Koronavirüs, ikinci el teknoloji piyasasını vurdu
26.02.2020 - 09:41 | Son Güncellenme:
AA
Çin'de ortaya çıkan ve dünyaya yayılan koronavirüs, İzmit’te ikinci el cep telefonu ve bilgisayar teknik servisleri sarstı. Yeni malzeme alamayan cep telefonu ve bilgisayar teknik servisleri, stoktaki ürünleri zamlı fiyatlardan satmak zorunda kalıyor.
Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıkan ve kısa sürede dünyaya yayılan koronavirüs, teknolojik ürün piyasasını da etkiledi. Çoğunluğu Çin malı olan cep telefonu ve bilgisayar yedek parçalarının, Çin’deki fabrikaların çalışmaması nedeniyle getirilememesi esnafı zor durumda bıraktı. Stoktaki ürünlerini zamlı fiyatlardan satmak zorunda kaldıklarını belirten esnaf, yakın zamanda stokların bitmesi ve yeni ürün gelmemesi sebebiyle piyasanın durmasından endişeli. Bazı müşterilerin Çin malı ürünlere dokunmaya bile çekindiğini söyleyen esnaf, gün geçtikçe piyasanın daha da yavaşladığını belirtti.
Cep telefonu yedek parça dükkanı işletmecisi Yunus Akgül, "Ülkemizde genel olarak bu tür malzemeler yurt dışından geldiği için, özellikle Çin’den geldiği için oradaki fabrikalar açılmadığından dolayı bize de malzeme gelmiyor şu anda. Şu an Çin’de gümrükler kapalı, fabrikalar açılmıyor ve sürekli erteleniyor. Ne zaman açılacağı belli değil. O yüzden malzeme üretilmediği için Türkiye’ye de gelmiyor şu anda. Şu an biten malzemelerin yerine koyabileceğimiz ürün yok. Maalesef fiyatlar da yükseliyor. Firmaların elindeki malzeme bitiyor ama devamı gelmediği için satış olmuyor. Dolayısıyla giderler aynı kaldığı için bu durum fiyatları etkiliyor. Kar marjını daha yüksek tutmak zorunda kalıyor. Esnaf kendini bu şekilde dengelemeye çalışıyor. Virüsün çıkmasından dolayı halen üretime geçmediler. Sektör halen tam olarak açılmadı. O yüzden yılbaşından beri malzeme gelmiyor" dedi.
Bilgisayar teknik servisi işleten Furkan Yıldız da, "Çin’de yayılan virüs Türkiye’ye ilk etapta ekonomik olarak etki sağladı. Tabii ki sağlık açısından virüs henüz ülkemizde değil, fakat Çin’den gelen ürünlerde ciddi fiyat artışları söz konusu.
Bu durum ekonomiye de yansıyor. Son zamanlarda işlerin nispeten düşmesi koronavirüs salgınının en büyük etkilerinden biri. İlk etapta bu dönem için baktığımızda, şu an için ürün alabiliyoruz.
Şu anda bir problem yok. Ama bundan 1 veya 1,5 ay sonrasına söz veremiyoruz. Çünkü Çin’deki üretimler durdu. Üretim durunca mevcut stoktan harcamamız gerekecek. Mevcut stok da tükenince bir sıkıntı doğacak.
Yani 1 ay ya da 1,5 ay sonrasına büyük sıkıntılar olacağını öngörebiliyoruz. Benim daha önce 250 TL’ye sattığım bir ekran şu anda 350 TL civarında seyrediyor" diye konuştu.
Bilgisayar yedek parçaları satan Halil İbrahim Kahraman ise şöyle konuştu: "Koronavirüs nedeniyle satışlarımız zaman zaman etkileniyor. Müşterilerimiz arasında Çin malı olduğu için almakta tereddüt edenler bile oluyor. Şu an elimizde ürün var. Fakat toptancılardan duyduğumuz kadarıyla, yeni mallar 6-7 ay sonrasında gelecek. O yüzden şu anda fiyatlarına zam yapan firmalar var.
Henüz kesin, net bir şey yok. Yavaş yavaş etkisini göreceğiz, hatta görmeye de başladık. Ürünleri eline almaya çekinen insanlar var. Bize gelip, ‘Bu ürün Çin malı mı?’ diye soranlar oluyor.
Biz de, ‘Elimizde Çin malı olmayan mal yok’ dediğimiz zaman çekiniyorlar.
Stoklar tabii ki biter ama bitmesi biraz zaman alır. Toptancılar mallara çok zam geleceğini söylüyorlar. Zam yapan firmalar bizi uyarıyorlar, ‘Malınıza sahip çıkın. Biz de, ‘Elimizde Çin malı olmayan mal yok’ dediğimiz zaman çekiniyorlar. Fiyatı 2 dolarsa siz 4 dolardan veya 3 dolardan satın’ diye bize tembih ediyorlar."
Telefon parçalarının neredeyse tamamının üretildiği Çin’de ortaya çıkan korona virüsü, piyasayı olumsuz etkiledi. Türkiye geçici süreyle Çin'den ürün alımını durdururken, telefon aksesuarı ve yedek parça fiyatları yükseldi.
Telefon teknik servis çalışanı Ramazan Emer, “Çin’den parça ithal edemediğimiz için burada elimizde olan malzemeleri toptancılarımız fiyatlarını yükseltti” dedi. Çin’deki korona salgını cep telefonu piyasasını olumsuz etkiledi. İthalatçıların salgın sebebiyle Çin’e gidememesinden dolayı piyasada yedek parça ve aksesuar sıkıntısı başladı. Sıkıntı beraberinde zam dalgasını da getirdi. Esnaf ise bu durumdan dolayı müşterilerinin de sıkıntı çektiğini belirtti. Esnaf Mustafa Gözükızıl, “Çin’deki korona virüsü şu anda piyasayı olumsuz bir hava ile etkiledi. Hatta bazı ürünlerde stoklar tükenmek üzere ama elimizden geldiği kadar direniyoruz. Fiyatlarda geçiş yapmamaya çalışıyoruz. Fiyatlar yükseliyor ama biz şu anda müşterimize yansıtmıyoruz ve tüketim de dediğimiz gibi hızla devam ediyor. Bu telefon sektöründe insanların ihtiyaçları var. Elimizden geldiği kadar direneceğiz” dedi.
Telefon teknik servis yetkilisi Nazif Yetim de korona virüsünün aslında etkilemediğini, Çin’de her yıl telefon malzemeleri açısından tatil olduğunu söyledi. Yetim, “Korona virüsü ile ilgili her yerin kapandığı üretim yapılmadığı söyleniyor ama bu her sene Çin’de olan bir tatil. Nisan ayının 8’ine kadar bu tatil var yüzde 50 kapasiteyle her sene bu üretim yapılıyor. Bu birkaç tane toptancının piyasayı kızıştırmak, elindeki malı satmak, kara borsa yapmak için uydurduğu birkaç tane yalandan bir tanesi aslında ben böyle bir şey olduğunu sanmıyorum. İşte Çin’den alışveriş yapan ithalatçılarımız var, onlarla çalışan toptancılarımız var. Bu sadece bana bir şehir efsanesi gibi geliyor” şeklinde konuştu.
Telefon teknik servis tamiri yapan Ramazan Emer ise telefon piyasasında parça bakımından çok fazla etki ettiğini belirtti. Emer, “Korona virüsünden dolayı Çin’den parça ithal edemediğimiz için burada elimizde olan malzemeleri toptancılarımız fiyatları yükseltti. Bu bize, bizden de müşterilerimize yansıdı. Bundan dolayı müşterilerimizin azalması müşteri kaybımız çok fazla oldu” dedi. Vatandaşlar ise sıfır telefonların fiyatlarının yükselmesi sebebiyle, ikinci el telefonlara ilgi gösteriyor.
