Yoksulluğa 'zekât'la çözüm önerisi

DPT'nin 9. Kalkınma Planı hazırlıkları kapsamında oluşturduğu Gelir Dağılımı ve Yoksullukla Mücadele Özel İhtisas Komisyonu'nun hazırladığı raporda, yoksullukla mücadele için "2013 Vizyonu" çizildi. Raporda Türkiye vizyonu "AB ülkeleri seviyesinde daha adil bir gelir dağılımı hedefleyen, her yurttaşın insanca yaşama hakkını kurum ve kuruluşlarıyla güvence altına alan, insan kaynaklarının geliştirilmesine ve istihdam odaklı sürekli ve istikrarlı bir ekonomik büyümeyi sağlayan bir ülke" olarak tanımlandı. Devlet Planlama Teşkilatı'na (DPT) bağlı Özel İhtisas Komisyonu, yoksulluğa karşı, dini bir kurum olan 'zekât'ın canlandırılmasını ve 'Zekât Marketleri Zinciri' kurulmasını önerdi. "Yoksullukla mücadele ve adil gelir dağılımını gerçekleştirmede yeterli bir ufuk ve siyasetin bulunmaması" ilk sorun alanı olarak belirlenirken, bu kapsamdaki projeler şöyle sıralandı: Türkiye'de büyük bir imkân olan zekât, diğer dini hizmetler için olduğu gibi, kendi özel kurum ve teşkilatına kavuşturulmalı. Bu kurum kendi yapılanmasını oluşturarak, yoksullara dağıtım yapan zekât mağazalar zinciri ihdas edilebilir. Kişi başına asgari sosyal yardım, fert başına düşen milli gelirin yüzde 40'ı olarak belirlenmeli. Asgari hayat standardına bakılmaksızın aile ödenekleri (kira yardımı, çocuk parası vb.) sosyal güvenlik sistemi içinde yer almalı. İşgücü niteliği taşımayan dezavantajlı gruplara (engelli, yaşlı, bakıma muhtaç kişiler vs.) karşılıksız ve şartsız yardımlar yapılmalı. 'Büyük bir imkân' Sorunlara 'dini kurumları' canlandırarak çözüm bulma çabasının bir örneği de 'helal gıda standardı' konusunda yaşanmıştı. İslam Konferansı Teşkilatı (İKT) Dışişleri Bakanları Toplantısı'nda gündeme gelen konu hakkında üye ülkelerden standardın yaygınlaştırılması istenmiş, bu konu Dışişleri Bakanlığı tarafından Türk Standartları Enstitüsü'ne iletilmişti. Uygulamayı denetleyecek heyetlerde din görevlilerinin de yer alması istenmişti. Helal gıda standardı Komisyon üyelerinden Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Hüseyin Özel, zekâtın kurumsallaştırılması önerisine katılmadığını belirterek "Bu öneriye komisyon başkanı dahil pek çok kişi katılmadı. Sonuçta o rapor, herkesin üzerinde uzlaştığı bir metinden oluşmuyor. Sadece beyin fırtınası sonucu ortaya çıkan öneriler bir araya getiriliyor. DPT için de herhangi bir bağlayıcılığı yok. Zekâtın kurumsallaşması benim gönülden katıldığım bir öneri değil" dedi. Üzerinde uzlaşılmadı Belediyeler ve kaymakamlıklar bünyesinde yardım kampanyaları düzenleyen birçok mağaza benzeri kurum ve kuruluş bulunuyor. Oluşturulan bu mağzalar sayesinde yoksul insanların ihtiyaçlarını karşılıyorlar. İstanbul Kadıköy'de kaymakamlığa bağlı olarak çalışan Sevgi Mağazası, Beykoz'da Kadın Dayanışma Derneği gibi kuruluşlar benzer uygulamalar yapıyor. Sevgi Mağazası'nın başka illerde de şubeleri var. Yerel uygulama var Diyanet İşleri Başkanlığı'nın internet sitesindeki tanıma göre zekât, dinen zengin sayılan Müslümanların, belirli yerlere sarf edilmek üzere, mallarından vermekle yükümlü oldukları belli bir paydır. Zekât nedir?