08.09.2003 - 00:00 | Son Güncellenme:
1960'ların sonu... Türk halkının Anadol markalı yerli otomobillerle yeni yeni tanışmaya başladığı dönem. İstanbullu tekstilci işadamı Necip Alaca, Avrupa'ya yaptığı iş seyahatlerinde otomobillerdeki "emniyet kemerlerini" farkediyor.
O dönemde henüz "aksesuvar" olarak algılanan emniyet kemerini, bir gün otomotiv sanayiinin vazgeçilmez bir unsuru olacağı öngörüsüyle, üretmeye karar veriyor.
1970 yılında "Can Koruma" sözünü kısaltarak Cankor adındaki şirketini kuruyor ve Türkiye'nin ilk yerli emniyet kemerini üretiyor.
70'li yılların sonuna kadar firma, dokuma tezgâhlarında sınırlı ölçekte emniyet kemeri üretimi yapıyor. Kemerler, hâlâ otomobillerde standart hale gelmiş değil. Benzin istasyonlarında ve servislerde satılıyor.
80'li yılların ortalarına kadar firma ne büyüyor, ne de küçülüyor.
Avrupa'da emniyet kemerleri otomobillerin standart parçası haline getirildiğinde ise firma çıkışa geçiyor. Cankor'da seri üretim başlıyor.
Necip Alaca, 1984'te Klipan adında Fransız şirketle lisans anlaşması yapıyor ve ilk olarak yerli Renault 9'ların emniyet kemerlerini üretiyor.
1994'e gelindiğinde Klipan'ı satın alan İsveçli emniyet kemeri üreticisi Autolive, Cankor'a ortaklık teklif ediyor.
Bu arada Türkiye'de otomotiv sektörü bir patlama yapmış, birbiri ardına fabrikalar açılıyor ve sektör yılda "1 milyon adet otomobil üretimi" hayaliyle hızla büyüyor.
Krizde yüzde 100 büyüdü
Türkiye'de üretim yapan tüm otomotiv üreticileri ile çalışan Cankor, Autoliv'le ortak olunca Avrupa'ya ihracatın kapılarını da aralıyor. Autoliv Cankor Murahhas Azası Mustafa Alaca, "1994'te otomobillerde arka emniyet kemeri standart oldu. Üretimimiz ikiye katlandı. Krizden yüzde 100 büyüyerek çıktık" diyor.
1997'de ise Alaca Ailesi, kendileri ve Cankor için hayati bir karar veriyorlar. İsveçli Autoliv global büyüme stratejisi, ortak olduğu firmaları satın almak yönünde. Türk firmaları peş peşe gelen ekonomik krizlerin sonucu olarak kelepir fiyatına satılırken, Cankor son derece cazip bir fiyatla Autoliv'e satılıyor.
"Ailenin çekilme kararının ardında ekonomik bir zorunluluk yoktu. Asla kriz pazarlığı yapmadık. İhracatın ve istihdamın artması, hava yastığı gibi ileri teknolojilerin Türkiye'ye gelmesi için bu satış şarttı" diyen Alaca, doğru karar aldıklarını istihdamın bir yılda 100'den 500 kişiye çıkmasıyla anladıklarını söylüyor.
Autoliv, şirketin ilkelerini delerek ailenin yönetimde kalmasını istiyor. Mustafa Alaca, babasından devraldığı şirkette şu anda Genel Müdür ve Murahhas Aza.
Otomotiv devleriyle çalışıyor
Bugün, Türk otomotiv sanayii emniyet kemeri ihtiyacının yüzde 70'ini Autoliv - Cankor'dan temin ediyor. Gebze'deki fabrika, dünyanın en büyük üreticisi Autoliv'in üretiminin yüzde 10'unu tek başına gerçekleştiriyor.
Bir günde üretilen 30 bin emniyet kemerinin yüzde 65'i ihraç ediliyor. Renault Megane, Fiat Doblo, Ford Transit Connect, Toyota Corolla gibi dünya otomobillerinde, Autoliv Cankor'un emniyet kemerleri takılı.
2003 yılında toplam 75 bin euroluk ihracat hedefleyen Autoliv Cankor, 2005'te yılda 100 bin euroluk ihracata koşuyor.
İsveç - Amerikan ortaklığıyla kurulan Autoliv, 2002 yılında 4.2 milyar dolar ciro yaptı. Tüm otomobil şirketleri ile emniyet kemeri, hava yastığı başta olmak üzere diğer otomotiv güvenlik sistemleri alanında 29 ülkede 80 acentelik yoluyla çalışıyor. Fransa, İtalya gibi Avrupa ülkelerinde yapılan üretim grubun üzerine düştüğü önemli pazarlardan. Bunun yanında Arjantin, Brezilya gibi ülkelerde üretimin önemli ayağını oluşturuyor. Arjantin, Romanya, Macaristan, Polonya gibi ülkelerde de yatırımları var.
1997 yılında, Türkiye'de emniyet sistemleri alanında faaliyet gösteren Cankor'un yüzde 40'ını satın aldı. 1999 yılında ise şirketin yüzde 100 hisseleri İsveç-Amerikan ortaklığı Autoliv'e geçti.
Autoliv'in önümüzdeki yıllar için vizyonu, emniyet sistemleri endüstirisinde daha güçlü ve aktif liderlik pozisyonu elde etmek. Grup önümüzdeki yıllarda trafik kazaları konusunda da yaşlılar ve yayalar için yeni teknolojiler geliştirmeyi hedefliyor. Şirket gece görüşü ve yaya güvenliği konularında da yeni teknolojiler geliştirme yönünde çalışmalarda bulunuyor.
Autoliv hisseleri New York, Stockholm ve Chicago marketlerinde işlem görüyor.
BUSINESS
Oturdukları yerden 4 milyar dolar zarar veriyorlar
Sırlar dükkânı
Kadınlarla çalışmalı mı?
'Birleşmiş Milletler' gibi mağaza
Ünlü - marka ilişkisinde kazanan kim?
İşadamlarımızın yönetici transferi ile 'iş çalma' alışkanlığı
TÜRKİYE'NİN YENİ 100'leri
Emniyet kemerini taktı ve uçtu
92'si kârlı ama kâr oranları düşük kaldı
peynirde artık süt yok
'Dişi olana elma, arazisi olana traktör satınız'
Araç alanlar dikkat! ÖTV indirimini, KDV'li fiyattan yaptırın
Irak'a tren kaldırıyor
Yeni Zelanda'nın 'Yıldız' ailesi
Gaziantepli Beşir Özyurt, Aymar'ı Unilever'den aldı, yeniden yaratacak
TIR'da topuk sesleri
ABD'deki ikiziyle telepati ile haberleşiyor
Gemilerde kongre var