Son dakika: Bu yıl bitecek! Yarın başlatılıyor...

Bugün gelişmiş dünyanın en önemli sorunlarından biri çocuk işçiliği. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) verilerine göre, çocuk işçiliği son 10 yılda yüzde 38 düzeyinde azaldı. Ancak yine de çocuk işçiliğinden etkilenen 152 milyon çocuk işçi var. Dahası, Covid-19 küresel salgını, bu durumu daha da kötüleştirdi. Ancak bu gidiş tersine döndürmek için hala umut var.

Çocuk işçiliği nedir?

Çocuk işçiliği, çocukları çocukluklarını yaşamaktan alıkoyan, potansiyellerini ve saygınlıklarını eksilten, fiziksel ve zihinsel gelişimleri açısından zararlı işler olarak tanımlanabilir.

Mücadele yılı

Çocuk işçiliği esas olarak çocuklar için zihinsel, fiziksel, toplumsal ya da ahlaki açılardan tehlikeli ve zararlı işler, okula düzenli devam etmelerini ve eğitimlerini engelleyerek okullarından erken ayrılmalarına yol açacak işleri ve çocukları okullarıyla aşırı uzun süren ve ağır işleri beraber yürütmek zorunda bırakan işleri kapsıyor.

ILO’nun, asırlık tarihi boyunca mücadele alanlarından biri de çocuk işçiliğine son vermek. Öyle ki, ILO’nun kabul ettiği ilk sözleşmelerden biri, 1919 tarihli ve 5 sayılı Asgari Yaş (Sanayi) Sözleşmesi. Bununla birlikte, ILO’nun sekiz temel sözleşmesinden ikisi olan 1973 tarihli ve 138 sayılı Asgari Yaş Sözleşmesi ile 1999 tarihli ve 182 sayılı Çocuk İşçiliğinin En Kötü Biçimleri Sözleşmesi de çocuk işçiliği ile mücadeleyi hedefliyor.

ILO, tüm dünyada çocuk işçiliğine son verilmesine yönelik yasama ve uygulama eylemlerini teşvik etmek amacıyla 2021 yılını “Çocuk İşçiliğinin Sona Erdirilmesi Uluslararası Yılı” olarak belirlediğini açıkladı.

Çocuk işçiliği ile mücadele, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları arasında da yer alıyor. Buna göre, üye devletlerin, zorla çalıştırma, çağdaş kölelik ve insan kaçakçılığına son vermek, çocukların asker olarak kullanılması dahil olmak üzere, çocuk işçiliğinin en kötü biçimlerinin yasaklanması ve ortadan kaldırılmasını sağlamak ve 2025 yılına kadar her türlü çocuk işçiliğine son vermek için etkili acil önlemler almaları gerekiyor.

Çalışan her on çocuktan dördü tehlikeli işlerde

ILO verileri, Çocuk işçilerin yüzde 70’i tarımda, esas olarak geçimlik ve ticari tarım ile hayvancılıkta çalıştıklarını ve 5-14 yaş grubunda çalışan çocukların yüzde 38’inin tehlikeli işlerde istihdam edildiğini ortaya koyuyor. Bununla birlikte, ILO’ya göre 15-17 yaşlarında olan çocukların neredeyse üçte ikisi haftada 43 saatten fazla çalışıyor.

Son 20 yılda 100 milyon çocuk kurtuldu

ILO verilerine göre, son 20 yılda yaklaşık 100 milyon çocuk, çocuk işçiliğinden kurtarıldı. Bu bakımdan, 2000 yılında 246 milyon olan çocuk işçi sayısı 2016 yılında 64 milyonu kız ve 88 milyonu erkek olmak üzere 152 milyona geriledi. Bu rakam, dünyada her on çocuktan hemen hemen biri anlamına geliyor.

ILO verilerine göre, 5-17 yaş grubundan çalışan çocuk sayısının en yüksek olduğu bölge Afrika (72,1 milyon). Yani, çocuk işçiliğinin yaklaşık yarısı Afrika’da yaşanıyor. Afrika’yı Asya ve Pasifik (62 milyon), Amerika kıtası (10,7 milyon), Avrupa ve Orta Asya (5,5 milyon) ve Arap Devletleri (1,2 milyon) izliyor. Dahası, 5-14 yaş grubundan olup çalışan çocukların yaklaşık üçte biri eğitim sisteminin dışında.

Kovid-19 salgını ilave yoksulluk yükü getirdi

Çocuk işçiliği ile mücadele edilmesi toplumsal açıdan çok önemli. Çünkü, çocuk işçiliği, çocukların geleceklerini yok ediyor, aileleri yoksulluğa mahkûm ediyor. Ancak ne yazık ki, Covid-19 krizi zaten kırılgan olan nüfuslara ilave yoksulluk yükü getirmiş durumda. Bu durum, çocuk işçiliğiyle mücadelede kaydedilen ilerlemeyi geriye döndürebilecek nitelikte. Okulların kapanması durumu daha da kötüleştirdi ve milyonlarca çocuk aile gelirine katkıda bulunmak için çalışıyor.

Önemli çalışmalar olacak

Çocuk İşçiliğinin Sona Erdirilmesi Uluslararası Yılı’nı başlatmak üzere ILO tarafından 21 Ocak’ta sanal bir etkinlik yapılacak. Etkinliğe, ILO Genel Direktörü Guy Ryder, UNICEF İcra Direktörü Henriette Fore, Nobel Barış Ödülü sahibi Kailash Satyarthi ve çocuk işçiliğinden kurtulmuş bir aktivist olan Amar Lal dahil olmak üzere, birçok paydaş katılacak. Bununla birlikte, tüm yıl boyunca, her on çocuğun birini etkileyen bu sorun hakkında farkındalığı artırmak amacıyla bir dizi etkinlik düzenlenecek.

Ayrıca, 2021’de gelecek yıl Güney Afrika’da toplanacak “V. Çocuk İşçiliği Küresel Konferansı” için hazırlıklar da yapılacak. Konferans’ta, 2025 yılına kadar her türlü çocuk işçiliğine ve 2030 yılına kadar da zorla çalıştırma, çağdaş kölelik ve insan kaçakçılığına son verilmesine yönelik önemli ilave adımların atılması bekleniyor. 2021’in, hiçbir çocuğun geride kalmadığı, geleceğe umutla bakabileceğimiz sağlıklı bir yıl olması dileğiyle.