En Yeni bir terim daha: Aromakoloji Kokular insan psikolojisini belirliyor

Yeni bir terim daha: Aromakoloji Kokular insan psikolojisini belirliyor

22.02.2004 - 00:00 | Son Güncellenme:

Doğal bitki ve baharat özlerini kullanarak yapılan masajlar, banyolar ve oda kokuları bir endüstri dalı olmaya başladı. Koku sanatı kişisel parfüm pazarının hızla büyümesini sağlıyor, bu alanda yapılan büyük yatırımların ışığında elde edilen verilerden pazarlama iletişimi için de yararlanılıyor

Yeni bir terim daha: Aromakoloji Kokular insan psikolojisini belirliyor



Yeni bir terim daha: Aromakoloji Kokular insan psikolojisini belirliyor


Roman ve öykü yazarları, renkler, karakterlerin yüz ifadeleri, aralarındaki diyaloglar kadar, çoğu kez kokuları da tanımlamaya çalışırlar. Böylece kokuların gücüyle bilinçaltının derinliklerine erişebilmeyi denerler. Anılar, belleklere koku dosyalarıyla birlikte yazıldığı için, kokular insanlara bir anda unuttukları pek çok görüntü ve ayrıntıyı anımsatır. Yapılan araştırmalara göre, en hayvani duyu olan koku alma duyusu direkt beyindeki merkezleri uyarıyor ve bu merkezler kendi iç sistemleriyle iletişim kuruyorlar. Kokular duygularla bağlantılı ve insanların ruh hali üzerinde büyük etkisi bulunuyor.
Modern yaşamın gerginliğine karşı, insanları sakinleştirmek hatta rahatsızlıklarından kurtulmalarını sağlamak için çeşitli arayışlar sonucunda binlerce yıllık Aromaterapi geleneği yeniden keşfediliyor. Kaybedilen enerji ve huzurun arayışında yardımcı olacak çeşitli doğal bitki ve baharat özlerini kullanarak yapılan masajlar, banyolar ve oda kokuları bir endüstri dalı oluşturmaya başlıyor. Koku sanatı kişisel parfüm pazarının hızla büyümesini sağlıyor, bu alanda yapılan büyük yatırımların ışığında elde edilen verilerden pazarlama iletişimi için de yararlanılıyor ve satış noktalarında koku mimarisi giderek önemli bir alan haline geliyor.
Kokuların insan psikolojisi üzerindeki etkisini daha iyi anlamak isteyen pazarlama endüstrisi çeşitli araştırmalar yürütüyor . "Aromakoloji", yani koku bilimi son dönemin en gözde terimlerinden birisi. İnsan tat alma duyusu ekşi, acı, tatlı ve tuzlu olmak üzere dört temel kategori çerçevesinde çalışırken, burun 10 bin farklı kokuyu algılama gücüne sahip. Bu yüzden kokular ve duygular arasındaki bağlantıyı kurabilmek için sürekli deneyler yapmak gerekiyor
Büyük moda markaları, ünlüler kendi parfümlerini çıkarıyorlar. Hatta bazı markalar bir tür parfüm gardrobu oluşturuyorlar. Pazarın büyümesi için neredeyse her ay yeni bir parfüm büyük reklam ve PR yatırımlarıyla piyasaya sürülüyor. Parfüm reklamlarında çoğu kez ünlü yıldızlar yer alıyor, örneğin, Kate Moss / Calvin Klein, Liv Tyler / Givenchy, Uma Thurman ve Isabella Rossellini / Lancome, Mila Jovovich / Armani, Monica Bellucci / Dolce&Gabbana, Catherine Zeta-Jones / Elizabeth Arden, Penelope Cruz / Ralph Lauren .

Chanel 5'in efsanelik keyfi
Parfüm - ünlü ilişkisinde en unutulmaz olanı Chanel 5 ve Marilyn Monroe ilişkisi. Monroe'nun yatarken üstünde yalnızca Chanel 5 bulundurduğu açıklamasıyla neredeyse bir tür seks ikonu haline gelen parfüm yıllarca az sayıda markanın bulunduğu bir pazarın efsanesi olmanın keyfini sürdü.
Her alanda olduğu gibi parfümde de marka ve tüketici sadakati giderek azalıyor. Artık kadınlar tek bir kokuyla özdeşleşmek yerine, farklı markalardan oluşan bir dizi seçeneğe sahip olmayı tercih ediyorlar. Armani, Gucci, Dior, DKNY, Hilfiger, Cavalli, Herrera, Calvin Klein gibi modacılar, Bvlgari ve Cartier gibi mücevher tasarımcıları hatta Montblanc kalemleri bile parfüm pazarına giriyor. Jennifer Lopez, Michael Jordan, Naomi Campbell vb.'den sonra bizim starımız Tarkan da kendi parfüm markasını yaratıyor.
Parfüm sahasında kokuların temel özelliğine "note" deniyor. Bu hakim notalar geçmişin klasik parfüm markalarında daha net ve özgün bir biçimde algılanabiliyordu. Bu yüzden ya sevilen ya da nefret edilen karakterlere sahiptiler.
Oysa, koku tasarımcıları yeni teoriler geliştiriyor ve yeni karışımlar denerlerken aynı anda çeşitli duyguları uyarmayı hedefliyorlar.

En çok tercih edilen üç koku trendi
Son yıllarda parfüm sanayiinde en çok tercih edilen üç koku trendi; oryantal, marin ve "gourmand" olarak tanımlanıyor. Oryantal kokular baharatlı, 'marin' sabunumsu, 'gourmand' çikolata, vanilya ve şeker çağrıştırıyorlar. Bu kokuların tümü çocukluk döneminin stresi az, keyifli ve neşeli ortamlarını anımsatan yapılara sahipler. Çikolata ve vanilya rahatlık duygusu yaratıyor. Çiçeksi kokular, ailenin yaşlı bireylerini hatırlatarak olumlu duygular uyandırıyor. Erkekler üzerinde tütün ve deri benzeri kokuların sakinleştirici etkisi bulunuyor. Deterjan endüstrisinde son dönemin en gözde kokusu beyaz sabun. Doğallaşma trendi çamaşır deterjanı ve yumuşatıcılarda 'annelerin çamaşılarını' anımsatan sabun kokusu çağrışımları üzerine iletişimlerini kuruyorlar.
Koku alma mekanizmasını anlamaya çalışanlar yalnızca parfüm üreticileri değil. Tüketicinin bir markayla irtibatta olduğu tüm noktaların bir reklam aracı olduğunu kabul eden kuruluşlar, satış noktalarında aromakolojiden yararlanıyorlar.

12 bin bitki çeşidine sahip
Kokuların temelinde büyük ölçüde doğal malzemeler varsa da, teknoloji sayesinde biyonik parfümlerin yaratılması da mümkün oluyor. Yeni bir teknoloji olan Vapor Phase kokuların sıvı halinde karışmasına gerek bırakmadan buhar biçiminde test edilmesini, böylece test süresinin kısaltılmasını sağlıyor. Yeni çıkan "kokla bunu" -smellTHIS isimli bir seride kurabiye hamuru, temiz havlu ve temiz saç kokusu parfümlerini bulmak mümkün.
Farklılaşabilmek için yeni koku arayışları içinde en ilginç örneklerden birisi Quest International. Kuruluş 12 bin civarında bitki çeşidine sahip olan Madagaskar'ın yağmur ormanlarında, hatta göller ve mercan adalarında suyun altında kokular araştırıyor. "Lifescent"- yaşam kokuları teknolojisi koku moleküllerini yakalayarak laboratuvara taşımaya çalışıyor. Geçtiğimiz yıl bulunan bu yeni teknik sayesinde yakın gelecekte büyük değişimler yaşanabilecek.
Kokuyla ilgili en önemli boyutlardan birisine Fragrance Foundation'ın Başkanı John Ayre Financial Times'a verdiği bir demeçte işaret ediyor. Ayre, insanların koku alma duyularını anlamak konusunda daha ilk basamaklarda bulunulduğunu ve gerçek devrimin kokunun ses gibi matematiksel olarak tasarlanmasından sonra olacağını söylüyor. Gerçekten de ses dalgaları, dijital ses uygulamaları gibi kokunun da dijitalize edilmesi ve matematiğinin çözülebilmesi durumunda gerçek bir dönüşüm yaşanacağını söylemek hiç de iddialı olmayacaktır.

Reklamlar
Ülker Piyale'yi çok yakından izlemeli
Kurumsal kimlik değişimi sonucunda yeni logosuyla birlikte Piyale, gıda sektörüne büyük bir çıkartma yaparak işe başladı. Geçmişin ünlü markası bir anda gençleşti, canlandı. Piyale'nin ikinci sürprizi bisküvi atağıyla oldu. Tam sayfa gazete ilanları, beş çayını örtüler üzerinde ve porselen çay fincanlarıyla alan işçilerin yer aldığı reklam filmi, teneke kutusunda, özel tatlar sunma iddiasıyla, Piyale kendisini "premium" bir marka olarak konumlandırmaya çalışıyor. Ülker'in müthiş dağıtım ağının gücü karşısında, Piyale'nin pazarda kendisine ne kadar yer açabileceği bilinemez. Ancak Ülker'in dağınık ve çok çeşitli ürün ve markalarıyla, teksesli bir biçimde rekabete giren Piyale, yenilikçiliği ve derli topluluğuyla pazardaki dengeleri bozacağa benziyor.

www.guzumabla.com
Bilgisayar Kullanıcıları Bilinçlendirme Platformu için hazırlanan basın kampanyasının bozulan, isimsiz bilgisayarlar için başvurulacak adresleri verdikleri -guzumabla, marko paşa vb. çalışmaları esprili. Çalışma daha iyi bir grafik tasarımıyla daha dikkat çekebilir ve çok daha öne çıkabilirdi.

Erkeklerin en büyük aşkı: Otomobil
"Güven kaybetmektense para kaybetmeyi tercih ederim" sloganıyla Bosch'un Türkiye pazarına girmesi sırasında unutulmayacak bir reklam kampanyası yapan BBDO, geçtiğimiz sevgililer günü Mercedes için harika bir çalışma gerçekleştirdi. Düzceli kaporta ustası Hasan Uysal'ın 3 yıl uğraşarak, 1928 model Mercedes benzeri bir otomobil oluşturması üzerine kurulu çalışma, tutku ve aşkın nelere kadir olduğunu ortaya koyuyordu. Mercedes'in bu ilanı, fikri, iletişimin tonu, kullanılan fotoğraf ve tabii ki erkeklerin gerçek aşkının otomobilleri olduğu saptamasıyla unutulmazlar arasında yerini aldı.

Pepsi yine en ünlüleri kaptı
Michael Jackson'dan beri pop starların yer aldığı reklam filmleriyle yeni neslin seçimi olarak en büyük rakibi Coca-Cola'ya meydan okuyan Pepsi, bu kez Gladyatörlerle sahnede. Britney Spears, Pink, Beyonce Knowles ve Enrique Iglesias'dan oluşan müthiş oyuncu kadrosu, Queen'in "We Will Rock You" şarkısı ve dünyanın en ünlü reklam filmi yönetmenlerinden Tarsem Singh biraraya gelince senenin en iddialı yapımı ortaya çıkmış. İmparator rolündeki Enrique Iglesias'ı eğlendirmek için dövüşen güzel pop yıldızları ve onları destekleyen izleyicilerin ayaklanmasını anlatan film, Pepsi'nin Coca-Cola karşısında büyük bir atağa geçtiğinin habercisi.

Okullarımız yıkılmasın
Verdiği sözü tutmak bir kurumun en önemli sermayesi olan güven duygusunun temeli. Hürriyet gazetesi bir sivil toplum inisiyatifi başlatarak üniversiteler ve Milli Eğitim Vakfı'yla birlikte çalışarak 2.6 trilyon lira topladı, 130 okulun depreme dayanıklılık testlerini tamamladı, raporları Milli Eğitim Bakanı'na sundu. Hürriyet'in , kriz döneminde azalan pazarlama iletişimi bütçelerinde toplumsal sorumluluk projelerine yer vermeyi iyiden iyiye unutmaya başlayan kuruluşlara örnek olması dileğiyle.



BUSINESS