28.02.2018 - 12:29 | Son Güncellenme:
Hepimiz ilkokulun ilk yıllarından başlayarak dünyanın hangi kıtası nereye düşer, hangi ülke ne büyüklüktedir bu haritalardan öğreniriz. Ancak sıkı durun, şimdi öyle bir bilgiyle karşı karşıyayız ki; bu bilgi bize bugüne kadar dünya haritaları hakkında öğrendiğimiz ve gördüğümüz her şeyin yalan olduğunu söylüyor.
“Türkiye’nin yüzölçümü yaklaşık 800 bin kilometrekare. Mısır bizden büyük: 1 milyon kilometrekare. Fransa ise daha küçük: 650 bin kilometrekare. Yani Mısır neredeyse Fransa’nın iki katı. Ama aç haritayı bak, Fransa’yla eşit çiziyorlar. Astronot olsanız, dünyaya uzaydan baksanız gerçek bu değil.”
Gerçekten ülkelerin yüzölçümleriyle haritadaki yerlerine baktığımızda büyük mantık hatalarını hemen görmek mümkün.Peki bize dünyayı yanlış gösteren bu büyük hata neden kaynaklanıyor?
Bu hata 16. yüzyılda oluşturulmuş Mercator Projeksiyonu’na dayanıyor. Ama bu büyük ölçüde zorunlu bir hata çünkü kutuplardan basık bir küre olan dünyanın haritası çıkarılırken şeklinden kaynaklanan sapmaların ortaya çıkması normal.
Bugün bizim genel olarak kullandığımız dünya haritalarında kullanılan projeksiyona Merkatör projeksiyonu adı verilir. Projeksiyonun adı 1512 ile 1596 yılları arasında yaşamış ünlü kartograf ve doğa bilimci Gerard de Kremer, nam-ı diğer Gerardus Mercator’dan gelir.
Mercator, 1569 yılında yaptığı dünya haritasında yepyeni bir projeksiyon yöntemi kullanmıştır. Bu yöntem ve harita standart bir yöntem haline gelmiştir. Öyle ki yaklaşık 400 yıl boyunca üstüne yeni bir projeksiyon yöntemi gelmemiştir.
Gerardus Mercator öyle bir projeksiyon yöntemi bulmuştur ki, denizcilik açısından haritaların kullanımını çok kolaylaştırmıştır. Çünkü yaptığı boyutlandırılmalar, meridyenlerin ve enlemlerin birbirini dik ve eş boylarda kesmesi esasına dayanır.
Bu yöntem bir çok hesaplamayı, rota ve güzergah hesabını çok kolaylaştırmıştır fakat haritanın bir kusuru vardır o da kutuplara yaklaştıkça çarpıklık giderek artmaktadır
Normalde Avustralya’nın 3’te 1’i olan Grönland’ın, bu projeksiyona göre bu koca kıtadan daha büyük olması sonucunu doğurur.