İkinci olarak para politikası kararlarının ekonomiyi etkilemesi belli bir süre gerektirdiğinden bankaların bugünkü enflasyonu değil, gelecekteki enflasyonu kontrol edebilmekte olduğuna vurgu yapan Serdengeçti, "Bu amaçla belirli zaman aralıkları ile enflasyon tahminleri oluşturmakta ve bu tahminleri kamuoyu ile paylaşmaktadır" dedi. Merkez hesap verecek 2006 yılından itibaren, program çerçevesinde IMF ile gözden geçirmelerde kullanılmak üzere, her yılın başında yıl sonu hedefi ile tutarlı bir patika oluşturulacağını bildiren Başkan Serdengeçti, 2005 yılının sonu itibariyle, 2006 yılı Mart, Haziran, Eylül ve Aralık ayı sonları için yıl sonu hedefi ile tutarlı enflasyon rakamları hesaplandığını ve bunların niyet mektubunda yer aldığını söyledi. IMF de enflasyonu kontrol edecek IMF ile yapılan program çerçevesinde, gözden geçirmelerde kullanılmak üzere hazırlanan, üç aylar itibariyle 2006 yıl sonu hedefi ile tutarlı enflasyon patikası oluşturulurken baz etkisi ve mevsimsellik gibi unsurların göz önüne alındığını bildiren Serdengeçti, "2007 yılına ilişkin patika, 2006 yılının sonunda oluşturulacak. Hedefle tutarlı patikanın etrafında gözden geçirme kriterleri oluşturulmuştur. Her üç aylık dönemler itibariyle, hedefle tutarlı patikanın bir puan ya da daha fazla altında kalınması veya üzerine çıkılması durumunda gözden geçirmelerde IMF teknik elemanları ile görüşmelerde bulunulması söz konusu olacaktır" şeklinde konuştu. Serdengeçti, hedefle tutarlı patikanın 2 puan ya da daha fazla altında kalınması veya üzerine çıkılması durumunda ise, söz konusu durumun program şartlılığının ihlal edilmesi anlamına geleceğinden, program esasları dahilinde alınması gereken önlemlerin açıklanacağını kaydetti. Niyet mektubu Enflasyon hedeflemesi uygulanmasında, Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı özetlerinin de iletisim politikasının önemli araçlarından birini oluşturacağını bildiren Serdengeçti, yeni uygulamaya ilişkin şu bilgileri verdi:"Bugüne kadar benzer bir işlevi üstlenen aylık (Enflasyon ve Görünüm Raporu) yerini ikili bir raporlama sistemine bırakacak.Para politikası kararının hemen ardından, karar ile birlikte kararın gerekçesini özetleyen kısa bir metin yayımlanacak. Kurulun değerlendirmelerini ve enflasyon görünümüne yönelik duruşunu özetleyen metin ise toplantı tarihinden sonra 5 iş günü içinde yayımlanacak." Rejime geçildiğinde, PPK'nın para politikası kararlarında "tavsiye veren" konumundan "karar alıcı" konumuna geçeğini bildiren Serdengeçti, 2005'ten farklı olarak, toplantı tarihlerinin her ayın aynı gününe denk gelmeyeceğini, toplantı tarihlerinin yıllık olarak önceden kamuoyuna ilan edileceğini belirtti. Serdengeçti, toplantıların her ayın ikinci yarısına denk geleceğini söyledi. Böylece Merkez kararlarını ABD Merkez Bankası FED gibi duyuracak. Merkez FED'e dönüşme yolunda Uygulanmakta olan ekonomik program ile 3 Ekim 2005 tarihinde başlayan AB'ye katılım müzakere sürecinin, hem ters dolarizasyon sürecini hem de ödemeler dengesini olumlu biçimde etkilemeye devam etmesinin beklendiğini ifade eden Süreyya Serdengeçti, 2006 yılında da döviz arzının yüksek seyredeceği öngörülerek günlük döviz alım ihalelerine devam edilmesine karar verildiğini söyledi. Serdengeçti, ihalelerde alımı yapılacak tutarın ise 2006 yılı başından itibaren günlük 15 milyon dolardan 20 milyon dolara çıkarılacağını kaydetti. Böylelikle 20 milyon dolar ihale ve 40 milyon dolar opsiyon hakkı olmak üzere günlük olarak alınacak tutar en fazla 60 milyon dolar olacak. Döviz alımında daha agresif olacak Serdengeçti, enflasyon hedeflemesi rejimine geçilmesiyle beraber, para politikasının temel iletişim aracının, üç ayda bir yayımlanacak olan "Enflasyon Raporu" olacağını bildirdi. Daha önce yine üç ayda bir yayımlanmakta olan Para Politikası Raporu ise yeni dönemde yayımlanmayacak. Üç ayda bir rapor